“Önümüzdeki aylarda gıda dışı perakandede daralma olabilir”

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, Ağustos ayının tahminlerinden daha iyi geçmesine karşın, önümezdeki dönemde gıda dışı perakendede daralma beklendiğini dile getirdi.

BMD’nin üyeleri arasında yaptığı Ağustos ayı anketinin sonuçları kamuoyu ile paylaşıldı. Anketi değerlendiren Sinan Öncel, Temmuz’daki daralmanın ardından Ağustos ayının tahminlerinden daha iyi geçtiğini bildirdi. Ankete katılan BMD üyelerinin yüzde 59’unun Temmuz’a göre adet satışlarını artırdığını belirtti.

Öncel, Ağustos ayındaki kısmi canlılığın, tüketicilerin ‘fiyatlar daha da yükselecek’ endişesiyle ihtiyaç alışverişini imkanları ölçüsünde öne çekme davranışının devam etmesinden kaynaklandığını düşündüklerini söyledi.

“Haziran rakamlarının hâlâ uzağında”

Üyelerin yüzde 70’inin Ağustos’ta cirolarını artırdığının göründüğünü belirten Öncel, “Ağustos, turist alışverişinde de 2023’ün bugüne kadarki en canlı ayı oldu. Üye markalarımızın yüzde 58’i yabancıya adet atışlarını artırdı. Temmuz’da özellikle hazırgiyim, ayakkabı ve yemek kategorilerinde önemli bir daralma ile karşı karşıya kalmıştık. Haziran rakamlarının hâlâ uzağında olmakla birlikte Ağustos’ta kısmen de olsa alışverişte bir canlanma var. Merkez Bankası’nın verilerinde de BMD anketiyle paralel bir sonuç görüyoruz. Örneğin giyim ve ayakkabı için Haziran’da 63,7 milyar TL olan kartlı harcama tutarı Temmuz’da 44 milyar TL’ye gerilerken, Ağustos’ta 45,4 milyar TL’de kaldı. Ocak-Ağustos dönemini değerlendirdiğimizde Haziran’ın organize perakende için en verimli ay olduğunu görüyoruz. Parasal sıkılaştırma önlemleri kapsamında geçen ay beyaz eşya ve mobilya alımında kredi kartına taksit sayısı azaltıldı. Diğer taraftan dar ve sabit gelirliler alım güçlerindeki düşüşü giderek daha fazla hissedecekler. Dolayısıyla Hem parasal sıkılaştırma hem de alım gücündeki düşüş nedeniyle gıda dışı organize perakendede önümüzdeki aylarla daralma olabilir” değerlendirmesini yaptı.

“Kira artışı sınırlansın, mülk sahibine vergi kolaylığı sağlansın”

Organize perakendenin güncel konularını da değerlendiren Sinan Öncel, fahiş kira artışı taleplerinin sektör için en önemli sorun olduğunun altını çizdi. Yüzde 400-500’e varan oranlarda kira artışı talebinin sadece mağazalar değil tüm işyerleri için geçerli olduğunu hatırlatan Öncel, “Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan kısa bir süre önce kiralarda ‘akılla, mantıkla, ahlakla izah edilemeyecek artışlar’ olduğuna dikkat çekti. Biz bu sorunu her fırsatta dile getiriyoruz. İşyeri kiralarına da en azından 2024 sonuna kadar TÜFE’nin yüzde 50-60’ını geçmeyecek şekilde sınırlama getirilmesini, mülk sahibinin kaybının da gelir ve kurumlar vergisi kolaylıkları ile telafi edilmesini öneriyoruz. Konutlarda olduğu gibi işyeri kiralarına da sınırlama getirilmesinin enflasyonla mücadeleye de pozitif katkı sunacağını bir kez daha tekrarlamak istiyorum” diye konuştu.