‘Domates, biber satmadık, vakti pazarladık’

Daracık dolambaçlı yollardan, gün şimdi devrilmişken yol alıyorum Kapıkırı Köyü’ne yanlışsız… Milas-Bodrum anayolundan Bafa Gölü tabelasına sapıp 10 kilometre kadar gidiyorum. O ortada da ‘Yol üzeri bile değil, Michelin’ciler nasıl bulmuş burayı’ diye düşünmeden edemiyorum. Çoğumuz bu türlü bir yerin farkında değildik ve Michelin merasiminde Agora’nın ismi okunduktan sonra “Herhalde Bodrum’a giderken tesadüfen uğradılar, çok sevdiler ve bastılar yeşil yıldızı. Talih kuşu!” konuşmaları olmuştu salonda.

Kapıkırı Köyü’ne girip, şaşkınlıkla sağlı sollu Almanca tabelalar ortasından geçip Agora’yı arıyoruz. ‘Terrasse mit seeblick’, ‘Zimmer mit seeblick’ yani göl görünümlü teras-oda yazılı pansiyonlar ortasından ilerleyip az daha içlere gerçek aradığım tabelayı buluyorum. Etraf buram buram pirina kokuyor. Pirina zeytinyağı sıkıldıktan sonra kalan posaya verilen isim. Kimilerine ağır gelebilir ancak ben garip biçimde seviyorum bu kokuyu.

Ekşili köfte

Ahşap, iki katlı binadan içeri merakla giriyorum. Fotoğrafçımız Levent (Kulu) çoktan sofraya oturmuş, güya onlarca yıllık dost üzere Serçin ailesiyle sevinçli bir sohbette. Çabucak masaya ilişiyorum. Baba Orhan Serçin üç yıllık tulum peynirinden ikram ediyor, önümdeki kâseye de koyu yeşil renkteki yağlarından döküyor. Ve ziyafet başlıyor… O ortada Özgün Serçin tüm güler yüzüyle mutfaktan yanımıza geliyor. Çabucak kalkıp boynuna sarılıyorum. Michelin törenindeki gerginliğinden eser yok Özgün Hanım’ın. Az evvel Levent için söylediğim şey bir anda benim için de geçerli oluyor. Derin bir sohbete dalıyoruz aile fertleriyle.

Ev imali soslar, envai çeşit reçeller ve bol otlu börek…

Önce zeytinyağlılar geliyor, ekşili nohutlu pırasa, nefis bir sarma, sarımsaklı yoğurtlu bir kızartma tabağı, haşlanıp üzerine zeytinyağı gezdirilmiş yabani otlar, çıtır çıtır bir yeşil salata. Çabucak akabinde yılanbalığı ve levrek çıkıyor ızgaradan gölün mahsulleri olarak. Hepsinin yanında yıllanmış ekşi mayalarıyla yaptıkları sıcacık ekmek. O sırada ocak ayında balıklar yeterlice yağlanınca
gölün 1978 yılına kadar sahibi olan (evet, yanlış okumadınız, göl evvelden özel mülkmüş) Özbaş ailesinden öğrendikleri prosedürle yılanbalığını nasıl ıslak fümelediklerini anlatıyorlar.

Aile yemeklerini paylaşmışlar

Agora Pansiyon, 1987’de ikisi de Kapıkırı Köyü’nde doğmuş olan Özgün ve Orhan Serçin çifti tarafından açılmış. İki katlı ahşap ana binanın etrafına serpiştirilmiş, yürürken başınıza yediveren limonlarının değdiği 10 tane odadan oluşuyor pansiyon. Köye gelenlerin yemek muhtaçlığını karşılamak için kendilerine pişirdiklerinden ikram etmekle başlamışlar aslında. “Biz ailece yemeği çok severiz. Annem ve kayınvalidem de çok hoş yemek yapardı. Ben de onlardan öğrendim” diyor Özgün Hanım.

Onlar konuştukça benim şaşkınlığım artıyor ve aslında biraz da mahcup oluyorum. Çünkü akın akın yabancıların geldiği köy ve etrafından tesadüfen okuduğum birkaç yazı ve gördüğüm fotoğraf dışında haberim yok. Aslında pandemi vakti yerli turistle tanışmış onlar da. Onun öncesinde yüklü Alman turist, son iki yıldır da Fransız akını varmış köye. Hatta 2022 yılında Franck Charton tarafından Le Figaro’nun seyahat mecmuasında 9 sayfalık bir yazı kaleme alınmış ‘Uyuyan Hoş Bafa Gölü’ başlığıyla.

Kuzu etli şevketibostan

Yıllardır kullandıkları bu güveçler çok ilgi görüyor.

“Bafa Gölü kıyısında her patika süslü bir mağaraya çıkıyor, her oyma taşın altında bir öykü ve tarih zımnî. Sırtını Latmos Dağı’na dayamış antik Herakleia Kenti’ni kesinlikle keşfetmelisiniz” diyen Charton tek konaklama alternatifi olarak verdiği Agora Pansiyon için de şunları söylüyor yazısında: “Sevimli ve çok pak bir aile işletmesi. Meskenin annesinin yaptığı erken hasat zeytinyağlılar ve güveç yemekleri kaçırılmamalı.”

Yazıyı ve yerle alakalı yabancı yorumları okuduktan sonra Michelin müfettişinin buraya tesadüfen gelmediğini anlıyorum haliyle. Herkesin merak ettiği o soruyu da ailenin iki oğlundan biri olan Mithat’a soruyorum: “Peki, sizin farkınız ne?” Mithat, Kapadokya Üniversitesi Turist Rehberliği Kısmı mezunu. Girişkenliği, vizyonu ve bakış açısıyla anne ve babasının başlattığı bu işi çok hakikat tarafa çevirmeyi başarmış bir genç. Ve sorumu aslında her şeyi özetleyecek biçimde cevaplıyor: “Farkımız öncelikle lisan, bağlantı kurmayı bilmek. Biz domates, biber satmaya çalışmadık, vakti pazarladık. İnsanların buraya gelmesi için bir neden yaratmak gerekiyor. Bahçede annemin domates toplamasını, o domateslerle salça yapışını gösteriyoruz. Yıllardır kullandığımız güveçte enginarlı, şevketibostanlı etli güveç nasıl yapılır, o yedikleri otlar nasıl toplanır, gösteriyoruz. İnsanlara ne yaptığımızı anlatıyoruz. Yedikleri şeyin özel olduğunu lakin ondan da öte o esere harcadığımız emeği göstermeye ve anlatmaya çalışıyoruz…”

Özetle insanları doğal ömür döngülerinin içine alıyorlar. Evvelce de dikkat ediyorlarmış ancak 2006’dan bu yana plastik, cam, kâğıt, organik atıkları ayırıp Milas’taki geri dönüşüm merkezine götürüyorlar. Özgün Abla diyor ki: “İçinden gelmeli bu türlü şeyler, biz köy yerinde bunu gördük, bu türlü büyüdük. Zoraki yaparsan birkaç kere yaparsın, sonra kalır, sürdüremezsin.”

Agora Pansiyon’un Michelin Yeşil Yıldızı alması, kırsal kalkınmanın, gastronomik mirasın ve genlerimize işlemiş sürdürülebilirliğin bir muvaffakiyet kıssası. Bu ödül, yalnızca Agora’nın değil, tüm bölgenin yükselişine katkı sağlayacak değerli bir mihenk taşı…

“Taş görmeye mi köy düğününe mi geldik?”

Serçin ailesi yerli turistin hoyrat tavrı ve beklentisine karşı biraz kırgın. ‘Taş görmeye mi geldik’ diyenler mi istersiniz; sofraya konan keşkek ve sarmayı görünce ‘Hayırdır, köy düğününde miyiz’ diyenleri mi? Şaşırdım mı? Natürel ki hayır. Malum, yerli turistin beklentisi ve tatil anlayışı farklı. Biraz bakış açısını değiştirmek, farklı şeylerden beslenmeye açık olmak gerektiğini gösteriyor aslında bize bu durum.

Ünlü Amerikalı doktor tavsiye etmiş

Mithat Serçin, arkeotrekking yani arkeolojik kalıntılar ortasında yürüyüş cinsleri organize ediyor. Özgün Hanım ise isteyene yemek pişirme dersi veriyor lakin evvel bahçeye sokup gereçleri toplatarak. Kimlere sofra kurmamış ki şimdiye kadar… Mesela Amerikalı ünlü işlevsel tıp uzmanı Mark Hyman toplumsal medyasında “Türkiye’nin antik kıyılarını keşfediyor, yeterli kalitedeki zeytinyağlarını tadıyorum. Mütevazı hayatlar, lezzet dolu dost sofraları… Uzun hayatın kolay sırları…” diye paylaşınca ABD’liler mercek altına almış Agora’yı.