Türkiye’de son günlerde cinayet olayları nedeniyle isimli ve hukuksal çalışmalarda yavaşlık ve cezasızlık sorunları gündemde. Sabıkası olan kişilerin hür bırakılmaları sonucu cürüm işlemeleri gündemdeyken cezaların infazındaki düzene ait soru hataları de oluştu. Hukukçular, infazın anayasa sisteminin düzenlenmesini ve kontrol sisteminin güçlendirilmesinin genişletilmesini vurguladı.
Cumhuriyet’e konuşan avukat Çağla Gül Bulut, “Ülkemizde cezasızlık olgusunun da tesiriyle beşerler adalete güvenmiyorlar. Her ne kadar günümüzde cezalar yüksek olsa da cezaların infazındaki sorunlar nedeniyle yahut cezaevlerinde yer verilmediği için bile çıkan aflar nedeniyle alınan cezanın tümünün beklemesi yoktur. Kararın açıklanmasının geri verilmesina ilişkin karar sanığa 2 yıl altı mahpus cezalarında verilen, 5 yıl cürüm işlemediği vakit düşen bir karardır. Çaydırıcılıktan uzak, muhatap açıdan uygun giderim sağlamadığı münasebetleriyle Anayasa Mahkemesi tarafından geçen sene iptal edildi. Ama uygulamaya şimdi başlanmadı. TBMM’nin bu iptal münasebetleri yeni bir düzenleme yapması gerekecek” dedi.
‘İSLAH EDİLMESİ GEREKİYOR’
Bulut kelamlarını şu şekilde sürdürdü: “Cezanın maksadı yalnızca sanığın cezalandırılması değildir. Vakitte sanığın ıslah edilmesi, topluma geri kazandırılması, bir daha cürüm işlemesini tedbire gayesi da vardır. Lakin sanığın ıslahına yönelik eğitim, ruhsal çalışmalar yapmadıkça, ıslah olan sanığı dışarı çıktığında kaydını tuttuğu, izleme süresince bu emele ulaşılamamaktadır. Haliyle de ıslah yapılmaması sanıklar, cezaevine hiç girmedikleri yahut kısa vadeli tutulduları için cürüm işlemekten çekinmiyorler.”
İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Vazifelisi Avukat Özlem Şen ise “Suç işleyenlerin yeni kabahatlere katılmasını engelleyecek bir infaz hukuk sisteminin geliştirilmesi ve bilhassa kontrol düzeninin güçlendirilmesi gerekiyor. Zira kararın açıklanmasının geri verilmesi kararından itibaren 5 yıl kontrol mühleti içinde taammüden yeni bir işleme hatası yahut kontrollü hürlük önlemine ait bilgilere karşı dayanıklı davranmaması halinde, mahkeme kararı değiştirmeden açık. Yine kararın kurulabilmesi için taammüden işlenen yeni hata açısından cezanın katılaşması gerekir. Ne yazık ki mevcut infaz yasa ve mevzuatı farklılıklarına karşılık gelmiyor. Kontrollü özgürlükle erken tahliye, açık cezaevi enfeksiyonu, kaideyle salıverme sürelerini uzatmak üzere uygulamalar derin toplumsal sıkıntıları beraberinde getiriyor. Bu algıyı yok etmek için, insanların yargılanmasının tekrarlanmaması için önemli donanımlara değişiklikler var” dedi.