AYM’nin istatistikleri gerçeği gözler önüne serdi, bireysel başvurular birikti!
İlk çeyrekte 529, ikinci çeyrekte 2 bin dosya incelendi. Makul sürede yargılanma hakkı ilk sırada.
Anayasa Mahkemesi (AYM), 2024’ün ilk yarısını içeren, “23.09.2012-30.06.2024” yıllarını kapsayan bireysel başvuru istatistiklerini yayımladı. Söz konusu veriler, ilk çeyrek verileriyle karşılaştırıldığında; AYM’ye yapılan başvurularda 15 bin 691 dosya daha eklenerek, 2024’ün yarısında toplam 37 bin 657 bireysel başvuru oldu. Bu dosyalardan 28 bin 476’sı çözüme kavuşturuldu. Bunun yanı sıra Yüksek Mahkeme’nin geçmiş yıllardan da devreden ve hâlâ görülmeye devam eden anlamına gelen “derdest başvuru” sayılarında ise düşme olmadığı görüldü. Bu kapsamda ilk çeyrekte Yüksek Mahkeme’de çözüm bekleyen derdest bireysel başvuru sayısı 18 bin 907’ydi. 2024’ün ilk sayısında yaklaşık iki katına çıkarak 32 bin 226’ya yükseldi.
VERİLER PAYLAŞILDI
AYM, veriler kapsamında başvurular için aldığı kararların türlerine göre de sayısal bilgileri paylaştı. Bu kapsamda Yüksek Mahkeme’nin “en az bir hak ihlali yönünden” karara bağladığı dosya sayılarında da yükselme olduğu saptandı. Mahkemenin 2012’den 2024’ün ilk çeyreğine kadar bu yönde karara bağladığı dosya sayısı 73 bin 89’du. Bu sayı 2024’ün ilk yarısında 74 bin 574’e yükseldi.
Böylece 2024’ün ikinci çeyreğinde en az bir hak ihlalinin olduğu dosya sayısına 1485 yeni dosya eklenmiş oldu. Bunun yanı sıra “en az bir hakkın ihlal edildiğine” yönelik karara bağlanan dosya sayılarının 2024 yılı içinde de yaklaşık üç katına çıktığı belirtildi. 2024’ün ilk çeyreğinde toplam 529 dosyada bu yönde karar verilirken ilk yarıda bu sayı 2 bin 14’e yükseldi. 2013 Haziran 2024 arasındaki verilere bakıldığında ihlal kararlarının hak ve özgürlüklere göre dağılımında “makul sürede yargılanma hakkının” en çok ihlal edilen hak olduğu belirlendi. Dikkat çeken artış da işkence ve kötü muamele yasağında görüldü. İlk çeyrekte dosya sayısı 866 iken ilk yarıda dosya sayısı 1069’a yükseldi.
1000 DOSYA İNCELENDİ
Yüksek Mahkeme, 2013’ten Haziran 2024’e kadar yapılan bireysel başvuruların 1401’inde “bir hakkın ihlal edilmediğine” yönelik karar verdi. Mahkeme bu kararlarda; kabul edilebilirlik kararı vermesine karşın, esas incelemesi aşamasında ihlal kararı vermedi.