Dikkat! Bel etrafınızın ölçüsü bundan fazlaysa tehlike çanları çalıyor demektir… ‘Metabolik yan tesirler ortaya çıkarıyor’

İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Düriye Sıla Karagöz İtina, bel etrafının erkeklerde 94 santim, bayanlarda ise 80 santimi geçmesinin çeşitli sıhhat problemlerinin habercisi olabileceğini belirterek, her yetişkinin bel etrafı, beden kitle indeksi ve tansiyonunu makul sıklıkta ölçerek, denetim etmesi gerektiğini söyledi.

Türkiye’nin, yetişkin diyabetli sayısında Avrupa’da birinci sırada yer aldığını söz eden Doç. Dr. Düriye Sıla Karagöz İtina, tüm insanlık için bir halk sıhhati sorunu olan diyabetle ilgili dikkat edilmesi gereken mevzulara değindi. Doç. Dr. Özen, özellikle 40 yaş üstü bireylerin bel etrafı, beden kitle indeksi ve tansiyon ölçümlerini yapmaları gerektiğini vurguladı.

“Erkeklerde bel etrafı 94 santimin, bayanlarda 80 santimin üzeri metabolik yan tesirler ortaya çıkarıyor”

Kişilerin kendi bedenlerinde birtakım ölçümleri yapabileceklerini belirten İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Düriye Sıla Karagöz İtina, “Boy-kilo endeksi 19-25 ortasında olmalı. 25’in üzerine boyun kiloyla oranına bakıyoruz. Kilo bölü, boyun karesi metoduyla beden kitle indeksini hesaplıyoruz” dedi ve ekledi:

“Bu indeks 25’in üzerindeyse fazla kilolu, 30’un üzerinde ise obeziteden bahsediyoruz. Bu hesaplama formülü çocuklarda ise farklıdır. Çocuklarda obezite ve fazla kilolu olmayı persentile nazaran tanımlarız. Her erişkin için beden kitle indeksinin 25’in altında olmasını istiyoruz.”

“Tek istisna çok ileri evre KOAH olanlar ve kırılgan yaşlarda yüksek kiloları biz de hedefleyebiliyoruz. Zira beslenme bozukluğu bu hasta kümesinde farklı bir risk faktörü olarak karşımıza çıkıyor. Herkesin beden kitle indeksi kendi beden özelliklerine nazaran değişir. Beden kitle indeksini ve bel etrafını herkesin bilmesini öneriyoruz.”

“Metabolik hastalıklar için bir öbür belirteç, bel çevresidir. Erkeklerde bel etrafı 94 santimin, bayanlarda 80 santimin üzerinde olduğunda diyabet olmasa dahi insülin direncine neden olduğunu, iç organlarda yağlanma yaptığını ve metabolik yan tesirler ortaya çıkardığını biliyoruz.”

“Herkese bel etrafını, beden kitle indeksini ve tansiyonlarını belli aralıklarla denetim etmelerini öneriyoruz. Ayrıyeten hiçbir şikâyeti olmasa bile 40 yaş üstü herkesin diyabet açısından taranmasını öneriyoruz.”

“Yetişkin hasta sayısında tüm Avrupa’da birinci sıradayız”

Avrupa’da en çok diyabetli hastanın Türkiye’de olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Özen, şöyle devam etti:

“Diyabet, tüm insanlık için bir halk sıhhati sorunu. Bilhassa erişkinlerde kronik hastalıkların başında geliyor. Hastalığa sahip erişkin sayısı hayli yüksek.”

“Tanı koyduğumuz erişkin hasta sayısında tüm Avrupa’da birinci sıradayız. Bunun bir numaralı sebebi obezite oranının çok artmasıdır. Diyabet küçük ve büyük damarlarda birtakım komplikasyonlara neden olabiliyor.”

“Kan şekeri yüksekliği, farklı düzeneklerle öteki türlü hastalıklara neden olabiliyor. Beğenilen görme kaybı, protein kaçağıyla başlayan böbrek yetmezliği, kalp ve beyindeki tüm damarlarda zahmet oluşturabiliyor. Ayakta karıncalanma ile başlayan nöropatik bulgular ortaya çıkabiliyor.”

“Bunların bir kısmını tarayarak denetim edebiliyoruz. Diyabet tanısı konulan hastalara yılda en az 1 kere göz ve kardiyoloji muayenesini öneriyoruz. Böbrek ile ilgili idrarda protein kaçağı olup olmadığını da yılda bir kere dahiliye uzmanı tarafından değerlendirilmesini öneriyoruz.”

“Diyabet hastası kan şekeri denetim altında olsa dahi ömür uzunluğu doktor denetiminde olmalıdır”

Hastaların şekeri denetim altına alsa bile doktor kontrolü ve ilaç kullanımını bırakmaması gerektiğinin altını çizen Doç. Dr. Özen, şunları söyledi:

“Diyabet hastalarının dikkat etmesi gereken ömür biçimi değişiklikleri var. Kesinlikle ülkü kiloya ulaşılmasını öneriyoruz. Akdeniz tipi diyet, bunun için uygundur. Kalori kısıtlamasının olduğu lakin makro besinlerin belirli oranda alındığı sağlıklı bir diyet de olabilir.”

“Fazla kilosu olan hastaların kilo vermesini öneriyoruz. Beden kitle indeksinin 25 ve altında olmasını çok önemsiyoruz. Haftada 3 gün 1 saat tempolu yürüyüş yahut buna muadil öteki bir antrenman olacak halde haftada 150 dakikalık bir idman öneriyoruz.”

“Sigarayı, alkolü bırakmalarını öneriyoruz. Kışın yıllık grip aşılarını olmalarını öneriyoruz. Diyabet hastalarının zatürre aşılarını da mevsimden bağımsız olmalarını öneriyoruz. Diyabet hastaları kesinlikle dahiliye hekimi denetimi altında olmalıdır.”

“Sürekli tedavi güncellemesi yapılmalıdır. Hastanın diyabet tipine nazaran farklı tedaviler düzenleniyor. Bu nedenle bir dahiliye uzmanı denetimi altında gerek oral antidiyabetik dediğimiz haplar gerek insülin tedavisi gerekse yeni enjeksiyon ilaçlarla diyabeti denetim altında tutabiliyoruz.”

“Hastalar bazen doktor denetimini ve ilaç kullanımını bırakabiliyor. Diyabet hastası kan şekeri denetim altında olsa dahi ömür uzunluğu tabip denetiminde olmalıdır. Genel güzellik halinin sağlanması için bu çok değerlidir.”