Prof. Naci Görür: Kayseri fayın kucağında 7’nin üzerinde zelzele üretir

Naci Görür, Erciyes Üniversitesi Kültür Sitesi’nde düzenlenen ‘Güvenli bir gelecek için sarsıntı dirençli kentler’ konferansında konuştu.

Jeolog ve Sarsıntı Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, sarsıntının beka sorunu olduğunu hatırlatarak zelzele probleminin çözülmediği taktirde binlerce insanın kaybetmenin yanında ülkenin siyasi ve ekonomik bağımsızlığının da kayıp olacağını vurguladı. Cumhuriyet devrindeki sarsıntılarda 200 binlere yakın insanın kaybedildiğini belirten Görür, sarsıntıya güçlü kentler kurma konusunda ihtarını yineledi.

Devletin zelzeleye sağlam kentler yapması gerektiğini aksi taktirde yaşanan kayıplarla bunun bir beka problemine dönüşecegini belirten Görür şunları söyledi:

“Neyi bekliyoruz, daha ne olmasını bekliyoruz? Şayet bu türlü gidersek geleceğimiz yok. Bizim zelzelelerle baş etmemiz lazım. Nasıl baş edeceğiz; zelzele dirençli kentler kurarak. Kimi kentlerin sarsıntı tehlikesi daha azdır, kiminin daha fazladır ancak hepsinde yol birebirdir. Bunları yapmalıyız, bunları da birinci derecede devlet yapmalı. Parti, iktidar demiyorum, devlet yapmalı. Sahibi olduğumuz devlet, bizim isteğimizle yapmalı. Kendi devletimize kendimiz talep etmeliyiz, ‘benim yaşadığım kentleri sarsıntı dirençli yap’. Millet şuuruna eriştiğimiz vakit zelzelesi halledeceğiz. Yoksa binlerce insanımızı kaybedip siyasi ve ekonomik bağımsızlığımızı da önümüzdeki vakitte yitireceğiz. Devletin nitekim beka sorunu bu sarsıntıdır. Bunu halletmediğimiz sürece Türkiye’nin geleceği yoktur” sözlerini kullandı.

“ECEMEŞ FAYI 7’NİN ÜZERİNDE SARSINTI ÜRETİR”

Prof. Naci Görür, Kayseri ve etrafındaki fay sınırlarıyla ilgili bilgiler de verdi. Kentin üzerinde bulunduğu fayların etkin ve canlı olduğunu hatırlatan Görür, “Kayseri ve etrafındaki faylar canlı, faal faylar. İster yavaş olsun, ister süratli olsun, ister çok, ister az zelzele üretsin birinin çıkıp da bilgiçlik taslamasına gerek yok bu faylar günün birinde zelzele üretecektir. İster küçük ister büyük sarsıntı üretsin, Kayseri bundan etkilenecektir. Kayseri; Orta Anadolu’nu en büyük fay sistemlerinden biri olan Ecemiş Fayı’nın üzerinde, tam kucağında oturuyor. O denli yakınında, biraz uzağında da değil kucağında oturuyor. Bu fay er ya da geç bir sarsıntı üretir. Uzunluğu, posu, özelliği itibariyle 7’nin üzerinde bir zelzele üretir. Vakit vermiyorum, vakit kıymetli değil. Benim beşerim kıymetli; bugün olursa ben ölürüm, yarın olursa çocuklarım ölür, öbür gün olursa torunum ölür, öbür gün olursa kuşağım ölür. Vakte takılmayın, vakti biri söylese kaçıp kurtulacak mısınız? Kayseri bir fay sisteminin üzerinde oturuyor nokta” halinde konuştu.

“KAYSERİ FAYIN KUCAĞINDA EN ÇÜRÜK YERDE OTURUYOR”

Kayseri’nin üzerine kurulduğu tabana de dikkat çeken Görür; “Kayseri fayın kucağında oturuyor, bir de olabilecek en çürük yerde oturuyor. Ve bunu düşünmeden 10 kat, 15 kat yarış halinde gökdelenler yapıyorsunuz. Kayseri faylı bir bölge, tabanı çürük bir bölge sen o denli bir sarsıntı dirençli Kayseri yapacaksın ki bilim ve teknolojiye nazaran yapman lazım. Kayseri’de tarihte yazılmış sarsıntılar var. Bir yerde sarsıntı olmuşsa, tıpkı yerde tıpkı büyüklükte sarsıntı aşikâr bir vakit sonra tekrar olur” dedi.

Sarsıntıya güçlü kentler yapılmasının ehemmiyetine dikkat çeken Jeolog ve Sarsıntı Bilimci Prof. Dr. Naci Görür konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Sıvılaşan yerler oluyor, buralara ek bina yapma. Kenti bu taraflarda geliştirme, yeşil alan yap, park yap üzere. Bir yer ne kadar süratli sallanır, sarsılırsa o kadar yıkım olur. Desem ki; Kayseri’nin nereleri, hangi mahalleleri en fazla zelzele suratına uğrayacak. Sarsıntının en süratli olacağı yerler nereler biliyor musunuz? Eğer belediye başkanı da ‘ben de bilmiyorum’ derse halimiz harap. Sarsıntısı deprem vakti düşünün, bu günden bakarak sarsıntısı düşünmeyin. Olacakları düşünün.”

PROF ALTUN: YAPILAR ACELEYE GETİRİLMEMELİ

Erciyes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fatih Altun ise, yapıların tasarım ve inşaat sürecinde aceleye getirilmemesi ve ihtimamla yapılması gerektiğini belirterek “Bulunduğumuz yapının özelliklerinin ortaya konulması son derece kıymetlidir. Belediyelerimizin ortaya koyduğu süreçleri, bunun dışında vatandaşımızın bu süreçleri yönetmesi açısından Etraf Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı İl Müdürlüğü’nün ortaya koymuş olduğu bu süreçlerde bence ihmal etmemek gerekiyor. Zira şundan eminiz; zelzele maalesef tekrar olacak. Yaptığımız yapılara yüklediğimiz kapasiteye nazaran 7,9-7,5 için bir tasarım yapılıyor ise 8.0 üzeri sarsıntı büyüklüğünde davranış göstermesi de beklediğimiz sonuç olarak görüyoruz. Zira biz şunu diyoruz; yapılar toptan göçmeye ulaşmamalı, tasarım sarsıntısında dahi insanların yapı tahliyesi için gerekli güvenliği sağlamalıdır. Bunları alt alta koyduğumuzda daima binaları konuşuyoruz lakin mühendislik yapılarının tasarlanması, yapılması süreçleri bence çok da aceleye getirilmemeli. Özel bir itina ile dikkat ederek tahliller yapılmalı ve bunun uygulamasında da sağlanması kaçınılmazdır” dedi.