Gümrük vergi ve cezalarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin esaslar belirlendi

Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan “7440 Sayılı Kanun Kapsamında Gümrük Alacaklarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Tebliğ” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Tebliğle, Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacaklarının, 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun kapsamında yeniden yapılandırılarak tahsiline ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

Buna göre, 31 Aralık 2022’den (bu tarih dahil) önce gümrük yükümlülüğü doğan ve gümrük idarelerince takip edilen alacaklardan, 12 Mart 2023 itibarıyla (bu tarih dahil) kesinleşen alacaklar yapılandırma kapsamında olacak.

Vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş gümrük vergilerinin ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi feri amme alacakları yerine 12 Mart’a kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, ödenmemiş alacağın sadece feri alacaktan ibaret olması halinde feri alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, tamamen ödenmesi şartıyla gümrük vergilerine bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi feri amme alacakları ve aslı 12 Mart’tan önce ödenmiş olanlar dahil asla bağlı olarak kesilen idari para cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

Vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü nedeniyle gümrük vergileri asıllarına bağlı olmaksızın kesilmiş idari para cezaları ile Kabahatler Kanunu’nun iştirak hükümleri nedeniyle kesilmiş idari para cezalarının yüzde 50’sinin ödenmesi şartıyla cezaların kalan yüzde 50’si tahsil edilmeyecek.

Eşyanın gümrüklenmiş değerine bağlı olarak kesilmiş idari para cezalarının yüzde 30’u ve varsa gümrük vergileri aslının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi feri amme alacakları yerine 12 Mart’a kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi şartıyla cezaların kalan yüzde 70’i ile alacak asıllarına bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi feri amme alacaklarının tamamının tahsili aranmayacak.

Vergi aslının tamamının, kanuna göre yapılandırılarak ödenmesi veya 12 Mart’tan önce ödenmiş olması durumunda vergi aslına bağlı olarak kesilen idari para cezalarının, 12 Mart itibarıyla kesinleşmiş olup olmadığına bakılmaksızın tahsilinden vazgeçilecek.

31 Mayıs’a kadar başvuru yapılması gerekiyor

Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olup 12 Mart itibarıyla yargı kararıyla kesinleştiği halde mükellefe ödemeye yönelik tebligatın yapılmadığı alacaklar için mükelleflerce kanunda öngörülen süre ve şekilde başvuruda bulunulması koşuluyla bu alacaklar da yapılandırılacak.

Düzenlemeden yararlanmak isteyen borçluların dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekiyor. Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacak asılları için de belirlenen şartlarda düzenlemeden yararlanılabilecek.

Kanunun yayım tarihi olan 12 Mart’tan önce gümrük müdürlüklerince karar alma süreci tamamlanmış ancak henüz tebligat süreci bitmemiş alacakların kesinleşmemiş alacak olarak yapılandırılması mümkün olacak.

Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri uyarınca verilen idari para cezaları ise düzenleme kapsamında yer almıyor.

Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, 31 Mayıs 2023 mesai bitimine kadar ilgili gümrük idaresine başvuruda bulunmaları gerekiyor. Alacağın birden fazla gümrük idaresini ilgilendirmesi durumunda, her idareye ayrı ayrı başvurulacak.

48 taksit imkanı

Kanun hükümleri kapsamında ödenecek tutarların ilk taksitinin 30 Haziran 2023’e kadar (bu tarih dahil), diğer taksitlerin ise bu tarihi takip eden ikişer aylık dönemler halinde azami 48 eşit taksitte ödenmesi gerekecek.

Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde peşin olarak ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak. Feri alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların yüzde 90’ının tahsilinden vazgeçilecek.

Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece feri alacaktan ibaret olması halinde feri alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan yüzde 50 indirim yapılacak.

Hesaplanan tutarların taksitle ödenmek istenmesi halinde, ilgili maddelerde yer alan hükümler saklı kalmak şartıyla borçluların başvuru sırasında 12, 18, 24, 36 veya 48 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri gerekecek. Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamayacak.