Atların yeni bir özelliği keşfedildi: ‘Bilinenden çok daha zeki…’

Nottingham Trent Üniversitesi’nde yapılan ve hayvanların ödül temelli bir oyuna verdikleri tepkileri analiz eden bir araştırmaya göre, atların ileriyi düşünme ve planlama yeteneğine sahip olduğu ve bilim insanlarının daha önce düşündüğünden çok daha zeki olduğu ortaya çıktı.

Atlar, en az çabayı göstererek en fazla ödülü almak için oyuna yaklaşımlarını zekice uyarladılar.

Araştırmacı Louise Evans, “Daha önce yapılan araştırmalar atların sadece o anki uyaranlara tepki verdiklerini, proaktif bir şekilde ileriye bakmadıklarını, ileriyi düşünmediklerini ve eylemlerini planlamadıklarını öne sürmüştü; oysa bizim çalışmamız atların eylemlerinin sonuçlarına ve çıktılarına dair bir farkındalığa sahip olduklarını gösteriyor” dedi.

Üç aşamalı oyunda, başlangıçta sadece burunlarıyla bir kart parçasına dokundukları için bir ödülle ödüllendirilen 20 at yer aldı. Daha sonra, ikinci aşamada araştırmacılar bir “dur ışığı” yakmaya başladılar. Atlara sadece stop ışığı kapalıyken karta dokunmaları halinde atıştırmalık verildi.

İlk başta, ışığı görmezden geldiler ve ışığın açık olup olmadığına bakmaksızın karta gelişigüzel dokunmaya devam ettiler.

Ancak üçüncü aşamada, araştırmacılar dur ışığı yanarken karta dokunmanın bir cezası olarak atların oyunu hiç oynayamayacağı 10 saniyelik bir zaman aşımı getirdiklerinde, ekip tüm at katılımcılarının hatalarında ani ve oldukça önemli bir azalma olduğunu gördü. Atlar sadece ödül almak için doğru zamanda karta doğru şekilde dokunmaya başladı.

Evans, “Bu zaman aşımı, onlardan istediğimiz performansı hemen almak için yeterliydi. Bu, atların ‘Tamam, hadi oyunu kuralına göre oynayalım’ demesi için yeterliydi” ifadelerini kullandı.

BİLİŞSEL MUHAKEME SEVİYESİNE SAHİPLER

Stratejilerin bu şekilde anında değiştirilmesi, atların daha önce mümkün olduğu düşünülenden daha yüksek bir bilişsel muhakeme seviyesine sahip olduğunu gösteriyor. Bu durum, atların oyunun ilkelerini kavramakta başarısız olmaktan ziyade, kuralları başından beri anladıklarını ancak ikinci aşamada bunlara fazla dikkat etmeye gerek görmediklerini gösteriyor.

Evans, diye konuştu.

Araştırmacılar, bu davranışın atın geleceği düşünmesini gerektirdiğini ve çok hedefe yönelik olduğunu, atların neyi başarmak istediklerine ve bunu yapmak için atmaları gereken adımlara odaklanmaları gerektiğini söylüyor.

Bu çığır açıcı çalışmanın, atların refahının iyileştirilmesine yardımcı olacağını savunan Evans, şunları kaydetti:

“Genel olarak, hayvanların daha önce düşünülenden daha iyi bilişsel yeteneklere sahip olabileceğini düşünmeye başladığımızda, refahları iyileşir. Ama aynı zamanda, eğitimde, atlardan gerçekten iyi bir performans elde etmek için caydırıcı yöntemler ya da çok sert bir şey kullanmanıza gerek olmadığını da gösterdik.”