Küresel piyasaların ‘enerjisi’ yok

Wall Street endeksleri Cuma günü ABD’de açıklanan “ılımlı” istihdam artışının ardından cuma günü yüzde 1’in üzerinde düşüşerken, haftalık bazda da gerileme kaydetti.

Yeni haftanın ilk işlem gününde ise ABD’de piyasalar ‘Labor Day’ nedeniyle işleme kapalı olacak.

Gazprom açıklaması sonrası Avrupa’da enerji krizi endişeleri tırmanışa geçerken hisse vadelileri euro ile beraber düşüyor.

Euro Stoxx 50 vadeli endeksi yüzde 3’ün üzerinde gerilerken Euro/Dolar da 0,99 seviyesinin altını test ederek 20 yılın en düşük seviyesine geldi.

İngiltere’nin yeni başbakanının açıklanması öncesi sterlin de dolara karşı zayıflıyor. Sterlin/dolar yüzde 0,36 ekside ve 1,1467’de işlem görüyor.

Geçen haftanın tamamında yüzde 0,85 yükselen Bloomberg Dolar Endeksi bu sabah yüzde 0,25 artışla 1,306 seviyesinde.

Asya Borsaları da geriliyor. Japon Nikkei 225 yatay seyrederken, Hong Kong Hang Seng yüzde 1,28, Çin CSI 300 yüzde 0,56 ekside.

Petrol fiyatları OPEC+ toplantısı öncesi yüzde 2 oranında yükseliyor.

Ham petrolün varil fiyatı 88,8 dolar, Brent petrolün varili ise 95,1 dolarda. Toplantı, ABD’nin üretim artışı çağrılarına karşın, Suudi Arabistan Enerji Bakanı’nın OPEC+’nın “üretimi kısmaya zorlanabileceği” açıklamasını yapmasının ardından gerçekleşecek.

Wall Street Journal Rusya’nın bu karara karşı çıktığını yazarken, OPEC+’ın ekim ayı için üretimi sabit tutması bekleniyor.

Avrupa’da enerji krizi ağırlaşıyor

Küresel piyasalar Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) perşembe günü açıklayacağı faiz kararına da odaklandı.

Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin medyan beklentisine göre ana refinansman oranı, marjinal borç verme imkanı ve mevduat faizinde 75’er baz puanlık faiz artışı bekleniyor. Ancak bir yandan da Avrupa’da etkisini daha fazla hissettirmeye başlayan enerji sıkıntısının euro üzerinde daha fazla baskı yaratmasından endişe ediliyor.

Cuma günü Rus gaz şirketi Gazprom’un Kuzey Akım 1 boru hattında tespit edilen bir arıza nedeniyle Avrupa’ya doğalgaz akışını süresiz olarak kapalı tutacağını duyurmasının ardından başta Almanya olmak üzere bir dizi Avrupa ülkesi yeni önlemler açıkladı.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz liderliğindeki koalisyon hükümeti, el yakan enerji faturalarını ödemekte zorlanan hanehalklarına destek için yaklaşık 65 milyar euro değerinde bir yardım planı üzerinde anlaştı. Buna göre enerji şirketlerinin devasa kârları sınırlandırılacak, hatta dağıtılması gündeme gelecek; emeklilere, öğrencilere, velilere ve işsizlere daha yüksek ödemeler yapılacak.

Pazar günü ZDF’e röportaj veren Scholz, ülkesinde elektrik kesintileri yaşanmasını beklemediğini söyledi.

Öte yandan Avrupa Birliği Enerji Bakanları cuma günü elektrik piyasalarına acil müdahale konusunu görüşmek üzere Brüksel’de olağanüstü toplanacak.

Bloomberg tarafından görülen bir belgeye göre, bakanlar gaz fiyatlarına tavan uygulamaktan enerji türev enstrümanları işlemlerinin askıya alınmasına kadar bir dizi “radikal” önlemi ele alacak. Ancak Federal Network Agency Başkanı Klaus Mueller geçen ay Avrupa’nın gaz depolarının yüzde 95’i dolu olsa dahi, bu stokların Rusya’nın gaz akışını tamamen kesmesi halinde sadece 2,5 ay yeterli olacağını öngörmüştü.

Sciences Po Üniversitesi Profesörü Thierry Bros da Avrupa’nın “kırmızı bölgeye” girdiğini ve daha önce uzlaşılan yüzde 15’lik enerji talebi kesintisine yüzde 3 ilave yapılması gerektiğini söyledi. Goldman Sachs, Gazprom açıklaması sonrası Avrupa’da doğalgaz fiyatlarının ağustosta görülen zirvelere yaklaşacağını öngördü.