Bahçeli’nin Öcalan için ‘umut hakkı’ yasa çağrısı… DEM Parti’nin 30 Eylül’deki kanun teklifi Adalet Komisyonu’nda bekleniyor

TBMM’nin yeni yasama başlangıcında MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli, DEM Parti Eş Genel Liderleri ile tokalaştı. Bahçeli, 15 Ekim’deki parti kümesi toplantısında yaptığı konuşmada ise İmralı Cezaevi’nde bulunan terör örgütü PKK lideri Abdullah Öcalan’a seslenerek, “Terörün bittiğini, tükendiğinin sona erdiğini tek başkalarına ilan etsin” davetinde bulundu.

Bahçeli’nin bu çıkışları sonrasında “yeni tahlil süreci mi başlıyor” akıllara gelirken MHP’nin son küme toplantısında Bahçeli, “Terörist başının tecridi kaldırılırsa gelsin TBMM’de DEM Parti kurulumunda konuşsun, terörün büsbütün bittiğini, duracağını lağvedildiğini haykırsın. Bu dirayet ve kararlılığı Gösterirse, ‘Umut Hakkı’nın kullanımıyla ilgili yasal düzenlemenin yapılması ve bundan yararlanmanın önünü de özelleştirmeye kadar açılsın” kullanıldı.

YENİDEN GÜNDEME GELDİ

Bahçeli’nin bu çıkışını değiştirmeye devam ederken, DEM Parti Küme başkanvekili Erzurum Milletvekili Meral Danış Beştaş’ın 30 Eylül’de “Ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasının infazında 25. yılda şartlı salıverilme yapılmadığının kıymetlendirilmesi için kimi kanunlarda değişiklik yapılması” kanun hakkında tekrar teklif geldi . Beştaş’ın teklifleri Adalet Kurulu’nun açıklamasında bekleniyor.

Beştaş, kanun teklifinin genel münasebetinde özetle şu sözlere yer verdi:

“Türkiye’de idam cezası 2004 yılında kaldırılmış, yerine ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası eklenmiştir. Türk Ceza Kanunu’nun süreksiz 2. maddesi, idam cezası olan terör suçu şartlarınınlı salıverilme hakkından yoksun kalma beklenmemiştir. Ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası, infaz koşulları açısından oldukça serttir ve mahkumlar sadece tek kişilik olarak tutulmaktadır.

Bu ceza, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından insan onuruna alışılmamış olarak değerlendirilmiştir. AİHM, tahliye talimatı olmayan ömür uzunluğu mahpus cezalarının azap kısıtlamasını ihlal ettiğini vurgulamaktadır. AİHM’in 2014 tarihli Öcalan/Türkiye kararında, ağırlaştırılmış müebbet cezasının şartlı salıverilme imkanı olmadan kaldığının insanlığın dışı bir muamele olduğunu belirtmiştir. AİHM, Öcalan kararından önceki 9 Temmuz 2013 tarihli Vinter ve diğerleri/Birleşik krallık kararında da umut teminatı kıymetlendirmiş ve müebbet mahpus cezasının azami 25 yılda sona ermesi ve mahpusların hür bırakılma koşullarının kıymetlendirilmesi usulü tabir edilmiştir. AİHM’in verdiği kararların Anayasa’nın 90. maddesinin Türkiye açısından koruyucu olduğu tartışmasızdır.

Türkiye, AİHM kararlarına uygun mevzuatta değişiklik yapmamıştır. Avrupa Kurulu, Türkiye’ye yönelik kontrol sürecini başlatmıştır. AİHM’in kararları nedeniyle, Türkiye’nin ağırlaştırılmış müebbet cezasıyla ilgili bir inceleme düzeni oluşturulması gerekmektedir. Özgürlük için Hukukçular Demeği olmak üzere kuruluşlar, bu kararların alınması için Avrupa Konseyi’ne başvurdu. Türkiye, Öcalan’a uygulanan infaz rejiminin ‘istisna’ olduğunu kabul etmiştir. Ağırlaştırılmış müebbet cezası, süresiz mahpus cezası manasına gelir ve bu durum mahkumlar üzerinde olumsuz ruhsal tesirler yaratmaktadır. Umut hakkı tanınmadığında, mahpuslar hukukun itilmiş hali olur. AİHM kararlarının devam etmesi, insan onuruna uygun bir infaz sürecinin sürdürülmesi açısından önemlidir. Bu nedenle, ağırlaştırılmış müebbet cezasının yine düzenlenmesi ve salıverme perspektifi çerçevesinde değişikliklerin yapılması gerekmektedir.”