Rasyonel mi? Reel mi?

Ekonomi politikalarında normalleşme, sermaye piyasalarında beklentilerin iyileşmesine yol açsa da reel sektörde süreç özellikle kısa vadede kolay geçmiyor. Artan kredi maliyetleri yüksek borçluluğa sahip şirketleri zorlarken, yatırım kararlarının ertelenmesine yol açıyor.

Yeni ekonomi yönetimiyle birlikte normalleşme adımları çerçevesinde uygulanan sıkı para politikası faizlerde hızlı artışı beraberinde getirdi. Merkez Bankası’nın politika faizinde yaptığı sert artırımlarla birlikte kredi faizleri de hızla yükseldi. Haziran ayında yüzde 15 düzeyinde bulunan ticari kredi faizleri beş ayda 35 puana yakın yükselerek yüzde 49,7 seviyesine ulaştı. Faizlerdeki yükselişin ardından şirketler kredi kullanma konusunda daha temkinli olmaya başladı. Ticari kredilerde 13 haftalık kur etkisinden arındırılmış yıllıklandırılmış büyüme hızı mayıs ayında bulunduğu yüzde 45 seviyelerinden ağustos ayı ortasında yüzde 2’nin altına kadar geriledi. Eylül ayından itibaren yönünü yeniden yukarı çeviren ticari kredilerdeki büyüme hızı 13 Ekim haftasında yüzde 17 seviyesine ulaştı.

Kredi piyasasında dikkat çeken bir diğer konu da düşük faiz döneminde önemsenmeyen ücret ve komisyonlar. Yüksek faiz ortamında şirketler maliyetlerini azaltmaya çalışırken, bankalarla müşterileri arasında kıyasıya ücret-komisyon pazarlıkları yaşanıyor.

Kredi piyasasındaki yeni normalin en önemli sonucu ise ucuz fonlar ile yaşayabilen şirketlerin bir kısmının ticari hayattan çıkacak olması. Düşük faiz ortamı ve yeniden yapılandırmalarla son yıllarda Türkiye’de şirket iflaslarında kayda değer düşüş görüldü. Allianz Trade Küresel İflas Raporu’na göre Türkiye’de iflaslar yıllar süren düşüş sonrası gelecek yıl yüzde 18 artacak. Bunda ekonomik yavaşlamanın yanı sıra temel etken artan kredi maliyetleri. Raporda küresel ticari iflasların da ivme kazanarak 2023 yılında yüzde 6, 2024 yılında da yüzde 10 artacağı belirtiliyor. 5 ülkeden 3’ü ise 2024 yılı sonuna kadar pandemi öncesi ticari iflas seviyelerine ulaşacak.

Haberin devamı Bloomberg Businessweek Türkiye’de!

Dünyanın en saygın ekonomi dergilerinden Bloomberg Businessweek artık Bloomberg HT ekibi tarafından hazırlanan içerikleriyle Türkiye’de! Türkiye ve küresel piyasalarda tüm olup bitenler, hisse senedinden para politikasına hiçbir yerde bulamayacağınız analizler, içerikler ve iş dünyası temsilcileriyle özel röportajlarla Bloomberg Businessweek Türkiye, e-dergi formatı ve yenilenen içeriğiyle yayında!

7 gün ücretsiz abone olarak tüm içeriklere erişmek için tıklayınız.