Yıllar içinde 55 bin dekardan 33 bin dekara düştü: Atatürk Orman Çiftliği’nin taşınmazlarında kira bedelleri güncellenmemiş!
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün mirası Atatürk Orman Çiftliği’ne (AOÇ) ait taşınmazlar kiralanırken, kira bedellerinde güncelleme yapılmadığı ortaya çıktı. Ürün satışları için bazı zincir marketler ile yapılan sözleşmelerde de 76.9 milyon TL’lik alacağın teminat altına alınmadığı belirlendi.
Sayıştay’ın AOÇ Müdürlüğü 2023 Yılı Denetim Raporu’nda bazı bulgulara yer verildi. AOÇ ilk kurulduğunda 55 bin 539 dekardı. Sayıştay’ın raporuna göre, arazinin büyüklüğü 2023 sonu itibariyle 33 bin 110 dekar. AOÇ arazisinin yüzde 67 oranında 22 bin 200 dekarlık kısmı orman ve park alanı. Arazinin yüzde 22 oranında 7 bin 172 dekarlık kısmı ise çeşitli kamu ve özel sektör gerçek ve tüzel kişilerine kiraya verilmiş durumda. Yüzde 5 oranında bin 808 dekarlık kısmı da arsa, kanal, yol, bina alanları olarak kullanılıyor.
Rapora göre, AOÇ Müdürlüğü taşınmaz kiraya verme işlemlerinde, mevzuat hükümlerinde öngörülen yeniden ihaleye çıkma ile kira bedellerinin güncellenmesinde eksiklikler bulunduğu da tespit edildi. 10 yıllık kiralama süresinin dolması üzerine yeniden ihaleye çıkma konusunun değerlendirilmediği durumlar ile 5 yıllık kira süresinin sonunda kira bedellerinde güncellemeye yönelik çalışma yapılmadığı belirlendi. Kiraların piyasa koşullarına uygunluğu da değerlendirilmedi.
Raporda, şöyle denildi:
“2017 yılında mevcut kiraların piyasa rayiçlerine uygunluğunu sağlamak için Sermaye Piyasası Kurulu lisanslı bir gayrimenkul değerleme şirketi ile sözleşme imzalanarak kira güncellemesi yapıldığı anlaşılsa da, bu tarih üzerinden 5 yıl geçmesine rağmen kiraların piyasa koşullarına uygunluğunun tekrar değerlendirilmediği görülmüştür. Kiralamalarda yönetmelik hükümleri doğrultusunda, 10 yıllık kira süresini dolduranlar için yeniden ihaleye çıkıp kiraya verme hususlarının değerlendirilmesi, ayrıca kira süresi 5 yılı aşanlarda kiralananın durumu ve varsa emsal kira bedelleri göz önünde tutularak kira tespiti yapılması gerektiği düşünülmektedir.”
ALACAKLARDA TEMİNAT YOK
Rapora göre, AOÇ ürünleri için 11 adet zincir marketle sözleşme imzalandı. Ancak 6 markette satışlardan doğan 76.9 milyon TL alacak teminat altında değil. Raporda, “Toplam 133.3 milyon TL tutarında zincir marketlerden alacakların içinde yüzde 58’ine tekabül eden 76.9 milyon TL alacak tutarının teminat altına alınmaması, müdürlük menfaatlerine aykırılık teşkil edecek şekilde alacağın ödenmemesi riskini üstlenmek anlamına gelmektedir. Nitekim geçmiş yıllarda borcunu ödemeyen marketler için hukuki süreç başlatılmış, ancak teminat olmadığından dolayı alacağın tahsil edilmesinde sorunlar yaşanmıştır” denildi.