Milletlerarası Ceza Mahkemesi nihayet açıkladı: Netanyahu ve Gallant’a tutuklama kararı

Güney Afrika’nın Kasım 2023’teki müracaatından tam bir yıl sonra, Birleşmiş Milletler’e bağlı Memleketler arası Ceza Mahkemesi (UCM), Gazze’de işlenen savaş kabahatleri ve insanlığa karşı cürümlerden İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama buyruğu çıkardı. UCM Başsavcısı Karim Khan, altı ay evvel mahkemeden tutuklama kararı almasını talep etmiş; ağustos ayında ise yargıçlara talep hakkında “acil” karar verme davetinde bulunmuştu.

KASITLI VE BİLEREK

Mahkemeden yapılan açıklamada, “En az 8 Ekim 2023’ten en az 20 Mayıs 2024’e kadar işlenen insanlığa karşı cürümler ve savaş hataları nedeniyle Binyamin Netanyahu ve Yoav Gallant için tutuklama buyruğu çıkarıyoruz” denildi. Netanyahu ve Gallant’ın üst seviye yöneticiler olarak, Gazze’deki sivillere yönelik kasıtlı hücumların önlenmesi için önlem almadıkları kararda yer aldı. İsrail’in insani yardıma müsaade verdiği durumlarda bile bunun milletlerarası toplumun baskısı yahut ABD’nin talepleri sonucu gerçekleştiğini, yardımların hiçbir vakit Gazze halkının muhtaçlıklarını karşılayacak seviyeye ulaşmadığı kaydedildi.

İTİRAZLAR REDDEDİLDİ

İsrail, mahkeme sürecinde UCM’nin yetkisini tanıyan BM Şartı’na taraf olmadığı için çıkacak kararın tüzel olmayacağı tarafında itirazlarda bulunmuştu. Mahkeme açıklamasında bu itirazların da reddedildiği belirtilerek “İsrail’in mahkemenin yargı yetkisini kabul etmesi gerekmiyor. Zira mahkeme yargı yetkisini Filistin temelinde kullanabilir” denildi.

DEİF İÇİN DE TUTUKLAMA

UCM, Hamas’ın silahlı kanadı Kassam Tugayları’nın lideri Muhammed Deif’in de milletlerarası tutuklanmaya tabi olduğunu bildirdi. Muhammed Deif’e yöneltilen kabahatler ortasında 7 Ekim saldırısı yer alıyor.

Muhammed Deif

FİDAN: UMUT VERİCİ

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, UCM karanına ait özetle şunları söyledi: “Netanyahu ve çetesinin hukuk önünde hesap vereceği günler yakındır… Filistin halkının haklı ve yasal özgürlük çabasını sonuna kadar desteklemeyi sürdüreceğiz.” Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Netanyahu ve Gallant hakkında açıkladığı tutuklama buyruğu, adaletin tecellisi bakımından umut vericidir” sözlerini kullandı. Öte yandan Pentagon Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh ise “Mahkemenin kararını reddediyoruz” dedi.

PUTİN İÇİN DE ÇIKMIŞTI: KARAR NE MANAYA GELİYOR

Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin tutuklama buyruğuna, Roma Statüsü’nün 86 ve 87. unsurlarına taraf ülkelerin uyması gerekiyor. Bu da Netanyahu ve Gallant’ın, UCM’ye taraf rastgele bir ülkeye seyahati durumunda, o ülkenin makamlarının kendilerini tutuklaması gerektiği manasına geliyor. Fakat karara uyulmamasına karşı bir yaptırım bulunmuyor. Gerçekten mahkeme, Mart 2023’te Ukrayna’yı işgali sebebiyle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin için de tutuklama buyruğu çıkarmıştı. Lakin Putin’in, mahkemeye taraf ülkelerden Moğolistan’ı ziyaretinde karar uygulanmadı. Tekrar de karar seyahat özgürlüğünü kısıtlıyor. Netanyahu ve Gallant’ın İngiltere, Fransa, Almanya, Hollanda, Belçika, üzere UCM’ye üye 124 ülkeye seyahat etmekten kaçınmak zorunda kalacağı belirtiliyor.