ABD, IŞİD söylemini yineledi: ‘Türkiye’nin güvenlik endişelerini anlıyoruz’

Suriye’de Beşşar Esad yönetiminin devrilmesinin ardından Ankara’da diplomasi trafiği sürüyor.

Suriye özel gündemiyle Ankara’ya iki günlük çalışma ziyareti düzenleyen ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler Müsteşar Vekili John Bass; Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç, Dışişleri Bakan Yardımcıları Nuh Yılmaz, Burhanettin Duran ve Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile olan görüşmelerinin ardından basın mensuplarıyla çevrimiçi toplantı gerçekleştirdi.

Ziyaretin ana odağının iki hükümet arasındaki son gelişmeler ve Suriye’de devam eden geçiş sürecini desteklemek olduğunu aktardan Bass, “Suriye’nin diğer komşularıyla, Ortadoğu ve Avrupa’daki müttefiklerimiz ve ortaklarımızla nasıl birlikte çalışabileceğimizi tartıştık. Amacımız, Suriyelilerin daha iyi bir gelecek inşa etme fırsatını değerlendirmelerine yardımcı olmaktır” dedi.

Ankara’daki görüşmelerin yapıcı ve verimli geçtiğini dile getiren Bass, geçiş sürecini desteklemek adına birlikte veya birbirini tamamlayıcı şekilde nasıl hareket edilebileceğinin üzerinde durulduğunu belirterek Suriye’nin toprak bütünlüğü ve iç güvenliğine vurgu yaptı. Suriye’de IŞİD başta olmak üzere aktif olan terör örgütlerinin yeniden ortaya çıkmasını engellemek için atılması gereken somut adımların tartışıldığını bildiren Bass, bu tür bir tehdidin ‘Suriyeliler ve Suriye’nin komşuları’ için risk oluşturacağını söyledi. 

YABANCI SAVAŞÇILAR

ABD olarak Türk hükümetinin ve halkının on yılı aşkın süredir üç milyondan fazla Suriyeliyi ağırlama konusundaki ‘cömertliğini’ taktir ettiklerini ifade eden Bass, “Amacımız, Suriye içinde tüm Suriyeliler için daha iyi ve daha güvenli bir ortam yaratmanın yanı sıra, Türkiye, Irak, Ürdün ve Suriye’nin diğer komşularının güvenlik endişelerini ele almaktır. Bu elbette çok önemli ve bu konudaki diyaloğu sürdürmemiz gerekiyor. Bugünkü görüşmelerimizin önemli bir odak noktası, YPG’nin ve Suriye’deki diğer yabancı terörist savaşçıların varlığı oldu” dedi.

Silahlı grupların ulusal hükümete devredilmesi gerektiğini aktaran Bass, SDG ve terör örgütü YPG gibi unsurların şu anki yönetimle görüşmelerinin önemine işaret etti. Bass, “Ancak bu süreç, geçiş döneminde, Suriye içinde, Türkiye’de veya başka hükümetler için diğer terörist örgütlerden kaynaklanabilecek ani riskler yaratmamalıdır. Bu nedenle, geçici hükümetin, Suriye toplumunun diğer kesimleriyle iş birliği yaparak, gelecekte nasıl bir hükümet modeli oluşturulacağını belirlemesi ve bu iç güvenlik sorumluluklarını ülkenin tamamı için yeniden üstlenmesi karmaşık bir süreçtir. Biz ve birçok müttefikimiz, özellikle Türkiye, Şam’daki geçici otoritelerin bu süreçte başarılı olması için destek vermeye kararlıyız” ifadelerini kullandı. 

IŞİD KAMPLARI

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın Suriye’de hiçbir terörist organizasyona ve yabancı teröriste yer olmadığı yönündeki söylemini yineleyen Bass, Suriye’de bulunan her yabancı teröristin ülkeyi terk etmesi gerektiğini söyledi.

Bass, “Bu kişiler sorumlu bir süreç çerçevesinde, geldikleri ülkelere, vatandaşlıklarının olduğu ülkelere dönmeli ve bu süreçte ilgili hükümetlerle iş birliği yapılarak, eylemlerinden dolayı adalet karşısına çıkarılmaları sağlanmalıdır. Ancak bu kişiler artık Suriye’de kalmamalı ve ülkenin istikrarsızlığına katkıda bulunmamalıdır. Bu durum, Suriye’deki uzun vadeli istikrarsızlıktan faydalanarak, ister kuzeydoğu Suriye’de, ister güneybatı, güney ya da güneydoğuda kendilerine yer edinen yabancı teröristleri de kapsamaktadır. Bu konuda herhangi bir yabancı terör örgütüne ayrıcalık tanımıyor ya da seçim yapmıyoruz” diye konuştu.

Türk hükümetinin ve halkının terör örgütü YPG’ye ilişkin endişelerini anladığını öne süren Bass, IŞİD kamplarının kontrolüne ilişkin, “Bu süreç, Suriye’de daha fazla istikrarsızlık yaratmamalı, IŞİD’in terör faaliyetleri gerçekleştirmesi ya da örgüt üyelerinin hapishanelerden kaçması için yeni fırsatlar yaratmamalıdır. Ayrıca, geçici otoritelerin ülkedeki güvenliği oluşturma ve genişletme konusundaki eylemleri, tüm Suriyeliler için güvenlik koşullarını iyileştirmeye katkıda bulunmalıdır” dedi. Bass, Ankara’nın IŞİD kamplarının kontrolünün terör örgütü YPG tarafından değil yeni yönetim tarafından sağlanması yönündeki talebine ise herhangi bir olumlu değerlendirmede bulunmadı. 

BİLİNÇLİ SEÇİMLER

Geçiş döneminde, Suriye halkının ihtiyaçlarını karşılamak, ülkede büyük çaplı çatışmaların yeniden başlamasını önlemek ve daha önce şiddet yoluyla sorunlarını çözen grupların artık bu yola başvurmamasını sağlamanın temel hedef olduğunu açıklayan Bass, “Bunun yanı sıra, ulusal ya da yerel düzeyde hükümetin temel işlevlerinin yeniden tesisine katkı sağlanması gerekmektedir. Suriye içinde iş birliği yaptığımız ya da ortaklık kurduğumuz herkese, geçiş sürecine yapıcı bir şekilde katkıda bulunmalarını ve Şam’da sorumlu bir ulusal hükümetin yeniden kurulmasını desteklemelerini beklediğimizi açıkça ifade ediyoruz. Bu hükümet, kendi vatandaşlarına, komşularına ve uluslararası topluma karşı sorumluluk taşımalıdır” ifadelerini kullandı.

ABD’nin Suriye’ye yaptırımlarını yumuşattığını ve ekonomik faaliyetlerin kapsamını genişlettiğini anımsatan Bass, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump ve ekibinin Suriye politikalarına ilişkin soruyu, ‘yeni yönetim adına konuşamam’ şeklinde yanıtladı. Bass, buna karşın mevcut dinamiklere ve potansiyel risklere ilişkin bilinçli seçimlere değindi.  

TÜRKİYE’NİN ENDİŞELERİNİ ANLIYORUZ

Fransa’nın son dönemde terör örgütü PKK/YPG’ye ilişkin açıklamalarıyla ilgili olarak ise yine ‘Fransız hükümeti adına’ konuşamayacağını söyleyen Bass, “Ancak kendi hükümetimiz açısından şunu söyleyebilirim: Türk hükümetinin güvenlik endişelerini ve Suriye içindeki durumdan kaynaklanan riskleri çok iyi anlıyoruz. Geçiş döneminde, Suriye’nin komşularının ulusal güvenliklerini sağlama çabaları sırasında Suriye’deki istikrarsızlığı artırmamaları önemlidir. ABD’nin Suriye’deki askeri varlığı, IŞİD’in tekrar tehdit haline gelmesini önlemeye yöneliktir. Bu varlık, Türkiye, Irak, Ürdün ve diğer ülkeler için geçmişte yaşanan zorlukların tekrar etmesini engellemeye hizmet etmektedir” diye konuştu.

Bass, Ankara’nın Kuzey Suriye’de olası bir askeri operasyona ilişkin açıklamalarını ise yanıtsız bıraktı.