Somali ile Etiyopya uzlaştı | Cumhurbaşkanı Erdoğan: Yeni bir başlangıcın birinci adımını attık
Somali ile Etiyopya ortasında yaşanan “Somaliland” krizi Ankara’da Türkiye’nin arabuluculuğunda sona erdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın şahsen katıldığı ve gün uzunluğu süren görüşmelerle iki ülke ortasında Ankara Bildirisi imzalandı. İki ülkenin lideri Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etti. Erdoğan, “Somali ile Etiyopya ortasında işbirliğine dayalı yeni bir başlangıcın birinci adımını attık” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Somali Cumhurbaşkanı Hasan Pir Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde görüştü.
Liderler görüşmelerin akabinde ortak basın toplantısı düzenledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan toplantıda yaptığı açıklamada, “Somali ile Etiyopya ortasında işbirliğine dayalı yeni bir başlangıcın birinci adımını attık” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasından kıymetli satır başları şöyle:
“Her ikisi de dostum olan Pir Mahmud’u ve Abiy Ahmed’i ülkemizde ağırlamaktan büyük bir memnuniyet duyuyorum. Kendilerine ve bedelli heyet üyelerine bir defa de sizlerin huzurunda beğenilen geldiniz diyorum.
Somali ve Etiyopya’nın ülkemize duydukları itimat sonucunda bundan yaklaşık 8 ay evvel bir süreç başlattık. Bilhassa Ankara sürecinde değerli bir evreye geldik. Böylelikle bir grup kırgınlıkları ve yanlış anlamaları beraberce aşmak suretiyle, Somali ve Etiyopya ortasında barış ve iş birliğine dayalı yeni bir başlangıcın birinci adımını atmış olduk.
Afrika’nın bu güzide köşesinde barış ve istikrarın sağlanması temel beklentimizdir. Dışişleri Bakanlarımız iki kere Ankara’da bir kezde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu vesilesiyle Türk konutunda bir ortaya geldiler.
Tüm bu süreç boyunca tarafların hassasiyetlerini, önceliklerini ve beklentilerini dikkatle dinledik. Her iki ülkenin pahalı katkılarıyla da bugün mutabık kaldığımız ortak bildiri metnini ortaya çıkardık. Bu ortak bildiri geçmişe değil geleceğe odaklanmakta bizim için çok kıymet taşıyan bu iki dost ülkenin bundan sonra inşa edecekleri prensipleri kayda geçirmektedir. Büyük özverilerle bu tarihi uzlaşıya vardıkları için pahalı kardeşlerimi gönülden tebrik ediyorum.
Somali ve Etiyopya’nın bulunduğu bölge geçmişte birçok haksızlığa uğramasına ve önemli çatışmalara sahne olmasına karşın tarihte parlak devirler yaşamış ve insanlığa kıymetli katkılar yapmış bir coğrafyadır.
Burada ilan ettiğimiz uzlaşı böylesi bir vizyonun eseridir. Bundan sonra atacağımız adımları birlikte kararlaştırıp, bölge beşerinin huzur ve refahını artıracak projeleri beraberce hayata geçireceğiz.
Somali Cumhurbaşkanı Mahmud, Somali ve Etiyopya ortasındaki uyuşmazlığın çözülmesi konusunda sunduğu çabalardan dolayı Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etti.
Etiyopya Başbakanı Ahmed, Somali-Etiyopya uyuşmazlığının tahlilindeki çabaları nedeniyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a, hükümetine ve Türkiye’ye teşekkür ettiğini söyledi.
ORTAK BİLDİRİ YAYIMLANDI
İletişim Başkanlığı mevzuya ait bildiriyi yayımlandı.
Açıklamada şu tabirler yer aldı:
“Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Somali Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Abiy Ahmed Ali’yi 11 Aralık 2024 tarihinde Ankara’da ağırlamıştır. Dostça bir ortamda gerçekleştirilen toplantı, açık ve yapan bir görüşmeye imkan sağlamıştır.
Somali ve Etiyopya Önderleri birbirlerinin egemenlik, birlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğünün yanı sıra memleketler arası hukuk, Birleşmiş Milletler Şartı ve Afrika Birliği Kurucu Antlaşması’nda yer alan prensiplere hürmet ve bağlılıklarını teyit etmişlerdir.
Taraflar, dostluk ve karşılıklı hürmet ruhu içerisinde, görüş ayrılıkları ve tartışmalı problemlerden vazgeçip geride bırakma ve ortak refah doğrultusunda iş birliği içerisinde kararlılıkla ilerleme konusunda mutabık kalmışlardır.
Somali, Etiyopya askerlerinin Afrika Birliği Harekâtlarındaki kayıplarını tanır. Taraflar, Somali Federal Cumhuriyeti’nin toprak bütünlüğüne hürmet gösterirken Etiyopya’nın denize ve denizden inançlı erişiminden sağlanabilecek çeşitli potansiyel faydaları tasdik etmişlerdir.
Ayrıca, Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti’nin, Somali Federal Cumhuriyeti’nin hükümran yetkisi altında, denize ve denizden muteber, emniyetli ve sürdürülebilir erişimden yararlanmasına imkan tanıyacak kontrat, kiralama ve gibisi formüller de dahil olmak üzere ikili mutabakatlar yoluyla karşılıklı olarak avantajlı ticari düzenlemeleri sonuçlandırmak için yakın bir halde birlikte çalışma konusunda mutabık kalmışlardır.
Taraflar, bu gayeler doğrultusunda ve Türkiye’nin kolaylaştırıcılığında en geç Şubat 2025 sonuna kadar güzel niyetle teknik müzakerelere başlamaya ve dört ay içinde sonuçlandırıp imzalamaya karar vermişlerdir.
Taraflar, bu taahhütlerin uygulanmasında Türkiye’nin takviyesini memnuniyetle karşılamış ve kelam konusu taahhütlerin yorumlanması ve uygulanmasına ait her türlü görüş ayrılığını diyalog yoluyla ve gerektiğinde Türkiye’nin dayanağıyla barışçıl bir biçimde çözme taahhüdünde bulunmuşlardır.
Taraflar, Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a bu teşebbüs ve sürece yönelik devam eden bağlılığı için şükranlarını tabir etmişlerdir.”
SOMALİ VE ETİYOPYA ORTASINDAKİ “SOMALİLAND” KRİZİ NEDİR?
Somali ile Etiyopya ortasındaki kriz, Etiyopya’nın Somaliland bölgesiyle denize ulaşım için imzaladığı muahede ile başladı.
Zira Somali, Yemen Denizi kıyılarında bulunan Somaliland’i kendi topraklarının bir kesimi olarak görüyor.