ABD seçim sonuçları ne diyor? Harris neden kaybetti, Trump neden kazandı?
Demokrat Partili Kamala Harris, ABD yakınlardaki en önemli yenilgilerden birini yaşadı. Harris, yalnızca erkek değil, bayan seçmeni bile ikna edemezken, 2020’de Demokrat Joe Biden’a oy veren pek çok seçmen bu sefer Cumhuriyetçi Donald Trump’ı tercih etti.
A BDLider yardımcısı ve Demokrat lider adayı Kamala Harris’in yaşadığı bozgun, seçmenleri ve partilileri şoka sokmuş durumda. 20 yıl ortadan sonra toplam oy Cumhuriyetçilerin Demokratları kaldı, tüm seçim eyaletlerinin kaybedilmesi, erkek seçmenlerin ve hatta bayan seçmenlerin dahi ortaya çıkamamasına ikna oldu son zamanların en acı verici hüsranını çıkardı.
BIDEN VE CLINTON’DAN DA KÖTÜ
Harris’in seçim sonuçları, Donald Trump’a karşı 2016’da yarışan Hillary Clinton ve 2020’de yarışan Joe Biden’dan berbat durumda. Clinton, Trump’ın toplam oyunun geçmişini ancak delegenin geri döndüğünü gösteriyor. Biden ise 81 milyon oy ile toplam oy verdiği ülke rekorunu kırmış hem de seçiciler kurulu delegelerinde 306-232 ile açık orta fark atmıştı. Harris ise 67 milyon oyda kaldı ve yalnızca 226 delege kazanabildi.
KADINLARI HAREKETE GEÇİREMEDİ
Seçim sonuçları cinsiyet ve ırka göre ayrıntılı planlama ise Harris’in hezimeti daha da derinleşiyor. Çıkış anketlerine göre Harris, beyazlar ortada yalnızca yüzde 41 oy alabilirken Trump ise yüzde 57 aldı. Beyaz erkekler ortada yüzde 60 alan Trump’a yüzde 31 ile yenilen Harris, Latin erkekler ortada yüzde 55’e karşılık yüzde 43 ile kaybetti. Harris siyahi bir bayan olmasına karşılık siyah erkeklerin ortasında da Biden’a göre daha berbat bir performans gösterdi. Bir başka ayrılık sonuç ise beyaz şirketlerin ortasında çıktı. Harris, beyaz kadınların ortasında yalnızca yüzde 45 oy alabilirken, “kadın düşmanı” olarak lanse edilen Trump yüzde 53 aldı.
‘TENCERE’ HÜKÜMET DEVİRDİ
Pandeminin ortasında hükümetin hükümetinin Biden-Harris idaresinin seçim kampanyası boyunca karşılaşılan en büyük şikayetler, alım gücünün 4 yıl önce oldukça düşmüş olmasıydı. Piyasa harcamalarının artması, akaryakıt fiyatlarının iki çıkması, kiralardaki fahiş yükseliş, faizlerin yükselmesiyle iktisadın sakinleşmesi, paraya ulaşımın patlaması ve genel manada alım gücünün düşmesiyle birlikte Amerikalılar hatalıyı Biden ve Harris olarak saptadı. Seçmenlerin yüzde 46’sı “bugün daha makûs durumdayım” derken bu seçmen ayarının yüzde 81’i Trump’a oy verdi. Tekrar çıkış anketlerine göre ona 3 seçiminden biri sandığa “ekonomi” nedeniyle gitti. Trump, sıklıkla “şeytanlaştırdığı” Latince seçimin ortasında George W. Bush’tan bu yana en çok oy alan Cumhuriyetçi seçmen oldu. Latince seçmenlerin en büyük şikayeti de iktisattı.
SEÇMEN ‘DEĞİŞİM’ İSTEDİ
Geçen yıla kadar Demokratlara yakın medya da dahil olmak üzere ankete katılan Harris, “tarihin en berbat lider yardımcılarından biri” olarak lanse ediliyordu. Biden’ın giderek kötüleşen sıhhat durumu ve toplanan anketlerde Trump’ın 8-9 puan gerisine düşmesiyle birlikte son dakika tahlili olarak Harris’in gelmesi de seçmeni ikna etmeye yetmedi. Seçmenlerin yüzde 30’u “seçeceğim adayın liderlik yapabilmesi gerekiyor” derken, yüzde 28’i de “değişim getirebilecek aday” için oy kullandı. Trump bu iki kümede Harris’e ezici bir fark attı. 5 Kasım’da Amerikan halkının oynadığı Harris’in “ülkede değişim getirebilecek bir lider” olduğu görüşünü dile getirdi.
BİDEN SUÇLANIYOR
Ayrıca Biden idaresinin 4 yıllık başarısızlıkları da Harris ile birlikte okundu. Genel olarak Biden’dan soyutlanamayan Harris’in bir de bunun üzerine Ekim günlerinin başında katıldığı bir röportajda Biden’ın politikalarından neyin farklı olacağı sorusuna “aklıma bir şey gelmiyor” demesi de Demokrat adayın, Biden’ın başarısızlığının ortak olduğu olaylar perçinledi.
KAMALA: UĞRAŞTAN VAZGEÇMEYECEĞİM
Yenilgiyi konuşması için Washington’daki Howard Üniversitesi’nde seçmenlerine bir konuşma yapan Harris, sonuçları kabul etmek zorunda olduğunu belirtti. Trump’ı telefonla tebrik ettiğini söyleyen Harris, “Ayrıca kendisi ve takıma geçiş sürecinde yardımcı olacağımızı ve hükümetin barışçıl bir halde devredeceğimizi söyledim” diye konuştu. 60 yaşındaki Harris’in siyasi mesleğe devam edip etmeyeceği belirsizliğini koruyor. Harris “Amerikalıların hayallerini ve bolluklarını gerçekleştirebilecekleri bir gelecek için çabadan asla vazgeçmeyeceğim” dedi.
BİDEN’DAN TRUMP’A BEYAZ SARAY DAVETİ
ABD Başkanı Joe Biden, seçim zaferinden dolayı Donald Trump’ı tebrik etti. Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada, “Başkan Biden, konunun bir geçiş sağlama kararlılığını artırdı ve ülkede bir ortaya çıkmak için önemini vurguladı” denildi. Ayrıyeten Biden’ın Trump’ı Beyaz Saray’a davet ettiği ve ekiplerinin bir tarih belirlemek için çalışmaya başladığı da belirtildi. Öte yandan Biden seçim sonrası yaptığı birinci konuşmada, “Halkın iradesi ona vakit galip gelir” tabirlerini kullanarak, “20 Ocak’ta iktidar barışçıl bir halde devredeceğim” dedi.
TRUMP’LA GÖRÜŞMEYE HAZIRIM
ABD seçimlerinden zaferle çıkan Trump’a neredeyse tüm dünya başkanlarından tebrik bildirisi yağmış, gözler Rusya lideri Vladimir Putin’e çevrilmişti Putin’den dün akşama kadar rastgele bir tebrik telefonu ya da ileti gelmemişti.
Putin dün Soçi’de katıldığı bir toplantıda Trump’ı tebrik ederek, kendisiyle görüşmelerde hazır olduğunu söyledi. Trump da NBC’ye verdiği röportajda seçimden sonra yaklaşık 70 başkanla konuştuğunu lakin Putin’le görüşmediğini belirterek, “Sanırım konuşacağız” dedi.