‘Kış depresyonudur’ deyip geçmeyin… Belirtileri çok daha önemli hastalıklarla karıştırılıyor

Kış depresyonunun, mevsimsel depresyon olarak da bilinen bir depresyon tipi olduğunu belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Özge Selçukoğlu Kilimci, “Mevsimsel depresyon bilhassa sonbahar ve kış aylarında ortaya çıkar, ilkbaharla birlikte belirtileri hafifler. Kış depresyonunun temel nedeni gün ışığının azalmasıdır. Gün ışığı, serotonin üretimini artırarak ruh halini düzgünleştirir ve uyku sistemini etkileyen melatonin hormonunu istikrarlar. Azalan gün ışığı ise bu dengeyi bozabilir ve depresyon belirtilerine yol açabilir” dedi.

Psikiyatri Uzmanı Dr. Özge Selçukoğlu Kilimci, kış depresyonu hakkında ikazlarda bulundu. Uzm. Dr. Kilimci, “Kış depresyonu, mevsimsel depresyon olarak da bilinen bir depresyon cinsidir. Bilhassa sonbahar ve kış aylarında ortaya çıkar, ilkbaharla birlikte belirtileri hafifler. Kış depresyonunun temel nedeni gün ışığının azalmasıdır. Gün ışığı eksikliği, beyindeki serotonin düzeylerini düşürebilir ve melatonin hormonunun istikrarını bozabilir. Bu da uyku sistemini, ruh halini ve güç düzeylerini olumsuz etkileyebilir” diye konuştu.

‘MEVSİMSEL DEPRESYON, BİPOLAR BOZUKLUĞUN HABERCİSİ OLABİLİR’

Kış depresyonunun birtakım durumlarda bipolar bozuklukla alakalı olabileceğini anlatan Uzm. Dr. Kilimci, “Mevsimsel depresyon kimi bireylerde bipolar bozukluğun erken bir göstergesi olabilir, fakat bu durum tüm mevsimsel depresyon hadiseleri için geçerli değildir. Klinik müşahede, aile hikayesi ve bireyin ruhsal durumundaki değişimler yakından izlenmeli ve bipolar bozukluk riski açısından kıymetlendirme yapılmalıdır. Bu cins durumlarda, bilhassa bir psikiyatristle tertipli takip önerilir” sözlerini kullandı.

‘SÜREKLİ YORGUNLUK HALİ GÖRÜLEBİLİR’

Uzm. Dr. Kilimci, kış depresyonunda görülebilecek belirtileri şöyle sıraladı:

Sürekli yorgunluk ve güç düşüklüğü,
Üzgün yahut umutsuz hissetme,
İlgi kaybı ve zevk alamama,
Çok ahenge yahut uykusuzluk,
Karbonhidrat yüklü yiyeceklere yönelme ve kilo artışı,
Konsantrasyon zorluğu.

‘AİLESİNDE DEPRESYON HİKAYESİ OLANLAR RİSK ALTINDA’

Kış depresyonunun bayanlarda daha fazla görüldüğünü lisana getiren Uzm. Dr. Kilimci, risk altında olan başka bireyleri şu halde paylaştı:

— Kuzey enlemlerde yaşayanlar (gün ışığının daha az olduğu bölgeler),
— Ailesinde depresyon hikayesi olanlar,
— Daha evvel mevsimsel depresyon yaşamış bireyler.

‘SOĞUK HAVALAR İZOLE HİSSETMEYE YOL AÇABİLİR’

Kış mevsiminin ve gün ışığının bireye tesirlerine dikkat çeken Uzm. Dr. Kilimci, “Kış aylarında havanın soğuk, günlerin kısa olması bireylerde izole hissetmeye, toplumsal aktivitelerin azalmasına ve hareketsizliğe yol açabilir. Bu durum depresyon riskini artırabilir. Gün ışığı, serotonin üretimini artırarak ruh halini düzgünleştirir ve uyku tertibini etkileyen melatonin hormonunu istikrarlar. Azalan gün ışığı ise bu dengeyi bozabilir ve depresyon belirtilerine yol açabilir” dedi.

‘DÜZENLİ ANTRENMAN ÖNEMLİ’

Kış depresyonun ne kadar sürdüğüne değinen Uzm. Dr. Kilimci, “Genellikle sonbahar yahut kış aylarında başlayan bu depresyon tipi, ilkbaharın gelmesiyle birlikte hafifler ve resen geçebilir. Lakin tedavi edilmediğinde belirtiler daha uzun sürebilir. Tertipli idman, gün ışığından olabildiğince faydalanma, sağlıklı ve istikrarlı beslenme, toplumsal aktivitelerle meşgul olmak kış depresyonuna düzgün gelen yöntemlerdir” tabirlerini kullandı.

‘KIŞ DEPRESYONUNDAN KURTULMA YOLLARI’

Uzm. Dr. Kilimci, kış depresyonundan kurtulma yollarını şu halde sıraladı:

— Her gün açık havada vakit geçirmek,
— Hobi edinmek ve rutinleri değiştirmek,
— Günlük bir program oluşturup bu programa bağlı kalmak.

TEDAVİ OLANAKLARI

Kış depresyonunda farklı tedavi seçeneklerinin olduğundan bahseden Uzm. Dr. Kilimci bu tedavi seçenekleri ise şu biçimde paylaştı:

— Işık terapisi (fototerapi): Özel ışık aygıtları kullanılarak eksik olan gün ışığı taklit edilir.
— Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi ile fikir ve davranış kalıpları değiştirilebilir. Psikodinamik psikoterapi ise bireyin mevsimsel değişikliklere verdiği reaksiyonun geçmişteki tecrübelerle ve içsel çatışmalarla alakalı olup olmadığını anlamak için kullanılabilir.
— İlaç tedavisi: Serotonin düzeyini düzenleyen antidepresanlar doktor kontrolünde kullanılabilir.

‘BELİRTİLER GÜNLÜK ÖMRÜ ETKİLİYORSA UZMAN TABİBE BAŞVURULMALI’

Uzm. Dr. Kilimci, “Kış depresyonu önemli bir durum olabilir, lakin gerçek adımlar atıldığında denetim altına alınabilir. Şayet belirtiler günlük hayatı etkileyecek kadar şiddetliyse bir uzmana başvurmak önemlidir” diyerek kelamlarını noktaladı.