İngiltere’de enerji destek paketi Hazine’ye milyarlarca sterlin yük getirecek

Liz Truss hükümeti, başbakanlık dönemin tanımlayacak en önemli faktörlerden olan ve tarihi seviyelere ulaşan hayat pahalılığını hafifletmeyi ve artan enerji faturalarını kontrol altına almayı amaçlayan kapsamlı bir önlem paketi duyurdu.

İngiltere’nin yeni başbakanı Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmada, “İnsanların enerji faturalarını ödemekte zorlandığını biliyorum. Şu anda cesur olma zamanı. Küresel bir enerji kriziyle karşı karşıyayız ve elimizde bedeli olmayan bir seçenek yok” ifadelerini kullandı.

Açıklanan programa göre tüketicilerin doğalgaz ve elektrik için ödeyecekleri miktara üst sınır getirilecek ve bu İngiltere Hazine’sine milyarlarca sterlinlik ek yük anlamına geliyor. Hükümet, açıklanan paketle birlikte Merkez Bankası’nın yüzde 13 ve diğer uzmanların çok daha yüksek olabileceğini tahmin ettiği enflasyonun zirve noktasından yüzde 4-5 puanlık bir gerileme yaşanmasını bekliyor.

Truss önlem paketinin ekonomik büyümeyi ve dolayısıyla Hazine’nin elde edeceği vergi gelirlerini artıracağını söyledi. Borç Yönetim Ofisi, bu ayın sonunda Maliye Bakanı’nın acil durum mali beyanını ve programın ne kadara maliyetini gösteren raporla birlikte, 2022-23 tahvil satışları üzerindeki etkisine ilişkin bir tahmin yayınlayacak.

Rusya’nın arzı kesmesinden beri en büyük paket

Bu, Rusya’nın Avrupa’ya arzı kesmesiyle tetiklenen enerji fiyatlarındaki artışı kontrol altına almak için şimdiye kadar açıklanan en büyük kampanya olarak öne çıkıyor. Sadece bu hamlenin bile, yükselen enflasyonla birlikte, 2024’te yapılacak bir sonraki seçimden önce çok az büyümenin beklendiği İngiltere ekonomisini bu yıl resesyona sokmak için yeterli olabileceği değerlendiriliyor.

Truss’un planı, haneler için ortalama enerji maliyetini Ekim ayından itibaren yılda 2 bin 500 sterlin ile sınırlayacak ve müdahale olmadan ödeyebilecekleri 3 bin 548 sterlinin çok altında olacak. Öte yandan daha önce tüketicilerin 400 sterlinlik bir sübvansiyon alacakları duyurulmuştu. Program iki yıl sürecek

Açıklanan büyük yardımlara rağmen, bu kış ülkede faturalar bir yıl önceki seviyenin yaklaşık üç katı olacak. Truss’un paketi, ek harcamaların ölçeği konusunda endişelenen finansal piyasaları sarsmanın yanı sıra, büyük bir siyasi tartışmayı tetikleme ihtimali de olduğu belirtiliyor.

18 aylık maliyet 200 milyar sterlini bulabilir

Bloomberg bu hafta yaptığı bir haberde, destek paketinin 18 ay sürmesi durumunda büyüklüğünün İngiliz vergi mükelleflerine maliyetinin 200 milyar sterline (230 milyar dolar) kadar ulaşabileceğini bildirmişti. Kesin rakamlar gaz piyasalarındaki fiyatlara bağlıdır. Bu, Kovid-19 salgınına yanıt olarak dağıtılan 310 milyar sterlin ölçeğine yaklaşıyor.

Hükümet için sorun şu ki, pandemi büyük ölçüde Hazine’yi boşaltmış olsa da sonu görünmüşken, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşla gelen gaz kıtlığının ufukta sonu görünmüyor.

Bu, Truss’u, Margaret Thatcher’ın 1980’lerde uyguladığı türden vergi indirimlerine dayalı politikalar ve kamunun küçültülmesi vaatlerine dayanarak onun liderlik teklifini destekleyen iktidardaki Muhafazakar Parti üyeleriyle karşı karşıya getirme riski taşıyor. Truss’un destekçileri, eylemin şart olduğunu söylüyor.

Kabine bakanı Simon Clarke, Sky News’e borçlanma hakkında sorulduğunda, “Harekete geçemezsek, ekonomiyi bahsettiğimiz büyüklükte ve ölçekte gelecek şoka karşı korumazsak, ortaya çıkacak zararın büyüklüğü devasa olacak” dedi.