Soğuk havayla birlikte süratle yayılmaya başladı! Poliklinik ve acil servislere müracaatlar arttı… ‘Solunum yetmezliğine yol açabiliyor’
Soğuk havayla birlikte, çocuklar başta olmak üzere herkesin sıhhatini tehdit eden teneffüs yolu enfeksiyonları süratle yayılmaya başladı. Son birkaç haftadır akut bronşiyolit hadiselerinde önemli bir artış gözlemleniyor. Sıhhat uzmanları, aileleri erken teşhis ve tedavi konusunda uyararak, hastalığın belirtilerine dikkat çekiyor. Pekala, akut bronşiyolit nasıl ortaya çıkıyor? En çok kimleri maksat alıyor? Hangi belirtilerle kendini gösteriyor? Prof. Dr. Sedat Öktem, hurriyet.com.tr’ye anlattı.
Solunum yolu enfeksiyonları, bilhassa kış aylarında çocuklar başta olmak üzere herkesi etkileyen yaygın bir sıhhat sorunu olarak öne çıkıyor. Bu enfeksiyonlar, soğuk havanın tesiriyle artan virüslerin yayılımı ve bağışıklık sisteminin zayıflaması üzere etkenlerden kaynaklanıyor.
Birkaç haftadır ise enfeksiyonların bir sonucu olarak ‘akut bronşiyolit’ hadiselerinde kayda bedel bir artış gözlemleniyor. Küçük çocuklar ortasında süratle yayılan bu durum, ailelerde büyük bir telaş yaratırken, sıhhat uzmanları erken teşhis ve tedaviye vurgu yapıyor.
ACİL SERVİSLERE MÜRACAATLAR ARTTI
Acil servislerde olay sayısında gözle görülür bir artış olduğunu söyleyen Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sedat Öktem, “Solunum yolu enfeksiyonlarının sıklığı mevsimsel değişiklik gösterir. Sonbahar ve kış aylarında daha sık görülür başka aylarda ise daha az ortaya çıkar. Akut bronşiyolit hadiseleri da sonbahar ve kış aylarında ağır yaşanıyor. Geçtiğimiz yıllarda kış aylarında akut bronşiyolitler nedeniyle acil servislere ağır olarak müracaatların olduğunu ve hastane yatışlarının olduğunu gördük. Bu yıl da misal formda olaylarda artış gözlemliyoruz” sözlerini kullandı.
HASTALIĞIN OLUŞMASINDAKİ EN BÜYÜK ETKEN RSV!
Akut bronşiyolit hadiselerinin neredeyse tamamının teneffüs virüsleriyle geliştiğini, en sık virüs etkeninin de RSV olduğunun altını çizen Prof. Dr. Öktem, “Bu virüslerle öncelikle üst teneffüs yolu enfeksiyonu gelişiyor. Daha sonra olayların bir kısmında virüsler çocukların küçük havayollarını yani bronşiyollere yayılarak enfeksiyon ve iltihap oluşmasına yol açıyor” dedi.
BELİRTİLERİ NELER?
Hastalığın belirtilerine de değinen Prof. Dr. Sedat Öktem, “Ödem gelişimi ve bronşiyollerin içerisindeki balgam birikimi nedeniyle havayolları daralıyor ve hışıltı gelişiyor. Havayollarının daha dar olması nedeniyle bebekler ve küçük çocuklar daha ağır etkileniyor. Birtakım çocuklarda havayollarında balgam birikimi ve ödem daha şiddetli olup, teneffüs yetmezliğine yol açabiliyor. Bu çocuklarda süratli nefes alıp verme, göğüs kafesinde çökme üzere belirtiler ekleniyor” biçiminde konuştu.
DAHA ÇOK İKİ YAŞIN ALTINDAKİ ÇOCUKLARDA GÖRÜLÜYOR
Hastalığın daha çok iki yaşın altındaki çocuklarda görüldüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Öktem, “Hastalık bulgularının görülmesi için havayollarının dar olması gerekiyor. Çocuklar büyüyüp havayolları genişleyince bu hastalık görülmüyor. Bu nedenle yetişkinlerde akut bronşiyolit ortaya çıkmıyor. Ancak yetişkin ve büyük çocuklarda ‘akut bronşit’ dediğimiz farklı bir hastalık görülebiliyor” tabirlerini kullandı.
NASIL BİR TEDAVİ SİSTEMİ UYGULANIYOR?
“Vakaların yüzde 90’ından fazlasında öbür viral üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında olduğu üzere; çocuğun burnunun açık tutulması için temizlenmesi, ağızdan beslenmeye devam edilerek kâfi ölçüde sıvı almasının sağlanması, ateş olması durumunda ateş düşürücü verilmesi yeterli” diyen Prof. Dr. Sedat Öktem, şu bilgilerin altını çizdi:
— Burun tıkanıklığını gidermek için tuzlu su ya da okyanus sularını içeren damla yahut yüksek basınçlı olmayan spreyler kullanılabilir. Daha ağır hadiseler için ise hipertonik salin dediğimiz tuzlu suların buhar olarak kullanılması, havayollarındaki ödemi giderebilen buhar ve iğnelerin kullanımı kelam bahsidir.
— Teneffüs yetmezliği açısından risk oluşturan olaylar için yüksek akımlı oksijen tedavileri düşünülebilir. Akut bronşiyolit virüs enfeksiyonu olması nedeniyle antibiyotik kullanımının faydası yoktur. Ayrıca nezle yahut grip ilaçlarının da hastalığın güzelleşmesinde ek katkı sağlamaz. Bu çocuklar ayrıyeten hışıltıları nedeniyle astım hastaları ile karıştırılabilirler. Akut bronşiyolit tedavisinde astım tedavisinde kullanılan buharların ek bir yarar sağlamadığı da pek çok araştırmayla gösterildi.
NASIL TEDBİRLER ALINMALI?
Alınacak tedbirlere de değinen Prof. Dr. Öktem, “Akut bronşiyolite neden olan teneffüs virüsleri çoğunlukla damlacık enfeksiyonu ile öksürme, hapşırma yoluyla bulaşıyor. Kapalı ortamlarda hasta olan bireylerden bulaşma daha kolay oluyor. Ayrıyeten hasta olan şahısların teması ile de mikrop bulaşabiliyor” dedi ve ekledi:
“Bu nedenle el paklığına dikkat edilmesi, hasta olan bireylerle tıpkı ortamda bulunmamak, ortamın havalandırılması, hapşırma öksürme sırasında ağız ve burun kapatılması, sigara dumanına maruziyetin engellenmesi üzere tedbirler hastalığa karşı esirgeyicidir. Prematüre bebekler ile kronik teneffüs bozuklukları olan bebekler RSV enfeksiyonu sırasında daha önemli riskler taşıyabiliyor. Bu türlü özel durumu olan bebekler için 2 yaşına kadar birtakım özel aşılar uygulanıyor.”
Fotoğraflar: iStock