Berbat kokunuzun sebebi çok sık yıkanmanız olabilir | Cildin doğal bir temizleme sistemi var

Ciltteki düzgün ve berbat bakterilerin rolü nedir?

Uzm. Dr. Nalan Kükürt, bu soruyu cevaplamadan evvel cilt mikrobiyotası hakkında bilinmesi gerekenler hakkında kısa bir bilgi verdi: 

“İnsan mikrobiyotası yahut mikroflorası, beden üzerinde bulunan bakteri, mantar, virüs üzere mikroorganizmalara karşılık gelir. Mikrobiyom ise bu mikropların toplu genomlarına verilen isimdir. Deri mikrobiyonu çoğunlukla 500’den fazla çeşidi içeren bakteri genomlarından oluşur. Derideki bu ana bakterilerin temel vazifeleri; deriyi patojenlere karşı korumak, deri immünitesine katkıda bulunmak, inflamasyon denetimi ve derinin bariyer fonksiyonudur.”

MİKROPLARA GEREKSİNİMİMİZ VAR

Günümüzde mikropların, artık yalnızca yok edilmesi gereken patojenler olarak değil, insan bedeninin ayrılmaz ve faydalı bir parçası olarak görüldüğünü söyleyen Uzm. Dr. Nalan Kükürt, bağırsak florasındaki mikropların genel sağlık üzerindeki çeşitli faydaları ile ilgili keşifler sayesinde derimizin de işlevleri için gerekli çeşitli mikroorganizmaları barındırdığının anlaşıldığını tabir etti.

Bu mikroorganizmaların yalnızca deri yüzeyinde değil, saç ve kıl kökleri, yağ ve ter bezlerinde de bulunduğunu, deri mikrobiyomunun içeriğinin cinsiyet, yaş, fizyoljik ve genetik özelliklere nazaran kısmen değişiklik gösterebileceğini, yaşın deri mikrobiyomunun majör etkeni olduğunu belirten Kükürt, yenidoğanlarda, çocuklarda, puberte (ergenlik dönemi) ve erişkin yaş kümelerinde farklılık gösterdiğinin altını çizdi.

ÇOK SICAK OLMAYAN SU İLE KISA MÜDDETTE DUŞUNUZU ALIN

Her banyoda sabun ya da duş jeli kullanmak cilt florasını ve bariyerini bozar mı?

“Çok sık banyo yapmak; her banyoda çok sabun ve duş jelleri kullanmak, derimizin florasını bozarak deride kötü bakteri ve mantarların yoğunluğunu arttırarak makûs kokulara neden olabilir.” diyen Dr. Nalan Kükürt, kişisel hijyenimiz için duş alırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini şu sözlerle anlattı:

“Kişisel hijyenimiz için tabi ki kesinlikle duş almalıyız. Fakat kısa süren, çok sıcak olmayan su ve pH değeri cildimize uygun duş jelleri kullanılmalı. Duş ve banyodan sonra deri floramızın bütünlüğünü sağlamaya yardımcı prebiyotik ve probiyotik içeren nemlendiriciler kullanabiliriz. Bakteri ve mantar yoğunluğunun arttığı durumlarda bir dermatoloji uzmanının önereceği ilaç içeren kremleri de tedaviye eklemek gerekebilir. Sabunlar ve uygunsuz duş jelleri çok sık kullanıldığında hem cilt florasını bozar hem de cildimizdeki esirgeyici yağları uzaklaştırıp cilt yapımızı bozar.”

Ne sıklıkla banyo yapılmalı? 

Banyo sıklığının şahsî gereksinimlerine, ömür üslubuna, iklime ve mevsimlere nazaran değişiklik gösterebileceğini, genel olarak, günlük ya da gün çok duş almanın, cildin ve bedenin pak kalması için kâfi olduğunu fakat, mevsimlere nazaran bu sıklık değişebileceğini söyleyen Uzm. Dr. Nalan Kükürt, bu sıklık hakkında konuştu:

“Yaz aylarında, sıcak hava ve terleme nedeniyle daha sık duş almak gerekebilir. Bu, cildi ferahlatır ve terin neden olduğu bakteriyel meseleleri önler. Kış aylarında, havanın soğuk ve kuru olması cildi daha fazla kurutabilir. Bu nedenle, haftada 2-3 kere duş almak, duş müddetini kısa tutmak ve sıcak su yerine ılık su kullanmak cilt sağlığı için yararlıdır. Ayrıyeten, sık banyo yapmak cildin doğal yağlarını kaybetmesine neden olabilir. Cilt tipi, fiziksel aktivite düzeyi ve çevresel faktörler dikkate alınarak kişisel bir banyo rutini belirlemek kıymetlidir. Nemlendirici kullanımı ve su sıcaklığını denetim etmek de cilt sıhhatini muhafazaya yardımcı olur.”

Cildimizin en üst katmanı olan epidermis, mikropların, kimyasalların ve toksinlerin derimizden girişini mahzurlar, su kaybını önler ve bariyer işlevi görür. Derimiz bu bariyer vazifesini; epidermisteki intersellüler lipitler, kolesterol, özgür yağ asitleri ve seramid sayesinde gerçekleştirir.

Sık duş almanın neden olabileceği öteki cilt sorunları nelerdir ve bunlar nasıl önlenebilir?

“Mikrobiyotası ve üstteki hami yağ katmanı hasarlanmış cildimiz, birçok cilt hastalığının gelişmesine ve alevlenmesine açık hale gelebilir.” diyen Kükürt, bilhassa kış mevsiminde uygunca kuruyan cildimizi çeşitli egzamalar, atopik dermatit, psöriasis, sedef üzere hastalıkların artışına sebep olabileceğini, mevsime ve kişisel yaşam biçimimize uygun sıklıkla ve dermatoloğunuzun önereceği içeriği pak, uygun pH’lı temizleyici ürünleri kullanmanın, duş sonrası vakit kaybetmeden uygun içerikli ve cilt tipimize uygun nemlendiriciler kullanmanın bu sorunu çözmede tesirli olacağını kelamlarına ekledi.

KENDİ DOĞAL TEMİZLEME DÜZENEĞİ VAR

Günlük duş alışkanlığı, sıhhat açısından rastgele bir legal yarardan çok, yanlış bir formda dayatılan kültürel normlardan kaynaklanır. Bariz hijyen nedenleriyle ellerimizi sık sık yıkamamız gerekiyor. Lakin cildimizin kendi doğal temizleme sistemi vardır ve yıkanmadığında çoklukla yalnızca koltuk altlarımız, ayaklarımız ve özel bölgelerimiz koku üretir.

The American Post’a konuşan Dermatolog Dr. Julie Russak, dermatologların çoklukla uzun vadeli banyo ya da günlük duşları önermediklerini, sıcak duşlar ve sabunların cildin korunmasında rol oynayan ve bedenin genel sıhhati için de son derece kıymetli olan cildin mikrobiyomunu sahiden ortadan kaldırdığını söyledi.

 Her gün duş almanın sıhhat üzerindeki tesirleri toparlayacak olursak;

–Normal, sağlıklı cilt bir yağ katmanı ve “iyi” bakteri ve öteki mikroorganizmaların istikrarını korur. Yıkanma ve keselenme, bilhassa su sıcaksa, bunları ortadan kaldırır. 
–Cilt kuruyabilir, tahriş olabilir yahut kaşınabilir.
–Kuru, çatlamış cilt, bakterilerin ve alerjenlerin cildin sağlaması gereken bariyeri aşmasına müsaade vererek cilt enfeksiyonlarının ve alerjik tepkilerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
— Antibakteriyel sabunlar olağan bakterileri öldürebilir. Bu durum ciltteki mikroorganizmaların istikrarını bozar ve antibiyotiklere karşı daha dirençli, daha az dost canlısı organizmaların ortaya çıkmasını teşvik eder.
–Yaşam uzunluğu sık banyo yapmak ve duş almak bağışıklık sisteminin vazifesini yerine getirme kabiliyetini azaltabilir.
-Yıkandığımız sular; tuz, ağır metaller, klor, florür, pestisitler ve öteki kimyasalları içerebilir. Bunların da sorunlara neden olması mümkündür.