Uzun menzilli, şarj edilebilir hibrit araçlarını Türkiye’de satışa sunuyor ve satmaya hazır, Çin’in şokla bir karar daha aldı. Ticaret Bakanlığı, 2023 yılı sonunda elektrikli araç ithalatında ticareti muhafazaya yönelik Kimi Elektrikli Araçların İthaline Ait Tebliğ’in kapsamını genişletti. Dün Resmi Gazete’de yayınlanan Kimi Elektrikli Araçların İthaline Ait Tebliğ’de kopyalanmasına izin verilen Dair Tebliğ’e, AB ve STA ülkeleri dışından ithal edilebilir şarj edilebilir hibrit (Plug-In Hybrid) araçların da düzenlenmesiye dahil edildi.
30 GÜN MÜDDET VERİLDİ
Buna göre, eşya içeren elektrikli aletler ile haricen şarj edilebilir elektrikli araçlar ithal edilenlerin 7 bölge 20 servis kurması gerekecek. Araç üreticisinin Türkiye’deki yetkili temsilcisinin olması, her marka için davet merkezi kurulması ve Türk Standartları Enstitüsü’nden belgelendirme yerine getirmesi üzere kaideler da zarurî kılınacak. Ayrıyeten, AB ve STA kapsamı menşeli olmayan kelam konusu ithalatta Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı veya yetkili tarafından verilen kurum yahut kuruluşça düzenlenen “izin belgesi” aranacak. Uygulamaya yeni dahil edilen nakliyecilerde mağduriyet yaşanmaması için 30 günlük geçiş mühleti tanındı.
BENZİNLİ VE HİBRİT MODELLEYİCİ GELEBİLİR
Sene başında taşınan düzenleme Çin, Japonya, Meksika, Güney Afrika biçiminde geniş kapsamlı elektrikli araç ithalatlarını kapsıyordu lakın paketlerden en çok etkilenenler ortasında birinci sırada Çinliler ve geliştirilebilir gerisinden Japonlar bekleniyordu. Türkiye’de satış yapan markalar da akaryakıtlı, hibrit ve Plug-In Hibrit modellerini sunmaya devam ediyor. Ancak, genişlemenin kapsamının genişletilmesiyle artık bu yaygınlığın Plug-In Hibrit modellerinin ithal edilmesinin imkansız hale gelmesi gelecek. Şayet 7 bölgede 20 servis kurulmazsa ki bu çok güçlü bir yatırım manasına geliyor ve bu bölgede yalnızca akaryakıtlı ve hibrit modeller ortaya çıkıyor.
İŞTE ETKİLENECEK MARKA VE MODELCİ
GENİŞLETİLEN tebliğten önceki Çinli ülkelerden DFSK, Lynk&Co ve MG şarj edilebilir hibrit motorlu modeller Türkiye’de piyasaya sürülmeye başlamıştı. Yeni paketle birlikte DFSK’nın E5 modeli, Lynk&Co’nun 01 modeli ve MG HS PHEV’in modelinin ithalatı zora girmiş oldu. Yeniden Japon üretici Lexus’un oluşturamayacağı satılabilen NX ve RX Plug-In Hybrid’leri de muhtemelen artık ithal edilebiliyor. Türkiye’de 1 milyar proje fabrika ve Ar-Ge merkezi yatırımı yapmak için imzayı atan Çinli BYD’nin ise şarj edilebilir hibrit modeli Seal U DM-i’yi teşvikin desteklenmesi sonrasında ithal edilmesi bekleniyor.
PAZAR HİSSELERİ İKİ KAT ARTTI
MOTOR silindir hacmi büyük olan Plug-In Hibrit motorlu araçlar Türkiye’deki vergi sistemi nedeniyle çok büyük bir satış hacmine ulaşmış değil. Şu anda az sayıda markanın 20’ye yakın Plug-In Hibrit motorlu arabası satışa sunuluyor. ODMD bilgilerine göre, Ocak-Ağustos 2024 döneminde Türkiye’de sunulan PHEV araç sayısı geçen yıla göre yüzde 47,1 artarak 2 bin 340 adede ulaştı. Geçen yılın periyodunda yalnızca 1.590 adet Plug-In Hibrit motorlu araç satılmıştı. Çinlilerin bu alanda yaptıkları yatırımlar sonucunda 1000 km’ye ulaşan menzilli (benzin+elektrik) modellerle Türkiye’de pazarın büyümesi bekleniyordu. Ancak, sunulanlarla birlikte bu durum artık mevcut görünüyor.
ÜRETİLDİĞİ YERE BAKILIYOR
GEÇEN yıl boyunca yayınlanan ayrıntıların ayrıntılarını tekrar hatırlatmak gerekirse ithalatı kelam konusu araç markasının bağlı olduğu ülkede değil üretildiği ülkede yani menşeine bakılıyor. Örneğin, Avrupalı bir markanın Çin’de üretilen elektrikli yahut PHEV aracının satışı için de 7 bölgede 20 servisin yeniden başlatılması gerekiyor. Türkiye’de markalar bayilikler üzerinden servis ve satış ağını kurduğu için hiçbir markanın bu türden bir yatırımı bulunmuyor. Müsaade zaruriliği olan ithalatçı markası bayilik/Franchise veren servis açması kâfi olmuyor. Servisinin kendi kendine açılması gerekiyor.