Kolu bir anda sebepsiz yere kaşınmaya başladı, hayatı kâbusa döndü! Nedenini bulmak 4 yıl, tedavisini bulmak ise 10 yıl sürdü…
Durup dururken başlayan kaşıntıları nedeniyle kolları yara içinde kaldı, hayatı altüst oldu. Yıllarca gitmediği doktor kalmadı ama hiç kimse bu çıldırtan kaşıntının nedenini açıklayamıyordu. Bir hekimin deneyimi sayesinde nihayet teşhis kondu fakat bu sefer de tedavi muamması başladı. Pekala neydi bu vahim kaşıntıların sebebi?
Los Angeles’tan Honolulu’ya gitmekte olan uçak tıklım tıklım doluydu. Yolcular çoktan tatil havasına girmiş sevinçle sohbet ediyordu. Camdan dışarı bakanlar uçsuz bucaksız okyanusu ve masmavi gökyüzünü görüyordu.
62 yaşındaki bayan yolcu, kızıyla birlikte yakın bir aile dostlarının düğünü için gidiyordu Hawaii’ye ve sevdikleriyle birlikte bir hafta geçireceklerini düşünüyordu.
Bir anda kolunda hafif bir kaşıntı hissetti bayan. Ön kolunda, dirsek kıvrımının çabucak altında bir yer kaşınıyordu. Bayan kolunu kaldırıp kaşınan bölgeyi denetim etti. Kaşınmasına sebep olacak bir şey göremeyince bir anda çok büyük bir paniğe kapıldı.
KAŞINTI BİR ANDA KATLANILAMAZ BİR HAL ALDI
Hemen başının üzerindeki düğmeye basıp uçuş görevlisini çağırdı, hemen bol ölçüde buza gereksinimi olduğunu söyledi. O esnada hafif hafif başlayan kaşıntı karşı konulamaz güçlü spazmlara dönüşmüştü. “Kaşıntı” sözü durumu açıklamaya yetmiyordu; kaşıntının yoğunluğu bayanı şoke ediyordu. Kolu adeta “Kaşı beni” diye ısrar ediyordu lakin kaşımak hiçbir işe yaramıyordu. Bayanın kolu izlerle dolmuştu.
Aslına bakılırsa bu bayanın yaşadığı birinci kaşıntı nöbeti değildi. Geçmişte birkaç kere benzeri kaşıntı atakları yaşamıştı fakat hiçbiri o günkü kadar kuvvetli olmamıştı. Los Angeles’taki tabibi, böylesine ağır bir kaşıntıya neyin sebep olduğunu ya da bu bahiste ne yapılabileceğini bilmiyordu. Ataklar durup dururken ortaya çıkıyor ve bayanın hayatını bir müddetliğine de olsa yaşanmaz hale getiriyordu. Kaşıntı atağı saatler sürebiliyor ve her seferinde bayanın kolunun kan içinde kalmasına neden oluyordu.
SAKİNLEŞTİRİCİ İLAÇ VE BUZ KAŞINTIYI BİRAZ OLSUN HAFİFLETTİ
Geçmişte annesinin görünmez bir yarayı kaşıyıp durduğunu ve bunun yarattığı gerilim altında ezildiğini gören kızı bir sakinleştirici ilaç vermişti ona. İlaç yararlı da olmuştu üstelik. Kaşıntıyı büsbütün geçirmemişti tahminen ancak yoğunluğunu azaltmıştı.
Bu nedenle bayan sakinleştiricileri daima yanında taşımaya başlamıştı. Uçakta kolu kaşındığında çabucak ilacını aldı ve uçuş görevlisinin getirdiği buz torbalarını kaşınan yerine bastırdı. Buzun tesiriyle eli ve kolu uyuşmuş lakin kaşıntı biraz olsun hafiflemişti. Buzu kaldırdığı anda dayanılmaz kaşıntının geri geleceğini biliyordu bayan.
Uçuş vazifelisi bir kova dolusu buz getirmişti lakin bayan 1 saat içinde daha fazlasına muhtaçlık duymaya başladı. Tesiri azalan sakinleştirici ilaçtan da destek alması gerekiyordu. Buz torbasının dışından damlayan sular her yeri ıslatmıştı. Kolundan damlayan kan giysilerini leke yapmıştı. Lakin bunların hiçbiri bayanın umurunda değildi. O yalnızca kaşıntı atağını atlatmak istiyordu.
SEYAHAT ZEHİR OLDU
Nihayet uçak yere indi, anne ve kızı otellerinin yolunu tuttu. Anne odasına çıkıp perdeleri kapatarak korkusunu ve acısını yenmeye çabaladı. Kaşıntı gitmişti fakat kolu açtığı yaralar nedeniyle ağrıyordu.
İki gün sonra kaşıntı geri geldi; bu sefer başka kolundaydı. Bayan bu yüzden düğüne gidemedi. Düğünde kaşıntı nöbeti gelirse insanları tiksindirmekten korkuyordu. Onun yerine doktora gitti bayan. Seyahati boyunca dört dermatolog dolaştı. Hiçbiri sorunun ne olduğunu bilmiyor, bayana bir tahlil yolu öneremiyordu.
Zaten bayan deneyebileceği her yolu denemişti: Antihistamin kremler ve haplar, streoid kremler, acı biber losyonları, yulaf lapası banyoları, akupunktur… Hiçbiri işe yaramamıştı.
4 YILLIK SIKINTIYA 5 DAKİKA İÇİNDE TEŞHİS KONDU
Hololulu seyahatinin akabinde atakların sıklığı arttı. Kadın artık yılda birkaç atak yerine ayda birkaç atak geçiriyordu. Bazen tek kolu bazen iki kolu birden etkileniyordu. Birtakım ataklar günlerce hatta haftalarca devam ediyordu. Bayan dermatologlara, nörologlara, romatologlara ve naturopatlara başvurdu lakin tahlil bulamadı.
Nihayet psikiyatristi, dermatolog Dr. Robert Michael Hartman’ı tavsiye etti. Dr. Hartman genelde çocuklara bakıyordu lakin bayanın psikiyatristinin dediğine nazaran sıkıntı olayları seviyordu.
Birkaç ay sonra bayan, Dr. Hartman’ın kapısını çaldı. Bir yandan doktor kendisini muayene ederken bir yandan başından geçenleri anlattı. Doktor kaşıntı yaralarının kollarının üst ve dış kısımlarıyla sonlu olduğunu fark etti akabinde bayana servikal omurunuzun MR’ını çektirmelisiniz. Sizde brakioradial pruritus var” dedi.
Doktorun söylediğine nazaran bayanın kaşıntısı ensesinin alt kısmında bulunan bir sonun yaralanmasından kaynaklanıyordu. Bayan 4 yıl boyunca aradığı yanıtı 5 dakika içinde bulmuştu.
OMURLARINDA BİR HASTALIK TESPİT EDİLDİ
Brakioradial pruritus, derideki rastgele bir meseleden değil, sonların bir nevi imdat sinyali göndermesinden kaynaklanan nörojenik kaşıntılara deniyor. Omurilikten çıkan hudut lifleri, omurgada bulunan ve foramen ismi verilen deliklerden geçerek bedeni dolaşıp ilgili oldukları bölgelere ulaşıyor. Her hududun özel bir görevi bulunuyor. Servikal omurdan çıkan boyun bölgesindeki sonlar baş, yüz, boyun, sırt, omuzlar ve kollardan gelen hislerin yönetim ediyor.
Dr. Hartman’ın bu bölgenin MR’ını isteme sebebi de buradaki hudut liflerine ziyan veren bir şey olduğundan şüphelenmesiydi. Tıpkı ağrıyı iletenler üzere kaşıntıyı ileten hudut lifleri de birçok hududun dışını kaplayan miyelin kılıp ile kaplı değil. Muhtemelen bu nedenle başka sonlara kıyasla daha kolay hasar görüyor.
Nitekim bayan MR çektirdiğinde, boynunun alt kısmındaki omurlarda bir dejeneratif hastalık tespit edildi. Pekala bu kadar tabibin çaresiz kaldığı bu durum karşısında Dr. Hartman 5 dakika içinde teşhis koymayı nasıl başarmıştı? Zira bu olayla daha evvel de karşılaşmıştı.
BU KERE DE TEDAVİ İÇİN DOKTOR DOKTOR DOLAŞMAYA BAŞLADI
Kadın artık hastalığını biliyordu. Pekala tedavi için ne yapacaktı? Bir sefer daha duvara toslamıştı.
Bir nörolog, hudut sisteminden kaynaklanan ağrıların tedavisinde kullanılan bir ilaç tavsiye etmişti. Lakin düşük dozda ilacın yararı olmamış, yüksek dozlar ise bayanı sersemletmişti. Beyin cerrahları omurların ameliyatla da tedavi edilemeyeceği görüşündeydi. Fizik tedavi bayana güzel hissettiriyor lakin kaşıntıyı geçirmiyordu. Ağrı kesici bantları ve iğneleri de işe yaramıyordu.
Kadın teşhis aldıktan 6 yıl sonra California Üniversitesi’nden dermatoloji uzmanı Dr. Raymond Cho’ya sevk edildi. Dr. Cho kronik döküntülerle yakından ilgilenen bir araştırmacıydı.
Bu etapta bayanın kolları müthiş bir durumdaydı. Döküntü yoktu lakin dirseğinden bileğine en fazla kaşınan bölgeler tekrar tekrar açılan yaralar nedeniyle kösele üzere olmuştu.
KADIN NİHAYET DERİN BİR NEFES ALDI
Dr. Cho bayana yakın vakitte atopik dermatit (egzama) için kullanımı onaylanmış bir ilaç tavsiye etti. Egzama çok yaygın olmakla birlikte çok uygun anlaşılmıyor. Tıpkı brakioradial pruritus üzere egzama da çok önemli kaşıntılara neden oluyor.
Dr. Cho’nun “sitokin ismi verilen inflamatuar kimyasalları engelleyen bir monoklonal antikor” olarak tanım ettiği ilaç hakikaten de işe yaradı. Artık kaşıntı atakları daha ender geliyor ve öncesine kıyasla daha hafif geçiyordu.
Ancak bir yılın akabinde ilaç tesir etmemeye başladı. Artık ne olacaktı?
Kadın yine Dr. Cho’nun kapısını çaldı. Kolları yeniden kıpkırmızı, kabuk kabuktu. Dr. Cho kadına, “Kaşıntınızın inflamasyon kaynaklı olduğu açık. Bu nedenle birinci ilaç işe yaramıştı” dedi. O halde öbür anti-inflamatuar ilaçlar da yararlı olabilirdi. Bunu denemenin en kolay yolu daha güçlü bir ilaç vermekti. Bu ilacın yararlı olması durumunda daha amaçlı ve daha az riskli tedaviler uygulanabilirdi.
Kadın ilacı 6 hafta denedi, sonuçlar mucizeviydi. 10 yılı aşkın vakit sonra birinci kere, bayanın kaşıntıları büsbütün geçmişti.
KAŞINTI GERİ DÖNDÜ
Ancak bayanın bu ilacı uzun mühlet kullanması mümkün değildi. Çünkü kilo alımı, kemik kaybı, diyabet ve hipertansiyon üzere yan tesirleri çok ciddiydi. Bu nedenle bayan öteki bir anti-inflamatuar ilaca geçti.
Bu değişiklik 1,5 yıl evvel oldu. Bu ilaç da yararlı olmuş üzere görünüyordu. Lakin birkaç hafta evvel kaşıntı geri döndü. Hastalığının nüksedeceğinden telaş eden bayan yine yan tesirleri ağır ilaca geçmeyi bile düşündü lakin Dr. Cho kadına sabırlı olmasını söyledi. Bayan New York Times’a yaptığı açıklamada, “Sadece bir atak geçirdim ve eskisi kadar berbat değildi. Şimdilik pes etmiş değilim” diye konuştu.
Dr. Cho ise bu durumun hasta için hudut bozucu olabileceğini belirterek, “Yakın vakte kadar kaşıntılar konusunda çok fazla şey bilmiyorduk. Çok ciddiye de alınmıyordu. Lakin nihayet araştırmacılar ve ilaç üreticiler, bunun hayat kalitesini ziyadesiyle düşüren bir sorun olduğunu fark etmeye başlıyor. İlerleme de kaydediyorlar ancak vakit alıyor” tabirlerini kullandı.
The New York Times’ın “She Was Scratching Her Arms Raw. Would Anything Stop This Itch?” başlıklı haberinden derlenmiştir.