İsviçreli şirketler Türkiye mesaisinde

İsviçre, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk ticaret anlaşması yaptığı ülkelerden biri. Osmanlı döneminden bu yana Anadolu coğrafyasıyla yakın ilişkileri olan İsviçre ile 1930’da “Ticaret Anlaşması” imzalandı. Ardından 1991’de EFTA- Türkiye Serbest Ticaret Anlaşması devreye girdi. Ekim 2021’de de bu anlaşmanın kapsamı hizmet sektörünü içerecek şekilde genişletildi. Türkiye’de faaliyet gösteren 300’ün üzerindeki İsviçre merkezli şirketin bugün itibarıyla 10 milyar dolarlık yatırım stoku var.

Rakamlardan da anlaşılacağı gibi Türkiye ile İsviçre’nin ticari dostluğu güçlü. Son dönemde Türkiye’nin içinden geçtiği ekonomik süreç, Avrupa’daki resesyon derken ilişkiler etkilense de ivme kazandı. Haziran 2023’ten bu yana yeni ekonomi yönetiminin attığı adımlarla yurtdışında yeniden kıpırdayan Türkiye ilgisi, İsviçreli yatırımcılarda da hissedildi. Bu yeni dönemi, İsviçre’nin İstanbul Başkonsolos Vekili Roland Brun ve Türkiye’de İsviçre Ticaret Odası Başkanı Arpat Şenocaklı ile konuştuk. Verdikleri bilgilere göre yoğun bir Türkiye mesaisi var.

İKİ AYDIR ÇOK SORU ALIYORUM

Son dönemde İsviçreli politikacıların Türkiye ziyaretlerini artırdıklarını söyleyen Başkonsolos Vekili Roland Brun, yakında ekonomi bakanları seviyesinde görüşmeler olacağını aktardı. Brun, yaşadığı telefon trafiğini de şöyle anlattı: “İsviçre ekonomisinde ’lerin yeri çok önemli. Son dönemde oradaki KOBİ’lerden Türkiye ile ilgili çok soru alıyorum. Arıyorlar, Türkiye ile ilgili bilgi istiyorlar. Swiss Business Hub adında önemli bir birimimiz var. Yatırım ve ihracat ofisi. Bu ofisten bilgi talepleri geliyor. Bu yıl Türkiye’de yatırım yapma talebinde yüzde 30’luk artış var. Pazara girmek istiyorlar. Turizmde de Türkiye’ye ilgi artıyor. Günlük 20’ye yakın uçuş olması müthiş etkili.” Brun’un verdiği bilgilere göre yıl bitmeden yeni yatırımlar tamamlanabilir. Bu yatırımlarda öne çıkan sektörler ise finansal hizmetler, yapı sektörü ve gıda üretimi.

Roland Brun

SIFIRDAN YATIRIM DA VAR BÜYÜME PLANI DA

Peki İsviçreli şirketlerin buradaki planları ne? Soruyu Türkiye’de İsviçre Ticaret Odası Başkanı Arpat Şenocaklı yanıtladı: “Kredi derecelendirme kuruluşlarının not artırımları, CDS’lerin 250’lere düşmesi ve ekonomi programında kararlılık Türkiye’yi yeniden İsviçreli şirketlerin planları arasına kattı. Bir kısım firma alım fırsatlarına bakıyor. Bir kısmı sıfırdan yatırım için bilgi alıyor. Bir de Türkiye’de mevcut İsviçre şirketlerinin güçlü üretimleri var. Ekonomik tablo iyileşince onlar da büyüme planlarına Türkiye’deki yatırımlarını aldılar. Kapasite artırımı ve yeni tesis kurulumu planları yapıyorlar. Birleşme ve satın alma tarafında görüşmeler artıyor.”

İŞGÜCÜ SORUNUNA ‘İSVİÇRE MESLEK LİSESİ MODELİ’ ÖNERİSİ

-İsviçre Başkonsolosluğu ve Swiss Business Hub Türkiye işbirliğinde yürütülen Swiss Day bu yıl eylülde yapılacak. İki amaç belirlenmiş. İki madde ama aslında tek bir niyet var: Nitelikli işgücü havuzunu büyütmek. Türkiye’de İsviçre Ticaret Odası Başkanı Arpat Şenocaklı, iki temadan birinin üniversite gençliği ile (daha çok mühendislik fakültelerinin öğrencileri) İsviçreli şirketleri buluşturmak olduğunu anlattı. “Üniversiteliler ile İsviçreli şirketleri buluşturacağız. İkinci tema da İsviçre’de KOBİ ekosisteminin güçlenmesinde önemli olan İsviçre Mesleki Eğitim Kurumu’nun yetkilileri gelecek. Modeli anlatacaklar. Bu modeli birçok ülkede paylaşmaya çalışıyoruz. Gerek üniversitelerde gerekse meslek liselerinde ihtiyacımız olan yeteneklerin gelişimine katkı sağlamak istiyoruz” dedi. Şenocaklı, hedeflerinin 2026’da iyileşen yatırım ortamına hazırlık yapmak, sektörleri 360 derece verimli hale getirmek olduğunu söyledi.

Arpat Şenocaklı

KALİTELİ TURİST PROFİLİ VAR

-İsviçre İstanbul Başkonsolos Vekili Roland Brun, İsviçre’de güçlü bir seyahat kitlesi olduğunun altını çizdi, turizm fırsatlarına dikkat çekti. “İsviçre’nin nufusu 8 milyon ama seyahat eden İsviçreli sayısı 18 milyon. Yılda en az iki  kez seyahate çıkıyorlar. Son dönemde Türkiye’yi çok soruyorlar” diyen Konsolos Vekili, bu nitelikli kitlenin kültürel varlıkları da içeren paketlere ilgi gösterdiğini belirtti. Brun, “Sadece deniz, kum, güneş için gelmiyorlar. Antalya’da plaja elbette geliyor ama içinde antik kent turu da olsun, müzeyi de görsün istiyor” ifadelerini kullandı.

YATIRIM 4 YILDA YÜZDE 50 ARTTI

-ARPAT Şenocaklı’nın verdiği bilgilere göre Türkiye ile İsviçre’nin ticaret hacmini ikiye ayırmak gerekiyor. Biri ‘ ve değerli madenler’ başlığı. Şenocaklı, “Ticaret hacmi 10 yıl boyunca 3 milyar seviyelerinde dolaştı. Dört yıl önce ivmelendi. Yüzde 40 arttı. Geçen yıl toplam 17 milyar dolar seviyesindeyken, bu yıl 20 milyar doları bulması bekleniyor. Bunun 5 milyar doları altın ve değerli madenler dışında kalan bölüm. Ama asıl önemlisi istihdama katkı. İsviçre merkezli şirketler Türkiye’de 30 bin doğrudan istihdam sağlıyor. Ekosistemi de dahil ettiğimizde dolaylı olarak 100 bin kişiye ulaşan bir istihdam söz konusu” diye konuştu.