Depremlerde can kaybı artıyor

Kahramanmaraş merkezli 10 ili vuran depremin üzerinden 9 gün geçti. Depremde can kaybı ve yaralı sayısı artıyor.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), saat 10.00 itibarıyla Kahramanmaraş merkezli depremlerde 31 bin 643 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.

Depremden etkilenen illerden 158 bin 165 afetzede tahliye edildi.

AFAD’dan yapılan açıklama şöyle:

“06.02.2023 tarihinde Kahramanmaraş ili Pazarcık merkezli 7.7 büyüklüğünde ve Elbistan Merkezli 7.6 büyüklüğünde iki deprem meydana gelmiştir. Depremlerin ardından 2.724 artçı deprem meydana gelmiştir.

SAKOM’dan alınan son bilgilere göre Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Osmaniye, Hatay, Kilis, Malatya ve Elazığ illerinde toplam 31.643 vatandaşımız hayatını kaybetmiştir. 158.165 afetzede, bölgeden diğer illere tahliye edilmiştir.

Bölgede AFAD, PAK, JAK, JÖAK, DİSAK, Sahil Güvenlik, DAK, Güven, İtfaiye, Tahlisiye, MEB, STK’lar ve uluslararası arama kurtarma personelinden oluşan toplam 35.495 arama kurtarma personeli görev yapmaktadır. Dışişleri Bakanlığı ile yapılan görüşmeler neticesinde diğer ülkelerden gelen arama kurtarma personeli sayısı 9.793’tür.

Ayrıca AFAD, Emniyet, Jandarma, MSB, UMKE, Ambulans Ekipleri, Gönüllüler, Yerel Güvenlik ve Yerel Destek Ekipleri’nden görevlendirilen saha personel sayısı ile birlikte bölgede görev yapan toplam personel sayısı 238.459’dur.

Afet bölgesine başta ekskavatör, çekici, vinç, dozer, kamyon, arazöz, treyler, greyder, vidanjör vb. iş makineleri olmak üzere toplam 12.322 araç sevk edilmiştir.

Afet bölgelerine 40’ın üzerinde Vali , 152 Mülki İdare Amiri, 19 AFAD üst yöneticisi ile 68 il müdürü görevlendirilmiştir. Ayrıca, uluslararası yardımların koordinasyonu için 13 büyükelçi ve 17 Dışişleri Bakanlığı personeli bölgede görevlendirilmiştir.

Bölgeye, personel ve malzeme sevkiyatı için hava köprüsü kurulmuştur. Hava Kuvvetleri, Kara Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı ve Orman Genel Müdürlüğü’ne bağlı 170 helikopter ve 76 uçakla toplam toplam 4.097 sorti yapılmıştır.

Bölgeye personel, malzeme sevkiyatı ve tahliye amacıyla Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından 24, Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından 2 olmak üzere toplam 26 gemi görevlendirilmiştir.

“Gündem deprem”

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, “Kabinemizi Cumhurbaşkanımızın başkanlığında topluyor olacağız ve yine gündemimiz tamamen yaşadığımız şu andaki afetler, son durum ve alınan ve alınacak olan tedbirler.” dedi.

Ayni bağış kadar nakdi bağışın da önemli olduğunu, bu konuda uluslararası alandan birçok talebin geldiğini hatırlatan Oktay, “AFAD aracılığıyla yönlendirilen nakdi yardımların amaçları dışında bir kuruşunun dahi kullanılmasına asla müsaade edilmeyeceği için son derece sağlıklı bir yöntem. Afetzedelere, vatandaşlarımıza her bir kuruşun ulaştırılacağıyla alakalı sağlıklı bir ulaşım kanalı, bağış kanalı olduğu için de bunu ben bir kez daha hatırlatmak isterim.” diye konuştu.

Oktay, “Yarın (salı) kısmet olursa kabinemizi Cumhurbaşkanımızın başkanlığında topluyor olacağız ve yine gündemimiz tamamen yaşadığımız şu andaki afetler, son durum ve alınan ve alınacak olan tedbirler.” ifadesini kullandı.

Göç dalgası ve güvenlik algısıyla alakalı bir zafiyet olduğuna ilişkin haberlere değinen Oktay, bunun asla söz konusu olmayacağını vurguladı.

Sahada, sadece jandarma ve polis 130 bini aşkın personelin görev yaptığını bildiren Oktay, valilerin veya mülki idarenin ihtiyaçlarını ileteceği Türk Silahlı Kuvvetlerinin ilave sınırsız personelinin olduğunu belirtti.

Oktay, şunları kaydetti:

“İçeride bir güvenlik sorununun yaşanması mümkün değil. Buna asla müsaade etmeyiz. Bununla ilgili tüm tedbirler alınmıştır. Göç dalgasıyla ilgili özellikle sosyal medya üzerinden oluşturulmak istenen yalan haber olayı da, farklı oluşturulmak istenen algı da tamamen gerçek dışıdır. Böyle bir şey söz konusu değildir. Sınırlarımız tamamen güven altındadır, kontrol altındadır ve herhangi bir göç dalgasına izin vermemiz veya herhangi bir güvenlik noktasında zafiyete izin vermemiz asla ve asla mümkün değildir. Bu tür dezenformasyonu yapanlar, gerek dezenformasyon yasası çerçevesinde, gerek OHAL yasaları çerçevesinde de bunları sonuna kadar takip edeceğiz ve sonuna kadar da gerekeni yapacağız. Bundan da hiç kimsenin, hiçbir vatandaşımızın zerre kuşkusu olmasın.”

“250 market oluşturulacak”

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen bölgelere yönelik ayni yardımlara rahat ulaşım için 250 market oluşturulacağını söyledi.

Oktay, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile AFAD Koordinasyon Merkezi’nde, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen bölgelerdeki son duruma ilişkin açıklamalarda bulundu.

Enkazdan sağ kurtarma çalışmalarının devam ettiğini belirten Oktay, “185’inci saatte ve 8’inci gündeyiz. Hüseyin Berber kardeşimizin Antakya’da kurtulduğunu biliyoruz. Arama kurtarma ekiplerimiz şimdi de hem Hatay hem de Kahramanmaraş’ta bir anneyi, bebeğini ve anneanneyi kurtarmaya çalışıyorlar.” diye konuştu.

“Son güne kadar ümidimizi de umudumuzu da canlı tutacağız.” ifadelerini kullanan Oktay, sahadakilerin motivasyonunun son derece yüksek olduğunu belirtti.

Sahadaki yaklaşık 250-300 bin arasındaki çalışanın son derece gayretli olduğunu dile getiren Oktay, “Vatandaşlarımızı enkaz altından yine sağ kurtarmaya çalışacağız. İnşallah da kurtulurlar. Hem bizlerin hem de milletimizin duaları bu yönde.” dedi.

“Adıyaman, Hatay ve Kahramanmaraş’a odaklandık”

Arama kurtarma personeli sayısının, bugün itibarıyla 35 bin 600 olduğunu ifade eden Oktay, birçok ilde durumun tamamen kontrol altında olduğunu, Kilis gibi bazı illerde arama kurtarma çalışmalarının tamamlandığını açıkladı.

Adıyaman, Hatay ve Kahramanmaraş’a odaklandıklarını vurgulayan Oktay, “Kahramanmaraş ve Adıyaman kontrol altına alındı. Diğer illerimiz zaten kontrol altında. Hatay’da çabalarımız, yaraların sarılması yönündeki çalışmalarımızın yoğunlaşarak artması yönünde.” diye konuştu.

İş makinelerinin, 1064’ü vinç olmak üzere 12 bin civarında olduğuna dikkati çeken Oktay, çalışmaların uçak, helikopter, İHA ve dronlarla havadan, denizden son derece etkin devam ettiğini, uçakların yaptığı sortilerin 4 bini aştığını söyledi.

Beslenme konusunda sorunun bulunmadığını vurgulayan Oktay, şöyle devam etti:

“2,2 milyon afetzedemize hem sabah hem öğle hem de akşam öğünlerini verebilecek altyapıya sahibiz. Yaklaşık 7 milyonluk bir altyapımız var, günde vereceğimiz öğün sayısı olarak. Artık illerimizde, ilçelerimizde ve köylerimize kadar erişmiş durumdayız. Beslenme konusunda sıkıntısı olan afetzedemiz, vatandaşımız varsa bize hemen ulaşabilirler. Gerek köylerde muhtarlıklar aracılığıyla veya il ve ilçelerde mülki idareler, kaymakamlıklarımız, valiliklerimiz aracılığıyla ya da afet koordinasyon merkezleri aracılığıyla bize ulaşabilirler. Barınma konusunda çadır ve konteyner için son derece yoğun şekilde çalışıyoruz. Milyonlarca battaniyeyi sahaya göndermiş durumdayız. Elimizdeki tüm çadırları iletmiş durumdayız. Firmalarımız tarafından hem yurt içindeki üretim bütün hızıyla devam ediyor hem de uluslararası alandan her türlü katkı sürüyor.”

“27 bin konteyner kent altyapısı tamamlandı”

Fuat Oktay, 10 ildeki 110 kilometrekarelik alanda, 257 noktada çadır kent kurulumunun tamamlandığını ve afetzedelerin buraya alındığını kaydetti.

27 bin konteyner kentin altyapısının tamamlandığını belirten Oktay, “Tüm bu altyapısı tamamlanan alanlar ile 10 il ve ilçelere de konteyner sevkiyatına başlandı. Elimizde şu anda 10 binin üzerinde konteynerimiz var. Bunları sevk etmeye başladık. Aynı zamanda da yaklaşık 4 bin 900 kurulu bir konteyner kentimiz var. Yaklaşık 20 bin kişi de bu konteynerlerde halihazırda barındırılıyor.” şeklinde konuştu.

Konteyner kent kurulumunda 150-200 bine ulaşmayı hedeflediklerini ifade eden Oktay, “Uluslararası alandan yardımlar devam ediyor. En son Katar 10 bin konteynerlik yardımda bulundu. Dolayısıyla gemiye yüklendi ve peyderpey gelecek. Çadır konusunda üretim noktasında hem içeriden hem de dışarıdan tedarik sıkıntımız yok. Olabildiğince artırmaya ve bir an önce de sahaya yansıtmaya çalışıyoruz.” dedi.

Hasar tespit çalışmalarını bir hafta içinde tamamlamaya çalıştıklarını ve bir an önce kalıcı konutların inşasına başlamayı istediklerini belirten Oktay, afetzedelerin 1 yıl içinde kalıcı konutlarda yaşamasını sağlamak istediklerini kaydetti.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, “İnşallah bunda başarılı olacağız. Bununla ilgili tecrübemiz zaten en üst seviyede. Belki en iyi ülke konumundayız. İnşallah bu sözümüzü yerine getireceğiz.” ifadelerini kullandı.

“Hasarlı binalardan uzak durulması son derece önemli”

Bölgede 6 binin üzerinde hasar tespit personelinin çalıştığını vurgulayan Oktay, şöyle devam etti:

“Hasar tespit çalışmaları kalıcı konutlar için önemli. Hasarlı binalardan uzak durulması son derece önemli. Aynı zamanda önceden Sayın Cumhurbaşkanımızın açıkladığı yardım faaliyetleri için de önemli bu çalışma. Bu, 10 bin lira, hane başı yardım, aslında hasar tespit çalışmalarıyla da doğrudan alakalı. Bu çalışmaları bir an önce tamamladığımızda 10 bin lira hane başı ödemeleri yapıyor olacağız. Bununla ilgili tüm hazırlıklar tamamlandı, kaynak ayrıldı. Burada herhangi bir sorun yaşamayacak. Hasar tespit çalışmaları bütün hızıyla devam ediyor.

Bu çalışmalar tamamlandığında gerek yıkık gerekse ağır hasarlı ve yıkılacak binalar ile orta hasarlı binalarla alakalı hasar tespit çalışması bunun da atlığını oluşturacak. Ev sahipleri için 5 bin lira kira yardımı ve 15 bin lira taşınma bedeli, kiracılar için de 2 bin lira kira yardımı ve 15 bin lira taşınma bedeli, bu çalışmalar kapsamında bir an önce ödenmeye başlanılacak.”

Ayni yardımlar Alo 144 üzerinden yönlendiriliyor

STK’ler, Türk Kızılay ve vatandaşlar aracılığıyla yapılan tüm ayni yardımların Alo 144 üzerinden yönlendirildiğini dile getiren Oktay, şunları kaydetti:

“Çok sayıda operatörün bulunduğu çağrı merkezi oluşturuldu. Burayı aradığınızda hangi depoya, hangi ilde, nereye gideceğinizle alakalı yönlendirileceksiniz. Herhangi bir karışıklık yaşanmasını önlemiş olacağız. Ayni yardımlara rahat erişim için marketler kurulacağını, bazı market şeklindeki dağıtım noktaları oluşturulacağını dün açıklamıştık. Bundan da 250 dağıtım noktası yani marketler oluşturulacak. Bunların 100’ü çadırlarda, 150’si de okullarda oluşturacağımız çadır kent dağıtım noktaları olacak.

Elektrik, doğal gazın ulaşımıyla ilgili sorunumuz yok. Hatay Havalimanı tamamen aktif hale geldi. Tüm havalimanlarımız aktif halde. Hava desteği de son derece etkili, devam ediyor. Doğal gaz, elektrik konusunda bir sorunumuz yok. Sadece kontrollü verilmeye devam ediyor. Hayatı çok hızlı şekilde bu akut dönemden çıkarmayı amaçlıyoruz. Bunun için seferber olmuş durumdayız. Sonrasında geçici barınma, kalıcı konutlarla hayatı normalleştirmeye çalışacağız. Yaraları hep birlikte Cumhurbaşkanı’mızın liderliğinde sarmaya çalışıyoruz. Haberleşmeyle alakalı şu an itibarıyla bize iletilen ciddi bir sorun bulunmadığını görüyoruz.”