Haftanın öne çıkan stantları: Sergileniyorsa bir sebebi var…

KELEBEKLER DEĞİŞİM İÇİN KANAT VURUYOR

25 Kasım Bayana Yönelik Şiddete Karşı Memleketler arası Uğraş Günü öncesi 15 sanatkarın kolektif standı ‘Cansipârâne’ 21 Kasım’da Gama Gallery’de açıldı. Çağdaş mozaik sanatkarı Beğenilen Tolan’ın liderliğindeki stantta kelebeklerin şık formlarını yansıtan eserler, tıpkı vakitte bayana yönelik şiddet ve insan hakları ihlallerine karşı direnişi ve özgürlüğü sembolize ediyor. Stant ilhamını Dominik Cumhuriyeti’nde özgürlük ve eşitlik için verdikleri mert çabayla bilinen Mirabal kardeşlerden alıyor. Mirabal kardeşler 1960’ların başlarında diktatör Rafael Trujillo’yu devirmek için kod ismi ‘Kelebekler’ olan 14 Haziran Politik Hareketi’ni başlatmıştı. Diktatörün gayesi olan üç kız kardeş, 25 Kasım 1960’ta hapishanedeki eşlerini ziyaretten dönerken katledildi. Ülkelerinde ulusal kahraman olarak anılan Mirabal kardeşlerin uğradığı politik şiddet, bu alandaki gayret içinse örnek oluşturdu ve Birleşmiş Milletler 1999’da 25 Kasım’ı Bayana Yönelik Şiddete Karşı Milletlerarası Uğraş Günü ilan etti.

Sergideki eserler, çağdaş mozaik sanatının sonlarını zorlayarak seramik, cam, çini, porselen, doğal taş, kumaş, çiçek üzere farklı malzemelerle hayat buluyor.

Açılış öncesi telefonda konuştuğumuz sanatçı Beğenilen Tolan sergiyi şöyle anlattı: “Mirabal kardeşlerin kıssası, yalnızca geçmişte yaşanan bir trajedi değil, bugün de devam eden bir çabaya işaret ediyor. Her gün artan şiddet olayları, bu hususun ne kadar acil ve değerli olduğunu gözler önüne seriyor. Bayana yönelik şiddet üzere sıkıntılarla yüzleşmek için toplumsal bir şuur oluşturmalıyız. Her birey, bu uğraşta etkin bir rol almalı. Bu bağlamda mozaik sanatındaki özel bir terminolojiye de değinmek isterim. ‘Tessera’ bir mozaikteki en küçük modüle verilen Latince bir isim. Atomun mozaik sanatındaki karşılığı üzere… Bu kavramdan yola çıkarak bir aradalığın kıymetini temel alan bir stant oldu.” 21 Aralık’a kadar sürecek stantta yapıtların satışından elde edilecek gelirin bir kısmı Biriz Dayanışma Derneği aracılığıyla Hatay’da sanat eğitimi alan kız öğrencilere bağışlanacak.

40 ÜNİVERSİTEDEN 132 SANATÇI

Günümüzde genç sanatkarların yaratıcılıklarının desteklenmesine, yapıtlarını hakikat kitlelerle buluşturmaya muhtaçlıkları oluyor. Bu yıl 8’inci edisyonu düzenlenen BASE onlara tam da bu imkanı sağlıyor. Türkiye’nin dört bir yanından yeni mezun sanatkarlar yapıtlarını birebir çatı altında sanatseverlerle ve sanat profesyonelleriyle buluşturuyor. BASE bu yıl 27 Kasım-1 Aralık günleri ortasında The Ritz Carlton Residences, Istanbul B Blok’ta gerçekleşecek. 33 kentteki 40 üniversiteden yeni mezun 132 sanatçı aktifliğe yaklaşık 150 yapıtla katılıyor. Fotoğraf, fotoğraf, seramik, cam, heykel, görüntü, yeni medya, grafik tasarım, klasik Türk sanatları üzere farklı disiplinlerde üretilmiş eserler yeni kuşak sanatkarların dünyaya ve sanata bakış açılarını gözler önüne serecek.

İNSANIN TOPRAKLA ALAKASI…

Yaklaşık 30 yıldır fotoğraf, görüntü, ses, seramik, performans ve metin üzere farklı mecralarda üretim yapan Yasemin Özcan’ın Arter’de 6 Nisan 2025’e kadar sürecek ferdî standı ‘Islak Zemin’ ismini taşıyor. Standa ismini veren ‘ıslak zemin’ sanatkarın taşınacak konut ararken emlakçılardan sıklıkla duyduğu bir tabir. Mutfak ve banyo gibisi suyla temas eden alanlar için kullanıldığı üzere kaygan ve tekinsiz yerleri de anlatıyor. Toprak, standın gereç olarak belkemiğini oluşturuyor. Özcan, ailesinden devraldığı Alevi geleneğine referansla değer bilmenin, yas tutmanın, tabiatın döngüsünü kabul etmenin farklı yollarını çalışmalarına yansıtıyor. Stantta öne çıkan yerleştirme, her harfin farklı bir seramik formun üzerine yazıldığı ve bir ortaya gelerek “Her şeyi hatırlamak bir çeşit deliliktir’ cümlesini tamamladığı 33 kesimden oluşuyor. Eser, hatırlamak ve unutmak, sanat ve zanaat üzere kavramlara değinirken emeğe ve çeşitliliğe övgü niteliği de taşıyor.