Kahvenin hatırı var
Brezilya’da kuraklık, Vietnam’da tayfun şeklinde iklim olayları kahve üretimi vurunca küresel fiyatlar yükselişe geçti. Memleketler arası Kahve Örgütü’ne (ICO) bağlı global Fiyatlar, 2024’ün üçüncü bölümünde yüzde 20 artarak 10 yılda en yüksek seviyeye çıktı. Tesir Türkiye’ye de yansıdı. Piyasalarda sunulan granül ve çekirdek kahvede son altı ayda yaklaşık yüzde 50, Türk Kahvesi’nde ise yüzde 35 artış göstermesine karşın Türk insanı kahve keyfinden vazgeçmiyor. Dal yıllık yüzde 15 büyüme kaydetti.
D ÜNYANINkahvesi biraz acılaşabilir. En büyük kahve üreticisi Brezilya’da kuraklık ve ikinci en büyük pozisyondaki Vietnam’da yaşanan şiddetli tayfunlar, küresel kahve tedarik zincirlerini değerli ölçüde sekteye uğrattı. İklim olayları üretim maliyetleri azaldı ve kahve fiyatları 263 seviyeye ulaştı. Brezilya ‘Arabica’ pazarına hakimken, Vietnam hazır kahvede kullanılan daha ucuz ‘Robusta’nın üyelerinin üretici pozisyonlarında. Milletlerarası Kahve Örgütü (ICO), fiyatlarının 2024’ün üçüncü çeyreğinde yaklaşık yüzde 20 artarak neredeyse 10 yılda en yüksek seviyedene ulaştığını bildirdi. Piyasadaki yükseliş Türkiye’de fiyatlara yansıdı.
LA NİNA TESİRİ BAŞLADI
Kahve fiyatlarındaki yükselişin finansallarını devam ettiren Vadeli Süreç ve Piyasaları Uzmanı Zafer Ergezen, “Vietnam’da takipki değişim kahve rekoltesinin düşmesine yol açtı. Bilhassa Robusta çeşidi kahvede rekoltenin azaldığını gördük. Bu da çocuklarda ‘fiyatlar yükselecek’ mantığıyla satış iştahını azalttı. Hasebiyle kahve arzının yapısıyla bir arada Fiyatlarda artış görüldü. Buna ek olarak son bir yılda El Nino tesiri vardı ve bunun tesirini tüm piyasalarda görüldük. Lakin El Nino artık bitti ve onun yerine La Nina tesiri başladı. Bununla birlikte Brezilya’da kuraklık olması kahve rekoltesinde düşüş seyrine neden oldu. Bilhassa gelecek döneme doğru yaklaşıyorlar düşük. Bu da doğal olarak kahve fiyatlarında düşüşe yol açtı” dedi.
KAKAO KRİZİNE BENZEYECEK
Kahve fiyatlarının global tesirinin Türkiye’ye de bırakılması kaçınılmazdır. Ergenen, “Son dönemdeki artışlar kalıcı olacak gibi görünüyor. Bunu kakao fiyatlarının gelişimini benzetmek mümkün. Kakao fiyatlarındaki artış çikolata fiyatlarına yansımıştı lakin bugün gelinen noktada başta Avrupa olmak üzere çikolata fiyatlarında yüzde 50’yi aşan artışlar görüldü. Genel olarak dünyada kahve fiyatları yükselecek ve Türkiye’de fiyatların yükselmesi kaçınılmaz” değerlendirmesini yaptı.
FİYAT ARTIŞI YÜZDE 50’YE VARIYOR
Granül ve çekirdek kahvede son altı ayda yaklaşık yüzde 50, Türk Kahvesi’nde ise yüzde 35 oranında fiyat artışı göstererek PERDER Başkanı Güzeldere, “Son zam ise yaklaşık bir ay önce geldi. Bu durum global fiyatlar ile ilgili. Kahve tüketimi ise yüzde 10-15 oranında arttı. Gençler kahveyi çok seviyorum. Pazarın gideceği çok yolu var” diye konuştu.
TÜRKLER VAZGEÇMİYOR MESKENDE TÜKETİYOR
PERDER (İstanbul Besin ve Gereksinim Maddeleri Perakendeciler Derneği) Başkanı Faruk Güzeldere, kahve fiyatlarındaki artışı takdir etti. Kahve kategorisinin daima büyüdüğünü söyleyen Güzeldere, “Özellikle çekirdek kahve ve granül kahvede pazar büyüyor. Konut dışı tüketimdeki fiyat pahalılığı konutlara alınan kahve makinesi sayısı artırıldı ve doğal olarak konutlardaki tüketim arttı. Kahve pazarı her geçen gün büyüyor. Soğuk kahve pazarı çok önemli büyüme var. Soğuk kahvede yüzde 40’lık bir pazar büyüklüğü var. Granül kahve pazarı hacim olarak son bir yılda yüzde 10 büyüyor. Lakin üçü bir ortadayken kahvelerde yüzde 10-15 bantta yayılma var. Zira konutta çekirdek ve filtre kahve yapma oranı artıyor. Yani fiyat arta da Türk insanı kahveden vazgeçmiyor” şeklinde konuştu.