GSM şirketlerinin zayıf Ar-Ge karnesi

Türkiye Kahramanmaraş merkezli depremlerle büyük bir acı yaşarken, afet süresince yaşanan iletişim aksaklıkları kamuoyunda büyük tepki çekti.

Afet, Türkiye’de GSM şirketlerinin hazırlıklı olmadığını gösterirken, bu şirketlerin finansal sonuçlarından çıkan veriler de sektöre yönelik yatırım ve geliştirme hamlelerinin yetersiz olduğunu ortaya çıkardı.

Türkiye’deki GSM şirketlerinin yatırım harcamaları reel olarak gerilerken, benzer şekilde Ar-Ge harcamalarında da reel düşüş izlendi.

Türk Telekom’un finansal sonuçlarına göre 2022’de şirketin Ar-Ge harcaması 438,6 milyon TL oldu. Şirketin 2021’de Ar-Ge harcaması 273,8 milyon TL olarak kaydedilmişti. Bu veriler üzerinden bakıldığında şirket 2022’de Ar-Ge harcamalarını bir önceki yıla kıyasla yüzde 60,2 artırdı. 2022’de enflasyonun yüzde 64,27 olduğu dikkate alındığında şirketin Ar-Ge harcamalarında reel olarak gerileme yaşandığı görüldü.

Dolar cinsinden bakıldığında da Türk Telekom’un Ar-Ge harcamalarında gerileme izlendi. Şirket 2021’de 30,8 milyon dolarlık Ar-Ge harcaması yaparken, 2022’de bu harcama 26,5 milyon dolara geriledi.

Turkcell, Ar-Ge faaliyetlerini Turkcell Teknoloji üzerinden yürütürken, şirketin 2022 yılına ait son finansal sonuçlarında Ar-Ge harcamalarının paylaşılmadığı görüldü. Turkishtime tarafından hazırlanan Ar-Ge 250 araştırması verilerine göre şirket 2021 yılında 680,9 milyon TL Ar-Ge harcaması yapmıştı.

Avrupa’daki şirketlerin gerisinde

Ar-Ge harcamalarında reel olarak gerileme görülürken, şirketlerin Avrupa’daki benzerlerine kıyasla Ar-Ge yatırımlarında da geride kaldığı izlendi.

2021 yılında Orange 632 milyon dolarlık Ar-Ge harcaması yaparken, Telefonica’nın Ar-Ger harcaması ise 852 milyon dolar olarak kaydedildi.

Aynı dönemde Turkcell’in Ar-Ge harcaması Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) kurları üzerinden yapılan hesaplamaya göre 76,6 milyon dolarda kalırken, Türk Telekom’un ise 30,8 milyon dolar olarak kaydedildi.