İliç’teki maden faciası davası: | Tutuklu sanık: Olması gereken aygıtlar sonradan getirildi

Erzincan’ın İliç ilçesindeki altın madeninde 9 emekçinin toprak altında kalarak ömrünü yitirdiği heyelana ait 5’i tutuklu 43 sanığın, “Taksirle birden fazla kişinin vefatına ve yaralanmasına neden olmak” ve “Çevreyi taksirle kirletmek” hatalarından yargılanmasına ikinci gün devam edildi.

Erzincan 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmaya, tutuklu sanık Iaın Ronald Guılle, birtakım tutuksuz sanıklar ile taraf avukatları ve müşteki yakınları katıldı.

Tutuklu sanıklar Shaun Keady Swartz, Ali İstek Kalender, Selçuk Çiftlik ve Ömer Ardıç ise duruşmaya bağlı bulundukları cezaevinden Ses ve İmajlı Bilişim Sistemleri (SEGBİS) üzerinden katıldı.

Duruşmaya, firari sanıklar, John H, Kenan Ö, Luis Q, Vınh Luu D L, Kevin James G, Kevin Joseph R. ve William Keith M. ise katılmadı.

“JEORADAR AYGITI KÂFİ DEĞİLDİ”

Şirketin eski kıdemli jeoteknik mühendisi Ali İstek Kalender, ihmalleri sıraladı. Kalender, “Olması gereken iki radar aygıtı sonradan getirtildi. Mevcutta olan aygıt kâfi değildi.” dedi.

Yığın liçiyle ilgili vazifesi olmadığını söyleyen Kalender, şirkette zincirin son halkası olduğunu tabir etti. Kazanın proje dizaynlarından ve uygulama yanlışlarından kaynaklandığını da kelamlarına ekledi.

Jeoradar aygıtının heyelan alanına yönelik tespitte bulunmadığını, olması gereken iki radar aygıtının ise sonradan maden alanına götürüldüğünü söyledi. Kalender, “Jeoradar aygıtları evvelden alınsaydı, erken tedbirler alınsaydı, bu şahıslar hayatını kaybetmeyecekti.” dedi.

Ayrıca olay günü ihtar yaptığını, ihtar yapmasaydı, alanda bulunan 50 kişinin hayatını kaybedebileceğini belirtti. Alandaki müşahedelerinde çatlakları gördüğünü ve tedbir alınması istikametinde ikaz yaptığını da lisana getirdi. Heyelanla ilgili şirketi suçlayan Kandemir, tahliyesini talep etti.

“İSG TAKIMININ BU SEVİYE TEKNİK KIYMETLENDİRME YAPMASI MÜMKÜN DEĞİL”

Maden şirketinin iş sıhhati güvenliği (İSG) müdürü tutuklu sanık Selçuk Çiftlik, savunmasında, “Benim ve İSG (iş sıhhati ve güvenliği) ünitesinin bu derece ileri seviye mühendislik bilgisi gerektiren her bir operasyonun teknik değerlendirmesini yapması beklenemez.” dedi.

“BÜTÜN PROJELERİ BEN YAPIYORMUŞUM ÜZERE BENİ ASLİ KUSURLU BULDULAR”

INR firmasının proje koordinatörü tutuklu sanık Ömer Ardıç ise savunmasında, hayatını kaybeden 9 çalışana rahmet, acılı ailelerine başsağlığı diledi.

Yaklaşık 30 yıllık inşaat mühendisi olduğunu, yurt içi ve yurt dışında eğitimlere katılarak bilgi ve birikim sahibi olduğunu tabir eden Ardıç, “Bilirkişi raporu bilimsellikten ve hukuktan uzak. 276 sayfalık raporda INR firması bir yerde geçiyor. Sonuç kısmına baktığımızda bizi kusurlu bulmuş. Proje koordinatörlüğü unvanımdan ötürü bütün projeleri ben yapıyormuşum, denetlenmesi ve onaylanmasını ben yapıyormuşum üzere beni asli kusurlu buldular.” biçiminde konuştu.

Teknik olarak yığın liç alanından bilgi veren Ardıç, şunları kaydetti:

“Kazadan ötürü vefatlar ile tasarım ortasında bir illiyet bağı yoktur. Buraların statik hesaplarını yapmak ve denetlemek sorumluluk alanımızda yoktur. Zelzele üzere birdenbire olmamış, ben geliyorum demiştir. Çatlaklar alarm düzeyini geçmiş. Bu durum fark edilip 9 kişi kurtarılabilirdi. İhmal olduğu için 9 kişi ölmüştür. Saat farkı olduğu deniliyor lakin bizim şirketimizi kimse aramadı. 43 gün evvel çatlak fark edilmiş, bırakın vefatı, kazanın bile önüne geçilecek bir vakit vardı. Anagold vaktinde aksiyon almış olsaydı bu türlü olmazdı. Projemde bir yanılgı olduğunu katiyetle kabul etmiyorum. Vicdani olarak hiçbir sorumluluğumun olmadığını düşünüyorum.”

Tutuklu 5 sanığın savunmalarının tamamlandığı duruşmaya bugün saat 09.30’da devam edilecek.

15 YILA KADAR MAHPUS TALEBİ

İliç Cumhuriyet Başsavcılığınca, Çöpler köyündeki maden alanında 13 Şubat 2024’te Adnan Keklik, Kenan Öz, Ramazan Çimen, Uğur Yıldız, Abdurrahman Şahin, Fahrettin Keklik, Mehmet Kazar, Şaban Yılmaz ve Hüseyin Kara’nın toprak altında kalarak hayatını kaybettiği, İsa Taşdelen ve İshak Demir’in yaralandığı toprak kaymasına ait tutuklu sanıklar Iaın Ronald Guılle, Shaun Keady Swartz, Ali İstek Kalender, Selçuk Çiftlik ve Ömer Ardıç ile 38 tutuksuz sanığın yer aldığı 69 sayfalık iddianame hazırlandı.

Toprak kaymasının meydana geldiği gün olay öncesi, olay anı ve sonrasında yaşanan gelişmeler, bu kazalar konusunda uzman ve literatüre hakim eksperlerden oluşan heyetin 23 Mayıs ve 7 Haziran tarihlerinde uzman raporlarını sundukları ve bu raporlar incelendiğinde 43 sanığa kusur verildiği, sanıklardan 12’sinin asli, 31’inin tali kusurlu oldukları belirtiliyor.

İddianamede, tüm sanıkların “Taksirle birden fazla kişinin vefatına ve yaralanmasına neden olmak” hatasından 2 yıldan 15’er yıla kadar mahpus ve altın madenini o devir işleten şirketin Kanadalı yöneticisi tutuklu sanık Iaın Ronald Guılle ile tutuksuz sanık Cengiz D. ile Kenan Ö. hakkında ayrıyeten “Çevreyi taksirle kirletmek” cürümlerinden isimli para ya da toprak, su yahut havada kalıcı tesir bırakması halinde 2 aydan 1 yıla kadar mahpusla cezalandırılması talep ediliyor.