Bankaların kârı 2022’de yüzde 366 arttı, kârlılık enflasyonun altında kaldı

EBRU USTA/BLOOMBERG HT PARA PİYASALARI MÜDÜRÜ

Bankaların 2022 yılı kârı tüm zamanların en yüksek seviyesine yükseldi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, sektörde faaliyet gösteren bankaların toplam net kârı 2022 yılının tamamında yüzde 366 artışla 433,5 milyar TL’ye yükseldi.

Net kâr tutarı 2021 yılının tamamında 58,5 milyar TL, iken 2022 yılında 92,9 milyar TL seviyesindeydi.

TCMB’nin 2022 yılında yaptığı faiz indirimleriyle birlikte sektörde borçlanma maliyetlerinin gerilemesi, kredi-mevduat makasındaki iyileşme ve artan enflasyonun etkisiyle bankaların elinde bulunan TÜFE’ye endeksli tahvillerden elde ettikleri gelirlerin artmasıyla birlikte 2022 yılında kâr tutarlarında hızlı bir yükseliş görüldü.

2022 yılına yüzde 14 politika faiziyle başlanırken faiz oranı yıl içerisinde gerçekleşen indirimlerle yüzde 9’a kadar geriledi.

Toplam 500 baz puana ulaşan politika faizi indiriminin ardından bankaların maliyetleri geriledi. Kur korumalı mevduat ürününün mevduat tarafında sağladığı avantajların da etkisiyle kredi-mevduat makasındaki genişleme, bankaların karlılık ve aktif kalitesi rasyolarında iyileşme yarattı.

2021 sonunda yıllık yüzde 36,1 olan enflasyon, 2022 yılına yıllık bazda yüzde 48,7 ile başlamış ve yıl içerisinde Ekim ayında yüzde 85,5 ile tepe seviyeye ulaşmıştı.

Enflasyonist baskılar yıl içerisinde devam ederken 2022 yıl sonunda manşet TÜFE baz etkisiyle yüzde 64,3’e geriledi. 2022 yılının genelinde yükselen enflasyonla, bankaların sahip olduğu TÜFE’ye endeksli tahvillerden elde ettikleri gelirlerdeki artış, son yılda kar artışına katkı sağlayan en önemli kalem oldu.

2022 yılının net kâr toplamının segment bazında dağılımında, yerli özel bankalar yüzde 43,9 payla toplamdan en yüksek payı aldı. Yerli özel bankaları, yüzde 25,7 payla yabancı mevduat bankaları, yüzde 18,4 payla kamu bankaları izledi.

Toplam kârdan en düşük payı alan banka segmentleri yüzde 6,8 payla katılım ve yüzde 5 payla kalkınma-yatırım bankaları oldu.

Kârdaki artışla bankaların 2022 yılı özkaynak kârlılığı da 2021 yıl sonundaki yüzde 15,5 seviyesinden 2022 yıl sonunda yüzde 49,9’a yükseldi ancak rasyo, yüzde 64,3’lük yıl sonu enflasyonunun altında kaldı.

2022 yıl sonunda sektörün aktif büyüklüğü 2021 yıl sonuna göre 5,13 trilyon TL artarak 14,344 trilyon TL’ye yükseldi. En büyük aktif kalemi olan krediler 2022 sonunda 7,58 trilyon TL, menkul değerler 2,37 trilyon TL oldu.

Bankaların kaynakları içinde en büyük fon kaynağı durumunda olan mevduat 2022 sonunda; 2021 yılsonuna göre yüzde 67,1 artışla 8,86 trilyon TL oldu. 2022 yıl sonunda kredilerin takibe dönüşüm oranı yüzde 2,10 seviyesinde gerçekleşti. Bu oran 2021 yıl sonunda yüzde 3,15 seviyesindeydi.