EYT’ye başvuru sürecinde dikkat etmeniz gerekenler

Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle gözler izlenecek sürece çevrildi.

Koşulları yerine getiren olan EYT’liler emeklilik dilekçesini 3 Mart tarihinden itibaren vermeye başlayacaklar. Dilekçeyi Mart ayının herhangi bir gününde verenlerin emekli aylıkları, 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere bağlanacak. Dilekçenin ayın hangi günü verildiğinin önemi olmayacak.

Ancak bazı hak kayıplarının söz konusu olmaması için bazı noktalara da dikkat edilmesi gerekiyor.

Emekliliğe hak kazanan EYT’lilerin başvurularını SGK şubelerinden yapabileceği gibi e-Devlet’ten yapabilecekler.

SGK şubelerinde yoğunluk olma ihtimaline ilişkin bakanlık başvuruların e-Devlet’te yapılmasını önerirken, ilk iş saatlerinde yoğunluktan zaman zaman kilitlenmelerin yaşandığı belirtildi.

‘Emekli olabilir’ yazısına dikkat

İş Kanunu’na göre, emekli olan işçilerin, son işyerindeki çalışmaları karşılığı hak etmiş oldukları kıdem tazminatını alma hakkı bulunuyor. Mevcut uygulamaya göre, bir işte çalışmakta olanlar emekli olarak kıdem tazminatı alabilmek için önce Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan “emekli olabilir” yazısını alması gerekiyor.

Bu yazı ile birlikte işverene başvurarak iş akdini feshetmek suretiyle kıdem tazminatını alıyor.

İşverence işten çıkış yapıldıktan sonra SSK’lılar aynı gün veya izleyen günlerde e-Devlet üzerinden ya da sosyal güvenlik merkezlerinden emeklilik başvurusu yapabiliyor.

Yoğunluk bekleniyor

Kanunun yürürlüğe girmesiyle yaklaşık 2 milyon civarında kişinin emeklilik başvurusunda bulunması bekleniyor.

Bunların önemli bir kısmı halen bir işte çalışmakta olan kişilerden oluşuyor. Yüz binlerce EYT’linin SGK’dan aynı anda “emekli olabilir” yazısı istemesi halinde taleplerin hepsinin Mart ayı içinde karşılanması çok zor görünüyor.

SGK’dan yazı almadan iş akdinin feshedilmesi halinde de kıdem tazminatının ödenmesi konusunda anlaşmazlık çıkabileceği uyarıları yapılıyor.

İşçi, emekli aylığı bağlandığına ilişkin belgelerle emeklilik gerekçesi ile işten ayrıldığını mahkemede kanıtladığında kıdem tazminatını daha sonra alabilir ancak dava sürecinde mağduriyet yaşayabilir. Bu nedenle SGK tarafından, “emekli olabilir” yazısı konusunda bundan sonra nasıl bir işlem yapılacağı hususuna açıklık getirilmeden işten ayrılmamak gerektiği uyarısı yapılıyor.

5 puan indirim için sürenin aşılmaması şart

Emekli olan EYT’liler, aynı işyerinde tekrar çalışmaya başlarsa sosyal güvenlik destek priminde 5 puanlık indirim yapılacak.

Prim indirimi, işçinin brüt ücreti üzerinden uygulanacak. Asgari ücretle çalışanlar için 500 TL, asgari ücretin 7,5 katı brüt ücretle çalışanlar için de 3 bin 753 TL prim indirimi söz konusu olacak.

Prim indiriminden yararlanabilmek için 30 gün içinde aynı işyerinde tekrar işe başlamak gerekiyor. Otuz günlük süre, iş akdinin sona erdiği tarihten başlayacağı için sürenin aşılması halinde prim indirimi uygulanmasında sorun yaşanacak.

Emekli olabilmek için önce işten çıkış yapıp, sonra emeklilik dilekçesi verilmesi gerekiyor. Emekli aylığı, dilekçe verilen tarihi izleyen ayın 1. gününden başlatılıyor.

Bir emekli ayın ilk günlerinde işten çıkış yapıp emeklilik dilekçesi verdikten birkaç gün sonra işe başlayamaz. Çünkü aynı ay içinde tekrar işe başlanması halinde emekli aylığı bağlanmaz.

Maaş almaya ara vermek istemeyenler için bir yol mümkün

Bununla birlikte, boşluk bırakmadan çalışmaya devam etmenin yolu söz konusu. EYT’li için işveren 31 Mart günü işten çıkış bildirimi yapar, işçi aynı gün e-Devlet üzerinden emeklilik başvurusunda bulunur. İşveren 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere “sosyal güvenlik primine tabi çalışan” olarak tekrar işe giriş bildirimi yapar. Böylece işçi işverenden Mart ayı ücretini tam alarak, boşluk bırakmadan çalışmaya devam eder.

Hak kaybı olmayacak

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), normal yıllarda emekli aylığı başvurularını iki hafta içinde sonuçlandırıyor. Aynı anda yüz binlerce EYT’linin emeklilik başvurusunda bulunacak olması nedeniyle bu yıl incelemelerin zaman alması, bu nedenle ilk aylık ödemesinde gecikmeler yaşanması muhtemel görünüyor. Bununla birlikte, ilk aylık ödemesi ne zaman yapılırsa yapılsın 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere toplu ödeme yapılacak. Hak kaybı olmayacak.

Mart ayında dilekçe veren EYT’liler, Nisan ayındaki Şeker Bayramı dolayısıyla bin 100 lira tutarındaki ikramiyeyi de alabilecekler.

Emeklilik başvurusunu e-Devlet’ten nasıl yapılır?

turkiye.gov.tr adresi üzerinden e-Devlet sistemine giriş yapın.

Arama kısmına aylık/emekli/gelir kelimelerinden herhangi biri yazılarak ekrana gelen Gelir, Aylık, Ödenek Talep Belgesinin Verilmesi bağlantısını tıklayın.

Gelen ekranda “Yeni Başvuru” seçeneğini tıklayın.

Tahsis talep türü olarak “Yaşlılık Aylığı” seçin.

SSK kapsamında aylık talep ediyorsanız, 4/A SSK; Bağ-Kur kapsamında aylık talep ediyorsanız 4/B BAĞKUR seçilir ve altta yer alan “Başvur” butonunu tıklayın.

TC Kimlik Numarası ve ad-soyad bilgileri ekrana otomatik olarak gelecek. Maaş ödemesinin yapılacağı bankayı seçerek, açıklama kısmına bankanın talep edilen şubesini yazın.

İletişim bilgileri kısmında cep telefonu numarası başına sıfır eklenmeden yazılmalı. e-Posta adresi de eklenebilir.

Adres bölümünde ikametgâh bilgisi ekrana otomatik olarak gelecek. Tebliğin farklı bir adrese gönderilmesinin talep edilmesi halinde; farklı adres kısmına yeni adres yazılmalı. Yazılmış olan yeni adresin il ve ilçe kısımlarının da doldurulması gerekiyor.

Bağ-Kur, Emekli Sandığı, Banka Sandığı veya yurtdışından aylık alınması durumunda, “Aylık alıyor mu?” Kutucuğunda yer alan “Evet” ya da “Hayır” seçeneklerinden herhangi birinin mutlaka işaretlenmesi gerekiyor.

İleri butonu ile bir sonraki sayfaya geçiş yapılarak ‘Başvur’ kutucuğu tıklandığında, başvuru Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilecek.