AB liderlerinin enerji krizi zirvesi başladı

AB üyesi 27 ülkenin devlet veya hükümet başkanlarının katılımıyla Brüksel’de gerçekleştirilen ve 2 gün sürecek AB Liderler Zirvesi başladı.

Zirvede konuşan AB Konseyi Balkanı Charles Michel, “Enerji bugün önemli gündem maddesi olacak.” dedi.

Michel, enerji krizine karşı ellerinde çeşitli araçları ve önlemleri olduğuna işaret ederek, fiyatları düşürmek, tüketimi azaltmak ve arz güvenliğini sağlamak için birlikte hareket etmelerinin mümkün olduğunu söyledi.

Masada farklı etkileri olacak çeşitli teklifler olduğunu belirten Michel, “Bugün anlaşmaya varmak için iyi bir denge olduğunu düşünüyorum.” ifadesini kullandı. Michel, AB ülkelerinin enerji krizinde birlikte çalışmaya kararlı olduklarını göstermeleri gerektiğini sözlerine ekledi.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, gaz fiyatlarını, özellikle gaz fiyatlardaki ani yükselişleri ve Rusya’nın manipülasyonunu nasıl kontrol altına alacaklarını değerlendireceklerini belirtti.

Ursula von der Leyen: Masada 2 model var

“Masada 2 model var. Birincisi TTF, yani gazın toptan satışı ile ilgili bir model. İkincisi de doğalgazı elektrik fiyatlarından kısmen ayrıştırmak konusunda.” diyen von der Leyen, zirvede bu tedbirlerin ele alınacağını anlattı.

Von der Leyen, AB ülkelerinin doğalgazda yüzde 15 tasarruf yaptıklarını, doğalgaz depolarını kış dönemi öncesinde doldurduklarını ve yenilenebilir enerjiyi yaygınlaştırdıklarını hatırlattı.

Rusya-Ukrayna savaşının başlangıcından bu yana Rusya’nın AB’ye gaz arzını kasten 3’te 2 azalttığını anımsatan von der Leyen, Avrupa’nın son 8 ayda gaz eksikliğini güvenilir tedarikçilerle karşıladığını ifade etti.

Von der Leyen, şimdiye kadar aldıkları tedbirlerle sağlam bir temel kurduklarına işaret ederek, komisyonun bu hafta enerji krizine karşı yeni tedbirler içeren paketini paylaştığını ve liderlerin bu paketin içeriğini ele alacaklarını vurguladı.

Avrupa ekonomisini nasıl destekleneceğini de görüşeceklerini ifade eden von der Leyen, enerji krizinin ortaya çıkardığı dönüşümün Avrupa çapında bir yatırım planıyla gerçekleşmesinin önemine işaret etti.

Von der Leyen, gelecekte daha bağımsız bir ekonomiye kavuşmak için derhal ara bağlantılara ve yenilenebilir enerji altyapısına yatırım yapılması gerektiğine dikkati çekerek, “Bütün üye ülkelerin bu geçiş yatırımını yapabilecek mali alana sahip olması çok önemlidir.” değerlendirmesinde bulundu.

Zirvenin ilk günündeki Ukrayna oturumuna, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de video konferansla bağlanacak. Rusya-Ukrayna savaşının ortaya çıkardığı güvenlik durumu, alınacak tedbirler ve son gelişmeler liderler tarafından değerlendirilecek. Liderler, Ukrayna’ya sağlanacak desteği de görüşecek.

Ana konu enerji

Zirvenin ana konusu ise Avrupa’daki enerji krizi olacak. Liderler, doğalgaz ve elektrik fiyatlarının durumunu ve enerji arz güvenliğini ele alacak.

Enerji krizine karşı alınacak yeni önlemler ve enerji talebinin azaltılması gibi konuların ele alınacağı zirvede, enerji krizinin ekonomiye olan etkileri de değerlendirilecek.

AB Komisyonu bu hafta Avrupa’daki enerji krizine yönelik yeni tedbirleri içeren bir paket hazırlamıştı. Paket, üye ülkelerin belirli bir miktarı zorunlu olacak biçimde ortak gaz alımı gerçekleştirmesine, enerjide zorunlu dayanışma gösterilmesine, likidite sıkıntısı yaşayan enerji firmalarına mali destek sağlanmasına ve yüksek gaz fiyatlarını düşürmek için Avrupa doğalgaz Borsalarında acil durumlarda fiyatları sınırlandıracak bir mekanizma kurulmasına yönelik unsurlar içeriyordu.

Von der Leyen, İspanya ve Portekiz’de uygulanan “elektrik üretiminde kullanılan gaza tavan fiyat” uygulamasının AB genelinde değerlendirilebileceğini de açıklamış ancak bu konuda somut adım atmamıştı.

Öte yandan, AB Komisyonu’nun son enerji paketinde pek çok üye ülkenin talep ettiği ithal doğalgaza doğrudan tavan fiyat getirilmesi yer almamıştı.

Zirvede, AB Komisyonunun son paketindeki konular liderler seviyesinde ele alınacak.

15 ülke gaza tavan fiyat istiyor

Aralarında Fransa, İtalya, İspanya ve Belçika’nın da bulunduğu AB üyesi 15 ülke, ithal doğalgaza tavan fiyat uygulamaya yönelik bir plan hazırlanmasını istiyordu.

Almanya, Hollanda, Danimarka ve bazı ülkeler ise bu aşamada doğalgaz fiyatlarına tavan getirilmesi fikrine sıcak yaklaşmıyor. Gaza tavan fiyat getirilmesinin enerji arz güvenliğini riske sokacağı görüşünde olan bu ülkeler, uygulamanın özellikle kış aylarında doğalgaz tedarikine zarar verebileceğini değerlendiriyordu.

Zirvede, liderler arasında en sert tartışmanın doğalgaza tavan fiyat uygulanması konusunda yaşanması öngörülüyor.