‘Yaşam bir mucizedir’

Her yıl bir film çeken Woody Allen (87), altı yılda üç film çekmeye başladı. Genç kuşağı etkilemek için Timothée Chalamet, Elle Faning, Selena Gomez’li “New York’ta Yağmurlu Bir Gün”, etkilendiği sinemacıları anlattığı nostaljik çalışması “Rifkin’in Festivali”nin ardından 50. filmi “Şans Eseri”nde; tesadüf, şans, suçluluk, yazgı, iyi, kötü, cinayet temalarını dram-gerilim-komedi-polisiye türlerini birleştirerek anlatıyor. Otuzlarındaki genç, güzel, çekici Fanny prestijli müzayede şirketindeki işine giderken New York’taki Fransız Lisesi’nde birlikte okuduğu Alain ile 15 yıl sonra Paris’te tesadüfen karşılaşır. Liseden beri Fanny’ye âşık olan Alain genç kadına hemen açılır. İşadamı Jean’la evli olan Fanny yazar, bohem, romantik Alain’den çok etkilenir.

SUÇLULUK DUYGUSU

İlk kötü evliliğinden onu kurtaran Jean’i çok seven, varsıl, konforlu bir yaşam süren Fanny fazla sahiplenici, zenginleri daha zengin ederek yaşamını kazanan karizmatik kocasının sıkıcı, dedikoducu, ikiyüzlü, zengin sosyetik arkadaşlarından bıkmıştır. Onun için Alain çok değerlidir. Alain’in küçük, çatı dairesinde buluşmaya başlayan sevgililer büyük bir aşk yaşarlar. Alain şansa, tesadüfe, yaşam mucizesine inanır. Fanny’nin kendisini aldattığını anlayan Jean özel dedektif tutar. New York’tan Paris’e gelen Fanny’nin serüvenci annesi Camille kızındaki değişimi fark eder. Suçluluk duyan Fanny Alain’i terk edince Alain yok olur. Alain’in ani gidişi Fanny ve Camille’yi umutsuzluğa boğar. Polisiye roman tutkunu Camille tesadüfen damadı Jean’la ilgili şüpheli bilgiler edinir. Hayatın belirsiz olduğu sonucuna varan Alain son romanını, “Her yaşam bir mucizedir. Var olma şansı 400 milyarda birdir. Bu mucize rastlantılar, yanlışlıklarla sonuna dek sürer. Her canlının kozmik piyangoda bedeli vardır. Tesadüf her yerdedir, şansla ilgili çok düşünmemek en iyisidir” cümleleriyle bitirmiştir.

DOĞAÇLAMA OYUN

İlk kez tüm filmini Paris’te, Fransız oyuncularla Fransızca çeken Allen sosyal satirle burlesk, parodi içeren bol diyaloglu senaryosunu kendisi yazdı. Gözde görüntü yönetmeni Vittorio Storaro lüks dairedeki mavi-beyaz renk paletiyle kontrast yaratır, sonbaharın sıcak muhteşem renklerini, Fransız kırsalını Fransız empresiyonist ressamların tabloları kalitesinde yansıtır. Caz müziğine olan tutkusunu yönetmen filmde Herbie Hancock’ın klasikleşmiş Cantaloupe Island  nakaratıyla gösterir. 

Lou de Laâge, Niels Schneider, Melvil Poupaud, Valérie Lemercier’nin performansları olağanüstüdür. Oyuncularına çok güvenen yönetmen onları serbest bırakarak doğaçlama yaptırmıştır.

ALLEN VE TACİZ

Venedik Film Festivali’nde yarışma dışı gösterilen “Şans Eseri”, feministler tarafından protesto edildi. Oyuncu Mia Farrow’la evlat edindiği kızı Dylan’a tacizle suçlanan Allen, bu ağır yükle ömür boyu yüzleşecek. Gösterimin hemen ardından İspanyol gazetesi El Mundo’ya verdiği röportajda ulusal futbol federasyonu başkanı Luis Rubiales’in kadın futbolcu Jennifer Hermoso’yu halkın önünde öpmesinden sonra FIFA tarafından cezalandırılmasına Allen tepki vererek yeni bir polemik yarattı: “Birinin bir öpücük yüzünden işini kaybetmesi inanılır gibi değil. Kadın futbolcuyu öpmek bir hataydı fakat okul yakmadı, ona tecavüz etmedi. Sadece arkadaşını öptü, bunda ne kötülük var?” Sanatçının özel yaşamından önce sanatını değerlendirmeliyiz ama bazı sanatçılar bunu zorlaştırıyorlar.