Yapay zeka ile Seyit Onbaşı’nın kıssası anlatıldı

İzmir’den Görkem Kılavuz, Öğretim Vazifelisi Gülce Güzin Utku ve Kanada Toronto’dan Dr. Feyzi Aydın 18 Mart Çanakkale Zaferi yıldönümünde yapay zeka ile Seyit Onbaşı’nın kıssası anlatılması projesi için bir takım oluşturdu. Tümüyle yapay zeka dayanaklı bir görüntü hazırlayarak tarihi anlar çağdaş teknolojiyle birleştirildi.

Sanatçılar, Seyit Onbaşı’nın Çanakkale Savaşı’nda gösterdiği büyük kahramanlığı, hem görsel hem de işitsel olarak en gerçekçi halde sunabilmek için titizlikle çalıştı. Projede, görsellerin oluşturulması, görüntü kurgusu ve seslendirme üzere tüm evreler, grup tarafından yapay zeka takviyeli sistemler kullanılarak hazırlandı.

Seyit Onbaşı’nın 276 kilogramlık top mermisini sırtlayarak düşman gemilerine karşı verdiği gayret, tarihi kayıtlara uygun olarak yine canlandırıldı. Oluşturulan görüntü, seyircilere Çanakkale ruhunu en güçlü formda hissettirmeyi amaçlıyor. Eğitim kurumlarından tarih meraklılarına kadar geniş bir bölümün ilgisini çekmesi beklenen çalışma, Türkiye’nin tarihini çağdaş anlatım teknikleriyle yine keşfetmek isteyenler için değerli bir içerik olacak.

SEYİT ONBAŞI KİMDİR?

Çanakkale muharebeleri sırasında kaldırdığı 276 Kg.lık top mermisini kaldırıp taşımasıyla ünlenen ve tarihe geçen Kocaseyit 1889 yılında Havran ilçesinin Çamlık(eski ismi Manastır’dır) Köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Cuburoğulları ailesinden Abdurrahman annesi ise birebir köyden Emine Kadın’dır. Birebir köyden Şakir kızı Emine ile evlenerek beş çocuğu dünyaya gelmiştir. Cumhuriyet devrinde “Çabuk” soyadını aldı.

Kocaseyit Askerlik çağına gelince pek çok yaşıtıyla birlikte topçu neferi olarak, Çanakkale’de bulunan Mecidiye Tabyası’nda misyon alır. Düşman donanmasının 18 Mart 1915 tarihinde başlattığı deniz harekatında yaptıklarıyla tarihin seyrini değiştiren olaylardan birisini gerçekleştirir. Bu tarihi olay şu biçimde anılmaktadır.

Saat 05.30 sularında müttefik filosundan kimi gemiler, kendilerini son dakikalar içinde hayli rahatsız eden Rumeli Mecidiye’sini yine ve çok şiddetli bir ateş altına almışlardı. Grup Subayı Fahri Efendi’nin buyruğu ile sığınağa koştular. Lakin; geri kalanların bir kaçı tam istihkamın içinde patlayan mermi cephaneliği uçurduğu vakit oluşan fevkalade basınçla yerlere yuvarlandılar. Bir kısmı şehit olan bu erlerin geri kalanları ortasında Çamlık köyünden Seyit de bulunuyordu. Kendine geldiği vakit karşısında grup arkadaşı Ali’yi gördü. Diğer kimse yoktu etrafta.

– Nerede arkadaşlar? diye sordu.
– Arkadaşlar mertebelerini buldular. 14 şehit 24 yaralımız var. Ayakta bir senle ben kaldık.

Seyit kalkıp denize gerçek baktı. Düşman gemileri karaya uygunca sokulmuştu. Tabyanın içinde ise üçüncü toptan gayrısı tekrar toprağa gömülmüştü. Seyit evvel gemilere, sonra topa ve sonunda yerde duran 276 Kg.lık mermilere baktı. Kendi tabiriyle mermi ona “beni namluya sür” diyordu.

Arkadaşına “Gel Ali” dedi. “Yardım et de şu mermiyi sırtıma alayım”
Ali Evvel topun eğilip yan yatmış metaforasına(top vinci) sonra da arkadaşının yüzüne baktı. “Kaldıramazsın Seyit” dedi. “Bir deneyelim hele”

İlk mermi kısa düştü. Bir tane daha getirip nemluya sürdü. Bu seferki de kısaydı. Lakin üçüncü mermi en öndeki geminin art tarafında ve su kısmında patladı. Bu gemi Ocean’dı ve dümen tertibatı bozulduğu için derhal orasını harmanlamaya başladı. Etrafındaki gemiler kaçıştılar. Seyit dördüncü mermiyi almaya giderken etraf sakinleştiği için sığınaktan çıkan Batarya Kumandanı Hilmi Bey yanında iki Alman subay ile geldi.

– Senmiydin Seyit? Vurdun gemiyi.. dedi.

Dördüncü mermi boşa gitti. Dümensiz seyreden Ocean herkesin gözleri önünde geriden bir mayına çarparak kısa müddette sulara gömüldü.

SEYİT ONBAŞI NE VAKİT ÖLDÜ?

Kocaseyit’in muharebenin mukadderatının değişmesinde büyük değeri bulunan başarısı kısa müddette duyuldu. Kendisine mükafat olarak onbaşılık rütbesi takıldı. Ve isteği olup olmadığı sorulunca “çift tayın” istedi. Lakin arkadaşlarının yanında çift tayın yemeği onuruna yediremedi ve birkaç gün sonra çift tayından vazgeçti. Daha sonraki günlerde fotoğrafını çekmek isterler. 276 kg.lık top mermisini o günkü üzere sırtına alması lazımdır. Lakin birkaç kere denemesine karşın kaldıramaz. O tehlikeli vakitte mermileri çarçabuk basamaklardan topa çıkaran bu kahraman o gün mermiyi yerinden bile oynatamamıştır.

Harbin sona ermesiyle memleketine dönen Seyit Onbaşı, bundan sonraki günlerini köyünde geçirmiştir. Odun kömürü yaparak Havran’a pazara götürür, geçimini o denli temin edermiş. Daha sonraki yıllarda Havran’da Hacı Osmanoğullarının zeytinyağı fabrikasında hamallık yapmıştır. 1939 yılında zatürreye yakalanmış ve Aralık ayında köyünde vefat etmiştir.