Kaşımak ve kaşımamak, işte bütün problem…

Alerjiye yatkın bir bünyeniz varsa gözleriniz eninde sonunda polenlerden yahut akarlardan nasibini alıyor. Son kullanma tarihi geçmiş bir göz temizleyicisi yahut far kullandıysanız da vay halinize! Gözleriniz o denli tatlı kaşınıyor ki… Kaşırsanız da durum facia oluyor. Acıbadem Üniversitesi Göz Hastalıkları Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Banu Coşar’a alerjik konjonktivitle ilgili merak ettiklerimizi sorduk. Vatan Medipol Üniversitesi Hastanesi göz hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Göktuğ Demirci ise alerjenlerden korunma metotlarını, alerjik konjonktivitle göz enfeksiyonu ortasındaki farkı anlattı.

ALERJİK KONJONKTİVİT NEDİR?

‘Histamin denen bir unsur salgılanır’

Alerjik konjonktivit gözlerde kaşıntı, kızarma, yaşarma, ip üzere uzayan salgı ve gözkapaklarında şişmeye yol açan bir rahatsızlıktır. Polenler, toz, küf, duman, evcil hayvan tüyü yahut kimi kozmetik eserler göz alerjisine yol açabilir. Bu unsurlarla karşılaştığımızda göz akımızın üstündeki zar histamin denen bir husus salgılar ve o da gözlerimizdeki bu rahatsızlıklara yol açar. Göz alerjisi yaşayanlarda sıklıkla burunda da alerji olur ve buna bağlı hapşırık, kaşınma ve tıkanıklık üzere şikâyetler ortaya çıkar. Ağaç polenleri çoklukla kış sonu ve baharda belirtilere yol açar. Kimi polenler de yazın ve sonbaharda salınır. Yıl uzunluğu süren alerjik konjonktivitse mesken tozu, hayvan tüyü üzere alerjenlere karşı gelişir. Ailesinde alerji kıssası olanlarda bu rahatsızlık daha sık görülür. Ayrıyeten astım ve atopik dermatit hastaları, alerjik konjonktivitin atopik dediğimiz tipine daha yatkındır.

NASIL DENETİM ALTINA ALINIR?

‘İmmünoterapi yapılabilir’

◊ Alerjide temel tedavi yaklaşımı alerjiye neden olan unsurdan, yani alerjenden kaçınmaktır. Neye alerjiniz olduğunu cilt yahut kan testleriyle öğrenebilirsiniz. Antialerjik, antienflamatuar, kortizonlu damlalar ya da pomatlarla bu rahatsızlık denetim altına alınabilir. Alerjinin çok şiddetli olduğu durumlarda gözkapağı altına dondurma tedavisi (kriyoterapi) uygulanabilir. Şayet tüm bu yollara karşın devam ediyorsa alerji iğneleriyle immünoterapi (bağışıklık tedavisi) yapılabilir.

Göz için suya sağlam değil, suyla çıkan kozmetik eserleri tercih edin.

KOZMETİK ESERLER TETİKLER Mİ?

‘Işıltılı farlar daha alerjik’

Kapatıcı, rimel, eyeliner, ipek kirpik, makyaj temizleyicisi, göz kalemi yahut farı üzere eserlere bağlı alerji yaşayabiliriz. Bu yüzden kozmetiklerle ilgili şu durumlara dikkat etmek gerekir:

◊ Krem yahut losyon yerine toz farları tercih edin. Yeşil, mavi, mor renklerdeki göz farları toprak tonlarına nazaran daha alerjiktir. Ayrıyeten parıltılı farlar da mat olanlara nazaran daha çok alerjiye yol açar.

◊ Suya güçlü değil, suyla çıkan eserler kullanın. Eskimiş eserlerinizi atın.

◊ Eyeliner ve maskaranız siyah renkte olsun. Maskarayı kirpik tabanlarınıza kadar sürmeyin.

ORANLAR NEDEN ARTIYOR?

‘Polen mevsimi uzuyor’

Şu anda dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 20’si alerjinin bir cinsinden etkileniyor. Alerjik hastaların yaklaşık yüzde 60’ında gözle ilgili belirtiler mevcut. Alerji olaylarındaki artışın çevresel alerjenler, kentleşme ve iklim değişikliği üzere faktörlere bağlı olduğu düşünülüyor. Daha yüksek sıcaklıklar ve daha yüksek karbondioksit düzeyleri bitkilerin büyümesini teşvik ediyor ve polen üretimi artırıyor. Bu da polen mevsiminin uzamasına ve alerji belirtilerinin şiddetlenmesine neden oluyor.

TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?

‘Görme kaybına yol açabilir’

Gözleri sert bir halde kaşımak yahut ovalamak, gözün şeffaf (kornea) katmanında incelmeye, form bozukluğuna ve görmenin azalmasına yol açabilir. Göz alerjisinin daha şiddetli seyreden ‘vernal keratokonjonktivit’ isminde bir tipi de vardır. Bu çeşitte gözün şeffaf katmanında damarlanma ve şeffaflık kaybına bağlı görme kaybı gelişebilir.

Alerjenlerden korunmak için: Pencereleri kapatın, gözlük kullanın

◊ Alerjenlerden korunmak için polen mevsiminde gözlük kullanmak, pencereleri kapalı tutmak, nizamlı paklık yapmak ve hipoalerjenik kozmetikler, eserler tercih etmek tesirli olabilir.

◊ Alerjik konjonktivit göz enfeksiyonuyla karıştırılabilir. İkisinin ortasındaki fark şudur: Alerjik konjonktivitte kaşıntı ve sulanma ön plandayken enfeksiyonda çoklukla beğenilen akıntı ve çapaklanma görülür. Kesin teşhis için bir göz hekimine danışmak gerekir. (Prof. Dr. Göktuğ Demirci)