Balda maliyet zammı kapıda

İRFAN DONAT

Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği, her yıl Haziran-Temmuz aylarında olduğu gibi 2023 yılı için bal maliyetleri konusunda bir çalışma yaparak, kamuoyu ile paylaştı.

Türkiye’de arıcılığının yüzde 75-80’lik diliminin gezgincilik faaliyeti ile sürdürüldüğüne dikkat çeken Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Ziya Şahin, “Gezgincilik yapan arıcımız gittiği her bölgede üretim yaparken aynı zamanda ücretsiz olarak tarım ve hayvancılık sektörü için polinasyon hizmeti de vermektedir. Her gezginci arıcımız yılda 5-6 konaklama bölgesi değiştirerek, yılda ortalama 20 bin km yol kat etmektedir. Küresel iklim değişiklikleri nedeniyle üretici, ürüne ulaşmak için daha fazla gezgincilik yaparak daha fazla kilometre kat etmiştir. Aynı zamanda son yıllardaki akaryakıt, besleme, sarf malzeme, makine/ekipman ve işçilik benzeri giderler fahiş bir şekildeki artış göstermiştir. Bu girdi maliyetleri de balın maliyetini etkilemiştir” dedi.

Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği’nin paylaştığı bilgilere göre, 2022 yılında 300 kovan ile gezgincilik yapan arıcıların 26 kilogramlık 1 teneke (kır çiçek – yüksek yayla) bal maliyeti 1.402 TL iken 200 kovan ile gezgincilik yapan arıcıların 26 kilogramlık 1 teneke (kır çiçek – yüksek yayla) bal maliyeti ise 1.860 TL seviyesinde idi. Böylece geçen yıl 1 kilogram balın maliyeti 71,54 TL idi.

Ziya Şahin, “Son 2 yılda arıcılarımızın en temel girdisi olan mazot yüzde 300, şeker yüzde 400, sarf malzeme yüzde 150, makine/ekipman yüzde 200, işçilik vb. giderler yüzde 250 oranında artmıştır. Bu temel giderler karşısında sektörün üretici kanadı çıkmaz içerisine girmiştir. 2023 yılında da bu artışlar aynı hızla devam etmektedir. Şu ana kadar üreticiler, değişik bankalardan kredi kullanarak mesleklerini icra etme adına Anadolu’nun değişik yerlerinde arıcılık faaliyetleri için bulunmaktadırlar.
Ancak, gezgincilikten dönüşleri için ciddi bir arayış içerisindedirler” açıklamasında bulundu.

Bu yıl pek çok ilden gezginci arıcılığa çıkış miktarında düşüşler olduğunu ve genç kuşak arıcıların mesleği sorgular duruma geldiklerini belirten Şahin, pek çok işletmenin de iflas etme noktasına geldiğini ifade etti.

Kovan sayısı düştükçe maliyetlerin arttığına dikkat çeken Şahin, “Arıcılarımızın işletmelerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması için, maliyetler üzerinde kazanç elde etmeleri gerekmektedir. Bu doğrultuda kır çiçek – yüksek yayla balının 1 kg maliyeti 110.76 TL, 26 kg teneke bazlı olarak arıcıdan satın alma fiyatı 2.879 TL. Bu bahsettiğimiz rakamların bal üretim maliyetleri olduğunun altını çizmek istiyorum. Üretici bunun üzerine enflasyonu da göz önüne alarak makul kar marjını eklemek durumundadır. Bu fiyatın altındaki tüm alımlar Türk arıcılığının tükenişi demektir” dedi.

Böylece, 2022’de 71.5 TL’ye mal olan 1 kilogram balın üretim maliyeti son bir yılda yüzde 55 artarak bu sezon 111 TL’yi buldu.