Birincilerin müzesi 20 yaşında

Çocuklarına sanat zevkini küçük yaşta aşılamak isteyen anne ve babalar… Yurtdışından gelen konuklarına gururla Türk sanatkarların yapıtlarını gösterenler… Öğrenci ve arkadaş kümeleri… Sevgililer… Tek gelenler… İstanbul Modern’in kapısından içeri girdiğinizde siz de artık sanatın bir ortaya getirdiği bu topluluğun bir kesimi olursunuz. Daimi koleksiyonu, vadeli stantları ve yan etkinlikleriyle yaşayan bir organizma üzere sanatla nefes alıp verir güya tüm bina.

Peki, müzenin İstanbulluların sanata olan merakından doğduğunu biliyor muydunuz? 1987’de düzenlenen 1. Milletlerarası Çağdaş Sanat Sergileri’ne (bugünkü İstanbul Bienali) halkın gösterdiği ilgi üzerine İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı’nın kurucusu Dr. Nejad F. Eczacıbaşı, Oya Eczacıbaşı’yla daimi bir çağdaş sanat müzesi kurmak üzere harekete geçer ve müzenin temelleri bu formda atılır.

2004’te İstanbul Çağdaş, Karaköy’deki 4 No’lu Antrepo’nun müzeye dönüştürülmesiyle açılır. 14 yıl hizmet verdikten sonra yeni binasının inşaatı nedeniyle Beyoğlu’ndaki süreksiz yerine taşınır. İstanbul Çağdaş geçen yıl Renzo Piano imzalı yeni binasına yani Karaköy’e geri döndü ve memleketler arası birçok mükafata layık görülen binasında ses getiren stantlara konut sahipliği yapmaya devam ediyor.

İstanbul’un sanat hafızasının değerli taşıyıcılarından olan İstanbul Modern’de bugüne kadar birçok standa tanıklık ettik. İşte müzenin 20 yılından seçtiğimiz 20 stant…

İstanbul Modern’e Doğru

11 Aralık 2004

Serginin birinci kısmı İstanbul’un bir liman kenti olarak panoramasına ayrılmıştı. Son kısımdaysa 4 No’lu Antrepo’nun bir çağdaş sanat müzesine dönüşümü anlatılıyordu.

Çekim Merkezi

18 Eylül 2005

Müze, şef küratör Rosa Martínez’in düzenlediği stantla birinci milletlerarası aktifliğini gerçekleştirdi. Stantta Louise Bourgeois, Anish Kapoor ve Jeff Koons üzere isimlerin yapıtları vardı.

Gökkuşağında İki Kuşak

18 Mayıs 2006

Modern sanatımızın öncülerinden Fahrelnissa Zeid ve oğlu Nejad Devrim’in yapıtları birinci defa bir ortadaydı. Zeid yüzyılın birinci jenerasyonunu, İhtilal ise Cumhuriyetimizin birinci jenerasyonunu temsil ediyordu.

Cihat Burak Retrospektifi

13 Aralık 2007

Çokyönlü sanatkarın 50 yıllık sanatsal üretimini bir ortaya getirdi. Cihat Burak’ın fotoğraf, seramik ve baskı teknikleriyle gerçekleştirdiği yaklaşık 220 yapıtı ziyarete açıldı.

Tasarım Kentleri

23 Nisan 2008

Dünya tasarım anlayışını değiştiren en değerli sanatkarların yapıtlarıyla 19’uncu yüzyıl ortalarından günümüze kadar tasarım tarihi anlatıldı. Mimariden otomotive uzanan geniş bir seçkiydi.

Sarkis: Site Sergisi

11 Eylül 2009

Çağdaş sanat sahnesinin en kıymetli aktörlerinden Sarkis birinci defa sanatının farklı periyotlarını bu stantla bir ortaya getirdi, tekrar yorumladı ve icra etti.

Hüseyin Çağlayan: 1994-2010

15 Temmuz 2010

Seçkideki çalışmalar Hüseyin Çağlayan’ın genetik, teknolojik ilerleme, yer değiştirme, göçmenlik ve kültürel kimlik üzere çeşitli alanlardaki kanılarını yansıtıyordu.

Hayal ve Hakikat

16 Eylül 2011

Modern ve çağdaş sanatta bayan sanatkarların öncü ve eleştirel konumlarını merkeze alan stant, Türkiye’nin sosyokültürel tarihine yeni ve alternatif bir bakış sundu.

Kent Duvarlarının Yarım Yüzyılı

23 Mayıs 2012

Retrospektif stant Burhan Doğançay’ın 50 yılını kapsıyordu. Doğançay’ın 14 farklı periyodunu ve dünyanın farklı koleksiyonlarındaki çalışmalarını izleyiciyle buluşturdu.

Erol Akyavaş-Retrospektif

29 Mayıs 2013

Yaklaşık 290 yapıtlık seçki, Erol Akyavaş’ın çağdaş ve çağdaş sanat ortasında üstlendiği öncü ve yaratıcı kimliği vurguladı.

Çok Sesli

27 Haziran 2014

Müzenin kuruluşunun 10’uncu yılında hazırlanan stant, çeşitli müzik akımlarının görsel sanat pratiklerindeki tesirlerini anlamak için bir kaynak niteliğindeydi.

Ressam ve Resim

9 Ocak 2015

Mehmet Güleryüz’ün 1960’lardan 2010’lu yıllara uzanan mesleğinin bir dökümüydü. Stantta 150’ye yakın yapıt ve multimedya sunumlarıyla canlandırılan 300 civarındaki desene yer verildi.

İnci Eviner Retrospektifi: İçinde Kim Var?

22 Haziran 2016

Müzenin yaşayan bir bayan sanatkara düzenlediği birinci retrospektif stant olma özelliğini taşıyordu. Sanatkarın 1980’lerden 2016’ya yaratım sürecini bir ortaya getirdi.

LİMAN

28 Ocak 2017

Sergi, 19’uncu yüzyıldan günümüze Türkiye sanatında deniz kenarında ve liman etraflarında gelişen kültürel ve toplumsal hayatı mercek altına aldı. Antrepo binasındaki son vadeli sergiydi.

Anthony Cragg: İnsan Doğası

23 Mayıs 2018

İstanbul Çağdaş süreksiz yerinde düzenlediği birinci periyodik stantta günümüz heykel sanatının en özgün ve yenilikçi isimlerinden, Britanyalı sanatçı Anthony Cragg’i ağırladı.

Canan Tolon: Sen Söyle

6 Eylül 2019

Sanatçının Türkiye’de bir müze çatısı altında gerçekleşen birinci standıydı. Ziyaretçiler, Tolon’un sanatındaki dönüşüm ve gelişimin ikonik örneklerini görme fırsatı buldu.

Selma Gürbüz: Dünya Diye Bir Yer

5 Kasım 2020

Selma Gürbüz’ün vakitten ve yerden bağımsız; masallar, mitler, söylencelerle örülü, incelikle işlenmiş yapıtlarını içeriyordu.

Şakir Eczacıbaşı: Seçilmiş Anlar

25 Kasım 2020- 5 Haziran 2021

Müze 1960’lı yıllarda fotoğrafla ilgilenmeye başlayan Şakir Eczacıbaşı’nın (1929-2010) çalışmalarından bir seçkiye mesken sahipliği yaptı.

Olafur Eliasson: Senin beklenmedik karşılaşman

7 Haziran 2024

Sergi, sanatkarın Boğaziçi’nden esinlendiği yeni çalışmaları da birinci kere izleyiciyle buluşturuyor. 9 Şubat 2025’e kadar açık.

Chiharu Shiota: Dünyalar Arasında

6 Eylül 2024

Japon sanatçı Chiharu Shiota’nın ‘Dünyalar Arasında’ isimli şahsî standı, sanatkarın ‘ara bir yerde’ olma hissini odağına yerleştiriyor. 20 Nisan 2025’e kadar görülebilir.