Bolat: Hizmet ihracatı Ocak-Eylül döneminde 74,9 milyar dolar oldu

Ticaret Bakanı Ömer Bolat Hizmet İhracatçıları Birliği Ödül Töreni’nde konuştu.

Bakan Bolat’ın konuşmasında öne çıkanlar şöyle:

Küresel ekonomi ve ticaretteki olumsuz seyir ile bölgemizde devam eden çatışmalar ve Şubat ayında yaşadığımız tarihimizin en yıkıcı deprem felaketine rağmen, Türkiye ekonomisi yatırıma, üretime, istihdama ve ihracata devam etmektedir.

Bildiğiniz üzere, 2021 yılında %11,4 oranında büyüyerek son 50 yılın en hızlı büyüme performansını gösteren ülkemiz, OECD ülkelerine kıyasla oldukça güçlü bir performans sergilerken; mal ve hizmet ihracatının büyümeye katkısı 5,3 puan ile yüksek bir seviyede gerçekleşmiştir.

Hamdolsun, ekonomimiz, güçlü büyüme performansını 2022 yılında da devam ettirerek %5,5 oranında büyüdü. Bu büyümenin de yaklaşık yarısı mal ve hizmet ihracatından kaynaklanmış, ihracat büyümenin itici gücü olmaya devam etmiştir.

Dünya ile kıyasladığımızda; son 10 yılda küresel hizmetler ihracatı yıllık ortalama %4,5 büyürken; ülkemizin hizmetler ihracatı yıllık ortalama %7,3 büyümüş ve bu anlamda dünya ortalamasından pozitif ayrışmıştır.

Gururla ifade etmek isterim ki, hizmetler ihracatımız 2021’de 61,5 milyar dolar, 2022 yılında bir önceki yıla göre %45’lik artışla 89 milyar dolar ile Cumhuriyet tarihinin zirvesine ulaşmıştır. Böylece ülkemiz ekonomisi ve cari denge için itici bir güç haline gelmiştir.

Turizm sektöründen sonra en büyük Döviz kazandıran taşımacılık ve lojistik sektörümüz, 2022 yılında büyük bir atılım yaparak bir önceki yıla göre %44,7’lik artışla 35,3 milyar dolar ile dünya taşımacılık ihracatında sekizinci sırada yer almıştır.

Sağlık turizminde, gelişmiş sağlık teknolojileri ve kaliteli hizmet sunumu ile büyük bir potansiyele sahip olan sağlık sektörümüz son 20 yılda büyük atılım gerçekleştirerek 14 kattan fazla bir ihracat artışı ile 2022 yılında 2,1 milyar dolarlık döviz kazandırmıştır.

Ülkemiz, 2002 yılında 5 bin uluslararası öğrenci, 2012 yılında 30 bin uluslararası öğrenci ağırlayan bir konumdayken, yaklaşık 10 katlık bir büyüme gerçekleştirerek bugün 300 bin uluslararası öğrenci sayısına ulaşmış durumdadır.

Bu büyüme rakamını dünya ile karşılaştırırsak, pandemi öncesi 5 yıllık dönemde dünyada uluslararası öğrenci sayısı %32 artmışken, ülkemizde bu artış %156 olarak ölçülmüştür.

Öte yandan, yurt dışı müteahhitlik hizmetleri sektörümüz, inşaatın yanı sıra, inşaat malzemeleri ihracatı, lojistik hizmetleri ve işçi gelirleri ile Türk ekonomisine katkı sağlayan bir sektördür. Ulaştırma, enerji ve sanayi alanlarında prestijli projelere imza atan müteahhitlik firmalarımız, 1972 yılından bugüne 135 farklı ülkede, 487 milyar dolar tutarında 11.800’den fazla proje üstlenmişlerdir.

Dizi/film sektöründe ise ulusal yapımlarımız 150’den fazla ülkede, 800 milyonu aşkın izleyiciye ulaşmaktadır. Bugün Türkiye, ABD’den sonra en çok dizi ve film ihraç eden ülke konumundadır.

Öte yandan, lojistikten sağlığa, perakendeden e-ticarete, oyun sektöründen uzay teknolojilerine kadar çok geniş bir yelpazede hizmet sunan ve birçok alt-sektörü ile yüz akımız olan bilişim sektörümüz, (son 10 yılda 7 katlık artış ile) 2022 yılında yaklaşık 3 milyar dolarlık ihracat geliri kaydetmiştir.

Genel ihracat rakamlarımıza bakacak olursak, 2020 yılında pandemi sebebiyle 38,2 milyar dolara gerileyen hizmet ihracatımız, hızlı bir toparlanma sürecine girerek 2021 yılında 61,5 milyar dolara ulaşmıştır.

2022 yılında ise 89 milyar dolar ile zirveye ulaştığımızı az önce ifade etmiştim. Böylece, dünya hizmet ihracatından aldığımız payı %1,3’e çıkararak önemli bir ilerleme sağlamış bulunmaktayız.

Hamdolsun, 2023 yılı Ocak-Eylül döneminde de artış ivmemiz devam etmektedir. Buna göre, hizmet ihracatımız bir önceki yılın aynı dönemine göre %14,3 artışla 74,9 milyar dolar, yıllıklandırılmış olarak baktığımızda ise %16,4’lük artışla 98,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve rekorunu bir kez daha tazelemiştir.

Hizmet ihracatımızdaki bu performansın katkısı ile bir önceki yılın Eylül ayında 3,0 milyar dolar, 2023 yılı Ağustos ayında 357 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı bu yıl Eylül ayında beklentilerimiz yönünde 1,9 milyar dolar fazla vermiştir. Söz konusu cari fazla son 23 ayın (2021 Ekim: 4,1 milyar dolar) en yüksek seviyesinde gerçekleşmiştir.

Eylül ayı itibariyle 12 aylık cari işlemler açığı 56,6 milyar dolardan 51,7 milyar dolara gerilemiştir. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabında ise son 12 aylık toplamda 38 milyar dolar fazla verilmiştir. Böylelikle yıllıklandırılmış altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı 2018 Temmuz ayından bu yana fazla vermeye devam etmiştir.

Ekim ayında Bakanlığımız geçici dış ticaret istatistikleri kapsamında dış ticaret açığımız yıllık %14,9 oranında azalarak 6,7 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Dış ticaret açığındaki bu azalışın Ekim ayında da cari işlemler hesabında fazla verilmesine katkı sağlayacağı (Ön Tahminimiz: 0-500 milyon dolar fazla) değerlendirilmektedir.