Sanayicinin stok endişesi

Gold Master CEO’su Sinan Bora

Belli bir stok var. pandemide tedarik süreleri çok uzadığı için hepimiz endişe ettik ve 3 aylık stoğumuz yerine 6 aylık stok tutmaya çalıştık. Çünkü pandemide tedarik zinciri kırıldı. Genel sektörel açısından baktığımızda stok fazlalığı gözüküyor ve bu da finansmanda bazı sıkıntılar yaratıyor. Türkiye’de sektörel olarak değişmekle birlikte genel olarak kış ayları hareketli aylardır. Ekim’den Mart’a kadar en hareketli aylardır. Kasım, Aralık, Ocak aylarında stokların en azından yarısını eritiriz diye düşünüyorum.

Reynayers Alüminyum Türkiye Genel Müdürü Zafer Güldoğan

Stok maliyetlerinde ciddi bir oynama var.

Er-Bakır A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Müjdat Keçeci

Bakırın stoklanması çok zor. ‘Just in time’ envanter stratejisi ile yürütmeye mecburuz.

Tezmaksan Genel Müdürü Hakan Aydoğdu

Navlun fiyatları düşüyor, enerji fiyatları artıyor, savaş var. Oyunun kuralları tekrar tekrar yazılıyor.

Bizim sektörde de stok problemi ciddi şekilde var. Bugün sipariş ettiğimiz makine yaklaşık 6-8 ay sonra elimize ulaşıyor; dolayısı ile 6 ay sonrasını hesaplamak zorundasınız. İnsanlar şu an stokla yakalandı, çünkü işler bir anda kesildi. Navlun fiyatlarının düşüşü sektörde çok ciddi problem yarattı.

TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Meclis Başkanı Şeref Fayat

Bildiğiniz gibi belli bir miktarda stok tutmak zorundasınız. İplik yapan bir fabrikanın en az 6 aylık pamuğu olması lazım. Kumaş yapan fabrikanın en az 3 aylık ipliği olması lazım. Biz konfeksiyoncular için en azından bir buçuk ay önce kumaşın elimizde olması lazım.

2022’deki talebin 2021’deki gibi çok yoğun olacağı tahmin edildi ve pamukçular çok fazla pamuk kontratı yaptı, kumaşçılar da çok fazla iplik kontratı yaptı. Konfeksiyoncular siparişi bile olmayan ürünlerin stoklarını yaptılar. Dolayısı ile ani fren olduğu anda herkes terste yakalandı. Şu anda pamukçunun elinde çok yüksek maliyetli pamuk var. Yüksek stok sektörü çok yüksek bir maliyet sıkıntısına soktu.

Eskişehir Sanayi Odası Başkanı Celalettin Kesikbaş

Özellikle beyaz eşya da Eskişehir’de depolar dolu ve bunlar yüksek maliyetli ancak bunu yapmamızın nedeni arz güvenliğiydi.

Nur Ofis Yönetim Kurulu Başkanı Nuri Tuna

Sektör bazında genellikle proje bazlı çalışma yaptığımız için aslında çok fazla stok yapma şansı olamıyor. Ancak hammadde stokları olabilir. Yarı mamül ve mamül stoku neredeyse imkansız gibi çünkü rengine, modeline ölçüsüne veya üzerindeki opsiyonlarına göre ürünlerin hepsi sipariş esaslı çalışılıyor. O açıdan stok ancak hammaddede mümkün oluyor. Orada da şöyle bir süreçteyiz.

Daha önce cazip gibi görünüyordu ancak dünyada da metal fiyatları şimdi geri gelmeye başladı. Daha önce stok yapmaya başlamış olsaydınız dezavantajlı bir durum olacaktı. Öte yandan stoklamanın da sonuçta bir maliyeti oluyor ve bunu tüketiciden tahsil etmek mümkün olmuyor. O bakımdan mobilya sektöründe çok fazla stoklu çalışma mümkün olmuyor.

Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) Talha Özger

Biz ihracat tarafında cari fazla veren bir sektörüz. İç pazarda da hem fason üretim yapıp hem de kendi mallarımızı pazarladığımız bir durum söz konusu. Stok var; ama o kadar da fazla stok bulunmadığını söyleyebilirim. Aynı zamanda ham maddemizi de ithal getiriyoruz; bunlarla ilgili elimizde çok stok bulunduğu söylenemez.