Enflasyon verisini yabancı ekonomistler nasıl yorumladı?

ASİYE ERDURAN

Tüketici fiyatlarında yükselişin Temmuz ayında beklentilerin üzerinde gelmesi enflasyon tartışmalarının uzun bir süre daha Türkiye gündeminde kalmaya devam edeceğini gösterdi.

Geçtiğimiz hafta düzenlenen ve tüm piyasa uzmanlarının ve ekonomistlerin yakından takip ettiği TCMB Enflasyon Raporu sunumunda Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan da enflasyonun kısa vadede geçici bir yükseliş göstereceği sinyalini verdi. Erkan, yüksek enflasyon karşısında “Fiyat istikrarı temel amacımız doğrultusunda tüm araçlarımızı kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz” dedi.

Enflasyonda beklenen hızda düşüşün yaşanmaması yatırımcıların ve bireylerin tasarruflarını alternatif yatırım araçlarına ve Borsaya yönelmesine neden olurken, gelecek döneme ilişkin para politikasına yönelik atılacak adımlar da yatırımcıların radarında yer almaya devam etmesi bekleniyor.

Yabancı ekonomistler TÜFE’de yüksek seyrin sürmesini beklerken, TCMB’nin daha agresif adımlar atması gerektiğini savundu.

“TL’deki değer kaybı enflasyonu yukarı çekecek”

TCMB’nin yeni başkanı Hafize Gaye Erkan ve ekibinin piyasalarda sıkı para politikasına yönelik adımlarının tüketici fiyatları üzerindeki etkisine yönelik değerlendirmede bulunan, Wells Fargo ekonomisti Brendan McKenna, Türkiye’nin enflasyonda beklenen düşüşe henüz çok uzak olduğunu söyledi. İleriye dönük olarak, TL’deki değer kaybının önümüzdeki aylarda enflasyonu daha da yukarı çekeceğini belirtti.

Son faiz kararına ilişkin de görüşlerini paylaşan McKenna, faiz artırım kararının doğru yönde atılmış bir adım olduğunu, ancak politika sıkılaştırmasının çok daha hızlı ve daha agresif olması gerektiğini kaydetti. Kademeli sıkılaştırmanın mali piyasaları yetersiz etkilediğine vurgu yapan Wells Fargo ekonomisti, bu adımın TL’nin keskin değer bir kaybı yaşamasına yol açtığı ifade etti. Kurun uzun süre baskı altında kalması halinde Türkiye’nin faiz artışlarına rağmen yüksek enflasyonla mücadele etmeye devam edeceğini belirtti.

“TCMB’nin faiz oranlarını %25’in üzerine çıkaracağından şüpheliyim”

New York merkezli Medley Global Advisors yöneticisi Nick Stadtmiller’a göre ise TCMB’nin, enflasyonun önümüzdeki yıl önceki enflasyon raporlarında öngördüğü gibi düşmeyeceğini kabul etmesinin umut verici olduğunu söyledi. Ancak enflasyonun %50’ye yaklaşırken ve politika faizi bunun yarısından daha az olmasının fiyat baskılarının hafifletmeyeceğini belirtti.

Stadtmiller, “Yetkililer fiyat baskılarını gerçekten kontrol altına almak istiyorsa, politika faizi en azından enflasyon oranına yakın olmalıdır. Yine de TCMB’nin faiz oranlarını %25’in üzerine çıkaracağından şüpheliyim” ifadelerini kullandı. Stadtmiller, sıkılaştırma politikasına kademeli yaklaşımın, uluslararası yatırımcılar arasında merkez bankasının gerçekten de bağımsız olmadığına ve hala siyasi müdahaleye tabi olduğuna dair şüpheleri güçlendirdiğinin altını çizdi.

Türkiye ekonomisi için olası risklerden de bahseden Stadtmiller, petrol fiyatlarının 100 dolara yükselmesi ve bu fiyatta sabit kalmasının Türkiye’nin ithalat faturasına negatif yansıyacağını ve cari açığın artmasına neden olacağını aktardı. Bu senaryoda ekonomi yönetiminin cari açığı azaltabilmesinin tek yolunun, ithalat talebini durduran bir durgunluk yaratması gerektiğini vurguladı.

“TCMB’den daha agresif bir yaklaşım bekliyorum”

Enflasyon verisine ilişkin bir değerlendirme de Virginia Tech Profesörü Dr. Dimitris Tsarouhas’tan geldi.

Beklentileri aşan enflasyon verisinin yeni Merkez Bankası Başkanı’nın mevcut temkinli yaklaşımına bir darbe indirdiğini söyledi. Şimdiye kadar TCMB’nin beklentileri yönettiğini belirten Tsarouhas, gelecek aylarda TCMB’den daha yüksek ve daha hızlı faiz artışları ile daha agresif bir yaklaşım beklediğini ifade etti. Daha yüksek ve daha hızlı faiz artışları ile daha agresif bir yaklaşımın kaçınılmaz olduğunu belirtti.

Yeni ekonomi yönetimine ilişkin de de değerlendirmelerde bulunan Tsarouhas, yeni ekonomi yönetiminin itibarı dış pazarlarda oldukça başarılı görüldüğünü belirtti. Ancak Merkez Bankası’nın para politikasında daha radikal bir adım atmadıkça, Lira’nın itibar kazanmasının oldukça güç olduğunu söyledi.

Yabancıların ilgisi artabilir

Enflasyon verisi sonrası piyasalara etkisini değerlendiren Financial Orbit Kurucusu Chris Bailey, önümüzdeki süreçte kurda biraz daha yükselişin olabileceğini ifade etti. Yıl sonuna doğru tüketici fiyatlarının zirve yapıp, 2024’te düşmeye başlayacağını söyleyen Bailey, yeni ekonomi yönetimine duyulan güven sonrası Borsa İstanbul’da pozitif fiyatlama görüldüğünü söyledi. Bailey, ayrıca önümüzdeki 18 ay boyunda uluslararası yatırımcıların Türkiye’de yatırım yapmaya daha olumlu yaklaşacağını sözlerine ekledi.