Hesabında 23 milyon lirayı şoke etti! Kaynağı mutlaka olmayan yerden gelen paraya dikkat | Ne şekilde doğurabilir? Harcanırsa nelerle karşılaşılabilir?

İnternet ve taşınabilir uygulamalar aracılığıyla yapılan işlemler, hayatımızı kolaylaştırmaksa da dolandırıcılık olmak üzere olumsuz durumlarla rekabetin mümkün olmasını artırıyor.

Özellikle son yıllarda toplumsal medya platformları ve çevrimiçi bahis siteleri, hatalılar için azıcık maksatlar haline geldi. Bu bağlamda, kullanıcıların dikkatli olması ve dijital ortamda harcanmasını sağlamak için gereken tüketimin alınması her şeyin daha önemli…

Geçtiğimiz günlerde İzmir’in Menderes ilçesinde meydana gelen bir olay ise bu mevzuyu bir defa daha akıllara dile getirdi. Özkan Aydik isimli bir vatandaş, doğal faturasını hesaplamak için yaygınlaştırıldı, hesabında tam olarak 23 milyon 16 bin 393 Türk Lirasıbulunduğunu fark etti.

Bu durumu şaşkına çeviren Aydik, durumu bankanın müşteri hizmetlerine bildirdi. Lakin kendisine paranın kaynağı hakkında bilgi verilmedi. Aydık de abone banka şubesine giderek fazla para iadesi yaptı ve paranın Nereden geldiğine dair bir açıklama başarısız oldu.

Özkan Aydık, İHA’ya yaptığını belirtti, “Bu para nereden geldi, ben parayı iade ettim ancak nereye gittiyse; onu öğrenmek istiyorum. Banka üyeleri, paranın geldiğini ve gittiği yerde kuralların geçerli olup olmadığını bildirdiler”bölgedeki konuştu.

Peki bir kişinin hesabına haber vermeden gelen para tehlikeli sonuçların ortaya çıkması mi? Şayet kişi, hesabına geçen para harcarsa nelerle karşılaşılabilir?

Konuyu Avukat Ceren Küpelive Marmara Üniversitesi İrtibat Fakültesi Görsel İrtibat Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Bilişim Teknolojileri Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırıkile etiketi aldık.

‘KAYNAĞI BİLİNMEYEN PARALAR BİRÇOK FARKLI HALDE KABAHAT İLE BAĞLI OLABİLİR’

Ceren Küpeli, “Özellikle dolandırıcılık hatalarında, kabahat faillerinin suça bahis eseri satarlarken alıcı hesap sahibi olarak ekseriyetle suçsuz kişilerin hesaplarını kayıtlarını ve böylece izlerini gizlediklerini görüyorlar. Münasebetiyle, gelen para rastgele bir cürmün geliri olabilir. Paranın parasını iade etmekten imtina ederseniz ve harcarsanız kendinizi örgütlü bir hatanın ‘parayı tutan ya da sürece alan’ müsterek başarısızlıklarından biri olarak bulabilirsiniz”dedi.
 
“Önemle belirtmeliyim ki, paranın gönderildiği ‘Hedef hesabı’Doğrudan hata soruşturmasında sorgulanan ana başarısızlıklardan biri olarak kabul edilir” diyen Küpeli, “İade vermediğiniz paraya ait olarak, bilgilerinizi kaçırmadığınız para gönderildiğinde, neden iade edilmediğini kanıtlamak zorundasınız”tabirlerini kullandı.

‘BANKANIN, BU PARA TRANSFERİNİN NEREDEN GELDİĞİNİ AÇIKLAMASI GEREKİYOR’

Prof. Dr. Ali Murat Kırık ise “Eğer banka bu durumu düzgün yönetmezse yahut para transferinde bir kusur sonucu görülmüşsa bile, kişi uzun süreli incelemelere ve hatta mümkün davalara maruz kalabilir. Bu noktada bankanın, bu para transferinin nereden geldiğinin açıklaması ve hesap sahibinin bilgilendirmesi büyük ehemmiyet taşıyor. Aksi takdirde, kişi istemeden de olsa yasal bir karmaşıklığın içine çekilebilir”tabirlerini kullandı.

‘PARANIN HESAPTA KALMA MÜDDETİ DE DEĞERLİ BİR RİSK FAKTÖRÜ’

Gelen paranın hesabında kalma süresinin de değerli bir risk faktörü olabileceğine dikkat edilmesi Prof. Dr. Ali Murat Kırık, “Hesap sahibi, paranın kendisiyle ilgili olarak fark yaratmayacağından bu meblağın birkaç gün ya da bir hafta boyunca bir süre boyunca hesabında iz bıraktığında, dolandırıcılık ya da kara para aklama amacıyla yasa dışı parçacıklar bir bölüm olarak değerlendirilebilir riskli doğabilir. Bu nedenle bir bütün halinde habersiz gelen paranın farklılaşması halinde, en kısa sürede bankaya bilgi verilmesi ve paranın kaynağının formunu talep etmek en sağlıklı yol”dedi.

‘EN YAKIN ARKADAŞINIZA BİLE PARA GÖNDERİRKEN AÇIKLAMA KISMINA NE PARASI OLDUĞU YAZILMALI’

Paragrafında açıklama parçalarının boş bırakılmaması gerektiğinin de çok değerli olduğunu vurgulayan Ceren Küpeli, “Geçmiş devirlerde çok büyük özellikler yaratmayan açıklamaz para gönderimi, günümüzde büyük bir ehemmiyete haiz oldu. Bu nedenle en yakın zamana bile para verilirken açıklama bölümü ne parası olduğu kesinlikle yazılmalıdır…”ihtarında bulundu.

“BANKA HESABINIZI KİRALAYIN, BİNLERCE LİRA KAZANIN” BİLDİRİLERİNE İNANMAYIN!

Son periyotta “Banka hesabını kiralayın, binlerce lira kazanın” iletileri da çoğaldı. Pekala, Beşerler bu durumda nasıl kanıyorlar? Dolandırıcılar nasıl bir ikna izleme sistemi?

“Bu süreçte ekseriyetle inanç telkin eden ve acil bir dayanıklılık algısı yaratan bir lisansan kullanılan” diyen Prof. Dr. Ali Murat Kırık, “’Ek gelir’, ‘risk yok’, ‘güvenli’ biçiminde sözlerle imzalanan bildiriler, bilhassa maddi kasvetler yaşayan yahut süratli yarar arayan bireyleri amaç ediniyor. Dolandırıcılar, hesap sahiplerine ait birkaç günlükne hesaplarının çalışmasını ve sonrasında önemli ölçülerde bir ödemenin kesilmesiyle temiz insanlar dolandırma planlarının bir modül haline getirilebiliyor. Ama türlü görünen görünen teklifler karşısında dikkatli olmak ve hiçbir şartta banka hesabını almak diğerleriyle paylaşmamak büyük ehemmiyet taşımak”oranları kullanıldı.

GENELLİKLE 18 YAŞINA YENİ GİREN GENÇLER GAYE ALİNIYOR

“Para karşılığı banka hesaplarının kullandırılması olgularında, bilhassa 18 yaşına yeni giren gençlerimizin gaye alındığını görüyoruz” diyen Ceren Küpeli, “Genellikle bu gençlerimizin birinci hesaplarının bu hesabın açılmasıyla günlük makul bir meblağ tazminatının kiralanması söz konusu oluyor. Kiralanan bu hesapların bilhassa dolandırıcılık, kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanı mevzularında kayıtlarını görebilirsiniz”dedi.

Bankaların bu hususta insiyatif dağıtımının genişletilmesine dikkat eden Küpeli, “Bankaların insiyatif alıp bu hesaplarını incelemeye tabi tutmalarını bekliyoruz. Bankalar, 18 yaşında yeni giren ve çok sık fiktif hareketlerle (kasa hesabı ile süreksiz hesaplarda yapılan hileli ve geniş kapsamlı sözlerle) çok büyük meblağların transfer edilen hesapları olağan olarak kabul edilemez. Bankaların resen kontrol süreci, yasal olarak BDDK nezdinde tüm parasala mecburiliği yükleyerek düzenlemeyi düşünüyorum”tabirlerini kullandı.

IBAN DOLANDIRICILIĞI DA ARTIYOR! BURADAKİ EN BÜYÜK RİSK İSE PARANIN GERİ ALINMASININ ÇOK ŞİKİNTİ OLMASI

Banka hesap kiralama dışında IBAN dolandırıcılığı da son devirlerde sıklıkla gözleniyor. Burada dolandırıcılar nasıl bir yol izliyor?

Dolandırıcıların burada ekseriyetle geçersiz satış ilanları yahut geçersiz yardım kampanyaları üzere çeşitli sistemleri kullanarak kurbanlarını tuzağa düşürdüğünün çizen. Prof. Dr. Ali Murat Kırık, “Örneğin, sosyal medya yahut alışveriş sitelerinde az miktarda indirim yaparak ya da acil durumlar için yardım talebinde bulunulduğunu belirten insanların dikkatini çekiyorlar. Kurbanlarıyla bağlantıya geçtikten sonra, parayı kendi IBAN numaralarına veya diğer bir dolandırıcılık ağında kullanılan geçersiz bir birleştirme yönlendirmelerini isterler. Bu süreç sırasında süratli davranmayı teşvik eden, aciliyet algısı yaratan tabirlerle baskı kurarak kişileri ikna ediyorlar”dedi.

Kırık, “IBAN dolandırıcılığında en büyük risk, gönderilen paranın geri toplanmasının aşırı sıkıntı olması” diyen Prof. Mağdur, durumun farklılaştığı parayla diğer hesaplara aktarılabileceğini ve geri toplanması için sayısız hale geldiğini” kullandı.

Fotoğraflar: iStock