İhracat ikliminde 7 ay sonra ilk bozulma

Türkiye imalat sektörünün ana ihracat pazarlarındaki faaliyet koşullarını ölçen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi’nin Ağustos 2023 dönemi sonuçları açıklandı.

Endekste eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamlar ihracat ikliminde iyileşmeye, 50’nin altındaki değerler ise bozulmaya işaret ediyor.

Temmuz ayında 50,3 olan İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi, Ağustos’ta 49,1’e gerileyerek 50,0 eşik değerinin altında kaydedildi. Böylece endeks, Türk imalat sanayi ihracatçılarının talep ikliminde son yedi aydır ilk kez hafif bir bozulmaya işaret etti. Birçok Avrupa ülkesinde ekonomik aktivitenin gerilemesi, ihracat ikliminde zayıflamaya yol açan temel faktör oldu.

En çok ihracat yapılan altı ülkeden beşinde üretim düştü. Endeksin kapsamı içerisinde Türk imalat sanayi ürünlerinin en çok ihraç edildiği altı ülkeden beşi olan Almanya, İngiltere, İtalya, Fransa ve İspanya’da üretim Ağustos ayında düşüş kaydetti.

Almanya’daki gerileme belirgin düzeyde ve Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranda gerçekleşti. Fransa ve İtalya’da da düşüşler hızlanırken, İngiltere ve İspanya’da ise büyümeden daralmaya geçildi.

İhracattaki yüzde 7’lik payıyla Türk imalatçılarının ikinci en büyük ihracat pazarı olan ABD’de üretim artışı üçüncü çeyrek ortasında da devam etti. Bununla birlikte, söz konusu artış çok ılımlı düzeyde ve son altı ayın en düşük oranında gerçekleşti.

BAE, S.Arabistan ve Katar’da güçlü artış sürüyor

Orta Doğu’nun bazı bölgelerinde Avrupa’ya kıyasla daha olumlu eğilimler gözlendi. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Katar’da ekonomik aktivite Ağustos ayında da güçlü şekilde artmayı sürdürdü. Diğer bölge ülkelerine bakıldığında ise Mısır ve Lübnan’ın üretiminde düşüş yaşandığı görüldü.

Hindistan, Ağustos ayında da büyümenin itici güçlerinden biri oldu. Ancak Türkiye’nin imalat sanayi ihracatı içindeki payı sadece yüzde 0,5 olan bu ülkenin genel ihracat iklimi üzerindeki etkisi sınırlı kaldı. BRIC ekonomilerinin tamamında ekonomik aktivite artış kaydederken, Rusya’da büyüme son beş ayın en yüksek düzeyine çıktı.

Son anket döneminde üretimdeki en keskin düşüş, Avrupa’nın imalat sektöründe yaşanan zorluklardan etkilenen Çek Cumhuriyeti’nde gerçekleşti. Polonya ve Avusturya’da da imalat sanayi üretimi belirgin düşüşler kaydedildi.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İhracat İklimi Endeksi hakkında değerlendirmede bulunan S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şunları söyledi: “Türk imalatçıları için ihracat ortamının zayıflayabileceğine ilişkin olarak bir önceki ay dile getirdiğimiz endişelerin ağustosta gerçekleştiği görülüyor. Bu dönemde Avrupa yine zayıflığın ana kaynağı olurken, ABD çok sınırlı bir büyüme sağlayabildi. Bu nedenle, Birleşik Arap Emirlikleri ve kısmen de Rusya gibi istisnalar dışında, ana ihracat pazarlarından büyümeye gelen katkı oldukça düşük seyrediyor.”