Grip ve Covid’i geride bıraktı, hadise sayısı artıyor! Kolaylıkla mutasyona uğruyor | ‘Mide-bağırsak sistemini etkiliyor, ölümcül olabiliyor’
Havaların soğumasıyla birlikte norovirüs hadiselerinde artış gözlemleniyor. İngiltere’de son iki haftada olay sayısı beşte bir oranında yükselirken, Türkiye’de de benzeri bir durum yaşanıyor. Uzmanlar, norovirüsün grip ve Covid üzere öteki virüslere emsal formda basitçe mutasyona uğrayabildiğini vurgularken, dünya genelinde her yıl bu virüs nedeniyle yaklaşık 200 bin mevt gerçekleştiği konusunda uyarıyor. Pekala, norovirüsün belirtileri neler? Nasıl yayılıyor, ne kadar müddet varlığını sürdürüyor ve en çok hangi yaş kümesini etkiliyor? Bunun üzere pek çok soruyu Doç. Dr. Hüsrev Diktaş ile mercek altına aldık.
Kış mevsiminin gelmesiyle birlikte, hava sıcaklıklarının düşmesi ve kapalı alanlarda geçirilen vaktin artması, çeşitli virüslerin yayılma riskini de beraberinde getiriyor.
Özellikle norovirüs üzere bulaşıcı hastalıklar, soğuk havalarla birlikte daha sık görülmeye başlıyor. Her yıl varsayımı 3,7 milyon kişi norovirüse yakalanırken, dünya genelinde bu virüs nedeniyle 200 bine yakın mevt gerçekleşiyor.
Son günlerde yayımlanan yeni bilgiler ise İngiltere başta olmak üzere Avrupa’nın genelinde olay sayılarının iki haftada neredeyse beşte bir oranında arttığını gösteriyor. Bu durum, İngiltere ve Galler’deki Covid öncesi düzeylerin iki katından fazla bir artışı işaret ediyor.
Imperial College London’da moleküler viroloji alanında öğretim vazifelisi olan Lucy Thorne, “Norovirüs, grip ve Covid üzere öteki virüslere misal biçimde kolay kolay mutasyona uğrayabiliyor. Bu iki virüse oranla norovirüs, şu sıralar gücünü de artırdı ve olay sayısı gün geçtikçe artıyor” sözlerini kullandı.
Benzer bir durum son bir-iki haftadır ülkemizde de yaşanıyor.
‘ÜLKEMİZDE KIŞ AYLARI YAKLAŞIRKEN NOROVİRÜS HADİSELERİNİN ARTTIĞINI GÖZLEMLİYORUZ’
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Hüsrev Diktaş, “Ülkemizde kış ayları yaklaşırken norovirüs hadiselerinin arttığını gözlemliyoruz. Norovirüs bulaşıcılığı yüksek olduğu için olay sayılarında artış eğilimi görülüyor. Aralık-Şubat ayları ortasında bilhassa kapalı alanlarda virüsün daha çok yayılmasını bekliyoruz münasebetiyle hijyen tedbirleri almak büyük kıymet taşıyor” tabirlerini kullandı.
‘OLDUKÇA BULAŞICI VE MİDE-BAĞIRSAK SİSTEMİNİ ETKİLİYOR’
Norovirüsün kış devrinde sıklıkla görülen grip yahut soğuk algınlığı virüslerinden çok farklı olduğunu söyleyen Doç. Dr. Hüsrev Diktaş, “Norovirüs güçlü bir virüs olarak kabul edilir zira epeyce bulaşıcı ve mide-bağırsak sistemini tesirler. İnsanların birbirleriyle temas etmesi, enfekte yüzeylere dokunulması yahut virüs bulaşmış yiyecek ve içeceklerin tüketilmesiyle kolay kolay yayılır. Ayrıyeten virüs, beden dışında yüzeylerde günlerce canlı kalabildiği için de süratle yayılabiliyor” dedi.
BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Hastalığın belirtileriyle ilgili de konuşan Doç. Dr. Diktaş, “Grip gibi üst teneffüs yolu semptomlarından en ayırt edici belirtileri; ani başlayan şiddetli mide bulantısı, kusma ve ishaldir. Karın ağrısı, halsizlik ve bazen hafif ateş de eşlik edebilir” sözlerini kullandı.
‘ÇOCUKLAR, YAŞLILAR VE BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ ZAYIF OLAN ŞAHISLARDA HASTALIK AĞIR SEYREDİYOR’
Virüsün en çok hangi yaş kümesini etkilediğine de değinen Doç. Dr. Diktaş, “Her yaş kümesini etkileyebilse de bilhassa çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan şahıslarda hastalık daha ağır seyrediyor. Örneğin yaşlı bireylerde dehidrasyon riski daha yüksek. Bu nedenle daha dikkatli olunmalı” biçiminde konuştu.
NOROVİRÜS GEÇİRENLERİN KAÇINMASI GEREKEN YİYECEKLER NELER?
“Norovirüs sırasında yağlı, ağır yiyeceklerden ve süt eserlerinden kaçınılması önerilir” diyen Doç. Dr. Hüsrev Diktaş, “Sindirimi kolay olan çorbalar, haşlanmış patates üzere yiyecekler daha güzel tolere edilecektir. Ayrıyeten, su ve elektrolit istikrarını korumak için sıvı alımı da artırılmalı” dedi.
NOROVİRÜS NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?
Norovirüsün spesifik bir tedavisi olmadığının da altını çizen Doç. Dr. Diktaş, “Ancak belirtiler yönetilerek hastanın rahatlaması sağlanır. Ekseriyetle 1-3 gün içinde semptomlar azalarak kaybolur. Lakin bu süreçte bol sıvı tüketimi ve istirahat kıymetlidir. Birçok insan bizatihi güzelleşir fakat bilhassa çocuklar ve yaşlılarda dikkatli olunmalıdır” ihtarında bulundu.
Bu süreçte el hijyenine ehemmiyet verilmesi gerektiğinin altını çizen Doç. Dr. Diktaş, “Ellerin sık sık yıkanması, enfekte bireylerle temasın sonlandırılması ve besin hijyenine dikkat edilmesi gözetici olacaktır. Ayrıyeten, kontamine olma ihtimali olan yüzeylerin tertipli olarak dezenfekte edilmesi de çok önemli” dedi.
Fotoğraflar: Alamy