Sayıştay’ın TCDD denetim raporlarında çok sayıda bulguya yer verildi: Trene zarar ettirdiler

Yük taşımacılığında üçüncü şahıslara ait vagonların kulanıldığı, indirimli ücretler sonucu elde edilen gelirin ise toplam maliyetinin ancak yarısını karşılayabildiğine dikkat çekildi.   

Sayıştay’ın TCDD 2023 Yılı Denetim Raporu’nda şu değerlendirmeler yer aldı:  

• Kira süresi biten taşınmazlar aynı kiracıya kullanıldıldı. Mersin Akdeniz’deki akaryakıt istasyonu, otopark alanı kirası süresi bitmesine karşın ihalesiz ve sürekli olarak kullandırıldı. Sayıştay konunun tüm yönleriyle bakanlığın teftiş kurulu tarafından soruşturulmasını önerdi. 
• Anahtar teslim götürü bedel şeklinde yapılması gereken bina işlerinin birim fiyatlı yapıldı. Bunlar Ankara-Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi, Kayaş-Yerköy Yüksek Hızlı Tren Projesi ile Yerköy-Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi kapsamındaki bazı işleri kapsıyor. Raporda, “Söz konusu işler için uygulama projesi hazırlanıp anahtar teslimi götürü bedel sözleşme veya karma sözleşme üzerinden sözleşme imzalansaydı bu kadar yeni birim fiyat oluşturulamayacaktı. Ayrıca anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan işlerde iş artışı oranı yüzde 10 olduğu için bu kadar iş artışları da yapılamayacaktı. Ayrıca karma sözleşmeli işlerde iş programı takibi de birim fiyat ve anahtar teslim götürü bedel kısımları için ayrı ayrı takip edileceği için iş programındaki sapmalarda fiyat farkı da ayrı takip edilmiş olacaktı” denildi. 
• Mülkiyeti idareye ait Ankara Yenimahalle’deki 6 bin 487 m2’lik alan mevzuata aykırı olarak trampa sözleşmesi suretiyle devredildi.
• Sayıştay’ın TCDD Taşımacılık AŞ Denetim Raporu’nda, sahibine ait vagonlarla yapılan taşımalarda uygulanan indirim sonucu alınan ücretin, taşıma maliyetinin altında kaldığı ve bu nedenle şirketin zarar ettiği tespit edildi. 
• TCDD Taşımacılık AŞ tarafından 2023 yılında taşınan yükün yaklaşık üçte biri 3. şahıs vagonları ile yapıldı. Bu taşımalarda eşya tarifesine dayanılarak taşıma ücreti üzerinden yüzde 35 oranında indirim uygulandı. Ancak yapılan incelemede 3. şahıslara yapılan indirimli ücretler sonucu elde edilen gelirin toplam maliyetin yaklaşık yüzde 50’sini ancak karşıladığı görüldü. 

FATURA BELEDİYEYE

• Marmaray ve Başkentray ulaşım hizmetlerinden TCDD personeli ile TCDD Taşımacılık AŞ personelinin ticari indirimle bağdaşmayacak şekilde ücretsiz yararlandırıldığı tespit edildi. Ücretsiz veya indirimli geçişlerden dolayı oluşan fiyat farkının İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından karşılanacağına ilişkin UKOME kararı olduğu, Ankara’da Başkentray için de benzer kararlar bulunduğuna işaret edilen raporda, ancak İstanbul ve Ankara’da belirli tarihlerde alınmış olan UKOME kararların hiçbirinde TCDD personeli ile TCDD Taşımacılık AŞ personeline ücretsiz veya indirimli geçiş hakkına ilişkin karar bulunmadığına vurgu yapıldı. 

ZARAR EDİLDİ

• TCDD Taşımacılık A.Ş. mülkiyetinde bulunan 4 adet dizel elektrikli ve 15 adet elektrikli tren lokomotifi, teşebbüs ihtiyacı bulunmasına karşın başka bir demiryolu tren işletmecisine kiralanmaya devam edildiği belirtildi. . TCDD Taşımacılık AŞ 2023 yılı bilançosunu 2.8 milyar TL dönem zararı ile kapattı.