Trump Ukrayna’da savaşı bitirebilir mi

ABD’de seçim kampanyası sırasında Ukrayna savaşını 24 saatte bitirme kelamı veren Donald Trump’ın barış formülü savaşı bitirebilir mi? Ukrayna lideri Zelenski, olası bir toprak tavizini reddederken Rusya lideri Vladimir Putin, “Barış lakin benim koşullarımda olur”  diyor. Trump’ın önereceği barış formülünün Avrupa  ülkelerini de tatmin etmeyeceği konuşuluyor.

UKRAYNA MECLİSİ KARŞI

İlk plan taslağı basına sızar sızmaz anında tenkit toplamaya başladı. Savaşın patlak vermesinden evvel Minsk görüşmeleri sürecine katılan milletvekili Aleksander Merejko, “Kiev’in bu planı kabul etmesi mümkün değil. Trump modeli ateşkes ilanına razı olmamız uzun vadede savaşı kaybetmemiz manasına gelir. Rusya ateşkes molasını kullanarak bir mühlet sonra daha büyük güçle üzerimize gelir” dedi. Putin tebrik için Trump’ı aramadı. Ukrayna’da savaşı bitirmek istiyorsa Trump’ın onu araması gerektiği istikametinde açıklama yaptı. Putin ayrıyeten ABD ile Rusya ortasında Ukrayna savaşıyla ilgili yapılacak görüşmenin 2022 yılı öncesine geri dönüşü mutlaka öngörmemesi gerektiğini ve tahlilin cephedeki son duruma uygun olması gerektiğini söyledi.

‘İSTANBUL SÜRECİ’ DEDİ

Hafta içi Rusya’nın güneyinde Soçi kentinde yapılan “Valday” düşünce kulübü toplantısında konuşan Putin, “Trump’ın zaferini kutluyorum. Evvelce söylediğim üzere biz Rusya olarak Amerikan halkı kimi seçerse onunla çalışmaya hazırız” dedi. Putin, “En kısa ve verimli müzakere planı 2022 İstanbul arabuluculuk masasında kararlaştırılan hususlara kalındığı yerden devam edilmesidir. Tabi alanda oluşan yeni gerçekler de göz önünde bulundurulmalı” tabirlerini kullandı. Putin Haziran ayında kendi formülünü açıklayarak “Kırım, Donetsk, Lugansk, Zaporojye ve Herson bölgeleri Rusya toprağı tanınmalı. Ukrayna’nın asla NATO’ya üye olmayacağı teminatı verilmeli” demişti.

‘KAYBEDEN UKRAYNA OLUR’

Ünlü Japon tarihçi Francis Fukuyama, Trump’ın planının Ukrayna için mağlubiyet manasına geleceğini savundu. Financial Times gazetesine konuşan Fukuyama, “İş insanı zihniyetiyle hareket ederek savaşa tahlil bulma teşebbüsünden en büyük ziyanı Ukrayna görür. Trump Zelenski’yi ikna etmek ve Putin’in belli kaidelerini kabul etmesi için askeri yardımı kesme baskısı yapması büyük yanılgı olur” yorumunu yaptı. Biden idaresi ABD’nin bu savaşla ilgili temel çizgisini “Ukrayna’nın onayladığı kaidelerle Ruslarla konuşuruz” demişti. Trump’ın birinci atılımı ise “Savaşan taraflara barış için baskı yapacağım” demesi istikrarları kökünden değiştiriyor.