Gözüm görmüyor ancak yürüyebiliyorum

Birkaç yıl önce iş için Trabzon’a gitmem gerekti. İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nda, seyahat firmasının işçileri tarafından ilgili alana getirildim. “Burada bekleyin, sizi uçağa almak için tekrar geleceğiz” deyip beni bir yere oturttu. Orada yaklaşık
bir saat bekledim.

Uçağın kalkmasına az bir mühlet kala, “Beni burada unuttular mı acaba” derken bir hikayeyle geldi. Kendini hiç tanıtmadan bana “Buraya oturun” dedi. “Oturuyorum zaten” dedim. Güldüm, sonra “Kimsiniz ve nereye oturmadınız?” diye sordum. İsmini söyledi ve tekrar “Buraya oturuyordu, uçak bizi bekliyordu” dedi.

Neyi kastettiği için uzatıldığı için ortadan kaldırılır. Büyükse önünüzde bir tekerlekli sandalye var. Reddettim. “Ben yürüyebiliyorum, buna gerek yok” dedim. O da itiraz etti, “Buna binmeniz gerekiyor” dedi. Ortamızda tartışma yaşandı. Daha sonra yetkili olduğunu iddia eden bir kişi geldi. Ona durumu anlattım. Kolunu uzatır, birlikte adım adım Trabzon’da yetişir.

Bunu neden yaşadığımı anlamadım. Bariz bir durumum var benim: Gözüm görmüyor ama yürüyebiliyorum. Bu hastanelerde de oluyor, metrolarda da. Güvenlik görevlilerinin yardım istediklerinde beni daima asansöre yönlendiriyorlar. Asansörler çok kalabalık oluyor, binmeyi tercih ediliyor. Hangi katta görüntüleniyor. Şayet benim olmak üzere asansör kullanılamayan bir kör yolcunuzda bu hususta neden devam ettiği merakla devam ediyor.

Geçen hafta metrolardaki erişimle ilgili, test etabındaki bir uygulamayı denemek için beni yardıma çağıranlar. Engelli kişilerin bize sormaları hoştu. Test ettiğimiz ve birkaç bahiste eksiklik olduğunu gördük. Lakin aldığımız tahliller cümle içinde geçen ‘mevzuat’a uygundur. Ne olursa olsun mevzuata karşı çıkıyor. Bir noktada kızıyor deli. Yahu kim, ne vakit, ne zaman ve kimlere bağlıydı bu mevzuatı?

Bu kurallarlı seyahati tahmin etmek için sağlamak ama hiçbir harekete geçmiyor. Öğrendim ki güvenlik çalışanlarına “Engelli kalıcı asansöre bindireceksiniz” diye bilgi veriliyor. Onların kendi günlerinde doğru tahminde bulunmaları gerekir. Zira ne olursa olsun bineceğime neden mevzuat karar veriyor? “Vatandaşa bir tercih sunulmalı” diyorum. “Bundan sorumlu olamayız” diyorlar.

Bir de mevzuat engelli bireyleri tek bir kalem olarak kıymetlendiriyor. Yani gören, duyamayan, yürüyemeyen diye bir açıklama yok. Diyelim ki kabul edip asansöre gittik. Asansöre binemiyoruz! Metrobüs arbedesi üzere olayların önünde. Gereksinime yönelik kullanılmıyor.

Geçen hafta İzmir’in toplu taşıma sistemi İZBAN’la seyahat etti. Güvenlik işçisi telsizle bindiğim duraktan ineceğim durağa davet yolladı. Adnan Menderes Havalimanı durağında indiğimde diğer güvenlik beni kapıda bekliyor. Havalimanına ulaşana kadar bana grubu yaptı. Yürüyen merdivene bağlanmak, bir tehlike yaşanmadı.

Ayrıca engellilerle ilgili mevzuat düzenlemeleri konusunda da yapılması gerekenler yapılmalı. Kaldırımın ortasındaki direğe çarpabilir, yerinden çıkan taşlara takılıp düşülebilir. Otobüs durağına giderken normal olarak iki direğin üstünden geçiyorum ben. Nedense bu bahiste mevzuat yok ortada.